انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ حابارى (ٴتىلشى يۇي شي حابارلايدى). 2 - ايدىڭ 8 ـ كۇنى كۇشار قالاسى قانىقتام اۋىلى تويبولدى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ابەي ابدۇل مەن ايەلى ايشام ابەي مول داستارقان جايىپ، قىدىرا كەلگەن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى چىن لياڭشۋە وتباسىن قارسى الدى. ٴار جىلى كوكتەم مەرەكەسى مەن قۇربان ايت مەرەكەسىندە ەكى وتباسى ٴوزارا ايتشىلايتىن، قازىرگە دەيىن 30 جىل بولدى.
2 ـ ايدىڭ 8 ـ كۇنى كۇشار قالاسى قانىقاتام اۋىلى تويبولدى قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى چىن لياڭشۋە (وڭنان ٴبىرىنشى) تۋىستارىمەن بىرگە. سۋرەتتى ەرىكتى ٴتىلشى ما مەي تۇسىرگەن
30 جىلدىڭ الدىندا سىچۋان ولكەسى يلۇڭ اۋدانىنداعى ٴبىر شيپاحانادا قىزمەت ىستەيتىن چىن لياڭشۋە سوناۋ شالعاي شينجياڭداعى شيپاگەرلىكپەن اينالىساتىن اعايىنىڭ اۋزىنان كوپتەگەن قىستاقتاردا شيپاگەر كەمشىل، ٴدارى - دارمەك تاپشى ەكەنىن ەستيدى. اعايىنىڭ شاقىرتۋىمەن چىن لياڭشۋە تويبولدى قىستاعىنا كەلەدى. العاش كەلگەنىمەن، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ىقىلاستى كومەگىنىڭ ارقاسىندا چىن لياڭشۋە جاڭا ورتاعا تەز ارادا بالداي باتىپ، سۋداي ءسىڭدى.
”ابەي اعام مەنى ىرىقتى تۇردە قىستاق كوميتەتىنە ەرتىپ بارىپ، ناۋقاس كورەتىن بوس ٴۇي تاۋىپ بەردى، قولىمىز بوساي قالعاندا ٴبىر ـ بىرىمىزدەن ٴتىل ۇيرەنەمىز. بۇگىن ول ماعان ’كەتپەن‘ دەگەن ٴسوزدى ۇيرەتسە، ەرتەسى مەن وعان’وراق‘ دەگەن ٴسوزدى ۇيرەتەمىن“. چىن لياڭشۋە بىلاي دەدى: مىنە وسىلايشا، ٴاربىر سوزدەن باستاپ، ابەي ەكەۋىمىز ارامىزدان قىل وتپەيتىن اعا - ىنىگە اينالدىق.
قىستاققا العاش كەلگەن كەزىندە ابەيدىڭ ۇنەمى ايەلى مەن بالاسىن ەرتىپ، ءوزىنىڭ تىڭ يگەرۋىنە كومەكتەسكەنى چىن لياڭشۋەنىڭ ەسىندە قازىرگە دەيىن بار. ابەي ٴوزى كۇش شىعارۋمەن بىرگە، قىستاق تۇرعىندارىن دا ونىڭ ەگىن ەگۋىنە كومەكتەسۋگە جۇمىلدىردى.
اۋىلداستاردىڭ كومەگىن چىن لياڭشۋە ەسىنەن شىعارمادى. ۇزاق جىلدار بويى ٴجۇرىس ـ تۇرىسى قولايسىز بولعان، قارتايىپ دەنە قۋاتى السىرەگەن، وتباسىندا قيىنشىلىعى بار قىستاق تۇرعىندارىنا دەنساۋلىق تەكسەرۋ، سالاماتتىق جونىندە ۇگىت ـ تاربيە جۇرگىزۋ، ٴدارى ـ دارمەك تۇتىنۋعا جەتەكشىلىك ەتۋ سياقتى قىزمەت وتەۋمەن بىرگە، چىن لياڭشۋە سىچۋاننىڭ اۋىل ـ قىستاقتارىنىڭ ەگىن، كوكونىس ەگۋ تاجىريبەلەرىن وسى قىستاق تۇرعىندارىمەن قالتقىسىز ٴبولىسىپ، كوپشىلىككە دوعاشا لاپاس سالىپ، عىلمي جولمەن ەگىن ەگۋدى ۇيرەتتى.
