ماۋلىشارىپ: 44 جىل بويى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋعا تاباندى بولدى

日期:2019年10月17日
来源:新疆日报
【字体:

اق قابىرعا، كوك توبە، اينالاسىندا تاعى بىرنەشە ءتۇپ بيىك وسكەن جيدە اعاشى بار، ماۋلىشارىپ عاپاردىڭ ەمحاناسى بۋرىلتوعاي اۋدانى اردا اۋىلى گانحىزى 3 - قىستاعىنا ورنالاسقان. 9 - ايدىڭ 29 - كۇنى ساعات 9دا ەمحانانىڭ شىراعى جانىپ، ماۋلىشارىپ دايىندىق قىزمەتتەرىن ىستەپ، ەمدەلۋگە كەلەتىن قىستاق تۇرعىندارىن كۇتتى. ”ماڭايداعى قىستاقتا قارتتار كوپ، ناۋقاستار ۇنەمى تاڭ بوزىنان ەمحاناعا كەلەدى“، - دەدى ماۋلىشارىپ.

”جاقىننان بەرى دەنساۋلىعىڭىز قالاي؟ باسىڭىز ءالى اۋىرا ما؟“ ”جوعارى قان قىسىمىنىڭ ءدارىسىن ىشۋدى توقتاتۋعا بولمايدى، ايتپەگەندە تىم قاتەرلى!“، كەلگەن ناۋقاستارعا ماۋلىشارىپ ۇنەمى ولاردىڭ دەنساۋلىق احۋالىن ەگجەي - تەگجەيلى سۇراپ ۇعىسادى. ”تاياۋ ماڭدا نەشە 10 وتباسى قىستاق تۇرعىنى بار، قانداي اۋرۋى بار ەكەنىن جالپى جاقتان بىلەمىن، ولاردىڭ اۋرۋ تاريحىنا وتە قانىقپىن“.

بيىل 65 جاستاعى ماۋلىشارىپتىڭ دەنساۋلىعى بۇرىنعىداي ەمەس، جاقىندا عانا بىرنەشە رەت وپەراتسيا جاساتقان ول دەنساۋلىعى تولىق قالپىنا كەلمەي جاتىپ، ناۋقاس كورۋ، سىرقات تەكسەرۋ قىزمەتىنە كىرىسىپ كەتتى.ءوزىنىڭ شيپاگەرلىكپەن اينالىسۋ بارىسىن اۋىزعا العاندا، ماۋلىشارىپ كۇلىمسىرەي بىلاي دەدى: قارشادايىمنان اكەمە ىلەسىپ شيپاگەرلىكتى ۇيرەندىم، ساحارا وعان ءزارۋ، اۋىلداستار وعان ءزارۋ. 1975 - جىلى ماۋلىشارىپ شينجياڭ جۇڭگوشا شيپاگەرلىك مەكتەبىنەن وقۋ تاۋىسقاننان كەيىن بۋرىلتوعاي اۋدانى اردا اۋىلدىق ەمحاناسىنا كەلىپ قىزمەت ىستەيدى. سودان باستاپ، كەڭ ساحارادا، ويلى - قيلى ادىرلاردا ءتورت ماۋسىم بويى تورى ات مىنگەن سۇڭعاق بويلى ادامنىڭ بۇقارانىڭ اۋرۋىن ەمدەۋگە كەتىپ بارا جاتقاندىعىن ۇنەمى كورەسىز.

قازىرگە دەيىن زەينەتكە شىقسادا، ماۋلىشارىپ ءالى دە اۋىل - قىستاقتى ارالاپ ءجۇرىپ ناۋقاس كورۋدى تاباندىلىقپەن جالعاستىرىپ كەلەدى.