العاشىندا ابەي مەن ايەلى كوكونىس ەگۋدەن ”بەيحابار كىسى“ بولاتىن، چىن لياڭشۋە ول ەكەۋىنە پاميدور، قىزىل بۇرىش، كوك بۇرشاق ەگۋدى تىكەلەي ۇيرەتتى. ”چىن ىنىشەك بىزگە تاماقتانۋدا ەتتى تاعام مەن ەتسىز تاعامدارىن سايكەستىرۋگە ٴمان بەرۋدى ايتىپ، وتباسىمىزدىڭ ۇزاق جىل بويى كارتوپ، شالعام جەيتىن ادەتىن وزگەرتتى“، ـ دەدى ابەي.
ابەي باعىمشىلىققا شەبەر بولاتىن، ول چىن لياڭشۋەنىڭ مال باعۋعا تەتىك ەمەس ەكەنىن كورىپ، ىرىقتىلىقپەن ۇيىنە كەلىپ، مال قورانىڭ ورنىن تاڭداۋ مەن مال قورانى قالاي جوبالاۋدان مال باعاتىن جەردىڭ كۇنگەي جاق، قۇرعاق، اۋا الماسۋ، ىقتاسىن جاقسى بولۋىنا دەيىن چىن لياڭشۋەگە تىكەلەي ۇيرەتتى.
ٴبىر جىلى جاڭبىرلى تۇندە ابەيدىڭ 10 جاستاعى قىزى ايگۇل اسەننىڭ اۋزىنان اياق استىنان اق كوبىك شىعىپ، تىنىس الۋى السىرەيدى. ”ول كەزدە بالامدى ٴىرى شيپاحاناعا اپارۋعا ۇلگىرمەي، ونى امالسىزدان اسىعىس – ۇسىگىس كوتەرە سالا، چىن لياڭشۋەنىڭ ەمحاناسىنا اپاردىق“. ابەي بىلاي دەدى: باقىتقا جاراي چىن لياڭشۋە دەر كەزىندە قۇتقارىپ، ايگۇل قاتەردەن قۇتىلدى.
ايگۇل ەرجەتكەننەن كەيىن، چىن لياڭشۋەنىڭ شاكىرتى بولدى. 10 نەشە جىلدان بەرى، چىن لياڭشۋە قىستاقتى ارالاپ، ناۋقاس كورىپ، تەگىن ەمدەۋ جۇرگىزگەندە ايگۇلدى ەرتىپ الدى. ايگۇلدىڭ ەمدەۋ ورەسىن جوعارىلاتۋ ٴۇشىن، چىن لياڭشۋە وعان ٴتۇرلى مەديتسينالىق ەمتيحان كىتاپتارىن ساتىپ الىپ بەرىپ، ونى كاسىپتىك شيپاگەر تولىمدىلىق ەمتيحانىنا قاتىناسۋعا شابىتتاندىردى. ”ەڭبەك ەتسەڭ ەرىنبەي، تويادى قارنىڭ تىلەنبەي“ دەگەن. قازىر ايگۇل شيپاگەرلىكپەن شۇعىلدانۋعا قاتىستى كۋالىكتەردى ارت - ارتىنان الىپ بولدى.
ابەي وتباسى جاڭا ٴۇي سالعاندا چىن لياڭشۋە مەن ايەلى جيعان ـ تەرگەنىن الىپ شىعىپ، قارسى جاققا جاڭا ٴۇي جيھازدارىن ساتىپ الىپ بەردى؛ چىن لياڭشۋە سىچۋانداعى اۋىلىنا قايتقاندا ابەي وتباسى جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەردى اكەلىپ، چىن لياڭشۋەگە اتا مەكەنىندەگى تۋىستارىنا ٴدام تاتۋعا الا بارۋعا بەردى؛ چىن لياڭشۋە قاربالاس قىزمەت ىستەپ، وتباسىنا قارايلاسا الماعاندا، اباي ۇنەمى ونىڭ ۇيىنە نان، پراندىك اپارىپ، مالدارىنا جەم بەرىپ تۇردى …
”30 جىل وتە شىقتى، بۇل سۇيىسپەنشىلىك ەكى وتباسىمىزدىڭ تالاي جىلدان بەرگى ’باقىت قۇپيا سيفرى‘“، - دەدى چىن لياڭشۋە تەبىرەنە.