اۋدان قالاشىعىنان 100 نەشە كيلومەتر قاشىقتىقتاعى بۋرىلتوعايدىڭ وتارىنداعى مالشىلار ماۋلىشارىپتىڭ قالىڭ قار جولدى باسقان قاتەردى ەلەمەي، ءار جىلى اتىنا ءمىنىپ، كيىز ۇيلەردى ارالاپ، مالشىلاردى ەمدەگەندىگىن ەستەن شىعارمايدى؛ شىعانجيدە اۋىلى مالشىلىق 2 - اترتىندەگى جانارگۇلدىڭ ءالى ەسىندە، 1984 - جىلى 9 - ايدىڭ 2 - كۇنى كۇيەۋى ەكەۋى ورىستە جۇرگەندە، كۇيەۋىنىڭ جۇرەك بۇلشىق ەتى توسىننان ءتۇيىلىپ، لاجىسىز قالعان ول ءومىرى حاۋىپتە قالعان كۇيەۋىنىڭ جانىندا ەت جۇرەگى ەزىلىپ جىلاپ تۇرعاندا، مال فەرماسىندا ارالاپ ناۋقاس تەكسەرىپ جۇرگەن ماۋلىشارىپ ونىڭ كۇيەۋىن ولىمنەن اراشالاپ قالعان ەدى... شيپاگەرلىكپەن اينالىسقان ۇزاق تا جاپالى جىلدارىندا، ماۋلىشارىپ بۇكىل اۋدانداعى بارلىق قىستاقتاردى ارالاپ شىققان، ول سول اراداعى ءاربىر كيىز ۇيگە ابدەن قانىق ەدى.

”شيپاگەرلەر بارىنە تەڭ قارايدى“. 40 جىلدان استام ۋاقىتتا، ماۋلىشارىپ ءار ۇلت ناۋقاستارىنىڭ 200 نەشە مىڭ يۋان ەمدەۋ اقىسىن ازايتتى، كەشىردى، 50 نەشە مىڭ يۋان ەمدەۋ اقىسىن ءوزى تولەدى. ونىڭ ۇيىنە بارعاندا، ءتىلشى ەكى اۋىز ۇيگە تولتىرا ىلىنگەن سيلىق جالاۋشالارىن كوردى، ءاربىر سيلىق جالاۋشاسى ءبىر اسەرلى اڭگىمەنى بايانداپ تۇرعانداي، ءاربىر سيلىق جالاۋشاسى ماۋلىشارىپ ەرەن شيپاگەرلىك ونەرىنىڭ جانە وسكەلەڭ شيپاگەرلىك ءمورالىنىڭ كۋاسى ىسپەتتى.

ماۋلىشارىپتىڭ ىقپالىندا، قىزى نازيگۇل ماۋلىشارىپ تە شيپاگەرلىكپەن شۇعىلداندى، ول قازىر اۋىلدىق ەمحانانىڭ ۋلترا دىبىس تولقىنى جابدىعىن مەڭگەرەتىن شيپاگەر، بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا اۋىل - قالاشىققا اۋىسۋ ورايىنا يە بولعان، ءبىراق ول بۇدان باس تارتادى.

”اكەم ’شيپاگەردىڭ قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگى ناۋقاستى ەمدەپ، ادام قۇتقارۋ، قازىر نەگىزگى ساتىدا شيپاگەر از، وسىندا قالىپ، نەگىزگى ساتىداعى بۇقاراعا اناعۇرلىم جاقسى قىزمەت وتەۋىڭ كەرەك‘ دەگەن ەدى“. بيىل 45 جاستاعى نازيگۇلدىڭ اۋىل - قالاشىق ەمحاناسىندا قىزمەت ىستەگەنىنە 23 جىل بولدى.

”ادامدارعا ادال نيەتپەن جاردەمدەسۋمەن بىرگە، تاعى ارتىقشىلىقتى ساۋلەلەندىرىپ، ۇلتتار ىنتىماعىن دەن قويا قورعاۋ كەرەك. ءار ۇلت اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋى كەرەك“. كوپ جىلداردان بەرى، ماۋلىشارىپ ۋاقىتى شىعا قالسا مالشىلىق وڭىرگە، مەكتەپكە بارىپ، ۇگىت - لەكسيا جاسايدى، ول ءوزىنىڭ باستان كەشكەنى ارقىلى ءتىپتى دە كوپ جاستاردى ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاۋعا جەتەكتەۋدى ءۇمىت ەتەدى.

9 - ايدىڭ 27 - كۇنى ماۋلىشارىپ ”مەملەكەتتىك ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعىنداعى ۇلگىلى جەكە“ بولىپ ماداقتالىپ - سيلانادى. داڭق الدىندا ول بىلاي دەدى: ”مەن ءبىر شيپاگەرمىن، ونان دا ماڭىزدىسى، ءبىر كوممۋنيسپىن، تەك ءتىرى جۇرسەم، مەن ۇلتتار ىنتىماعىن ۇزدىكسىز ويداعىداي قورعاپ، ءوز رولىمدى ساۋلەلەندىرىپ، ناقتى ىستەردى، يگى ىستەردى كوبىرەك ىستەيمىن!“.