”انار گۇلى اشىلىپ“، تيانشاندى قۇلپىرتتى

日期:2021年09月03日
来源:新疆日报
【字体:

− شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسى ۇلتتاردىڭ ىنتىماقتى، باقىتتى مەكەنىن بىرگە قۇردى

□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى يۇي تاۋ

  تارباعاتاي ايماعىنىڭ شيحۋ قالاسىنداعى 4 ۇلتتىڭ 27 بالاسى جاتقان بەسىك سول اراداعى كوپتەگەن ادامنىڭ تاماشا كەشىرمەلەرىن ەستەلىككە العان. قىستاق تۇرعىنى قايرات تويبەك پەن جوۋ ليانلۇڭ ەكەۋى دە وسى بەسىكتە جاتقان بولاتىن، ول ەكەۋى كورشى عانا ەمەس، جاقسى باۋىرلاستار دا بولدى. جوۋ ليانلۇڭ بىلاي دەدى: كوپ جىلدان بەرى قىستاقتاعىلار كۇندەلىكتى تۇرمىس بارىسىندا ءوزارا سۇيەنىش بولىپ، ءوزارا قارايلاسىپ، ءبىر بەسىكتەن شىققان ادامدارداي تۋىس بولىپ كەتتى.

  قايرات تويبەك بىلاي دەدى: اتام جاس ۋاقىتىندا ءوز بالالارىمدى بولەيمىن دەپ بىرەۋگە وسى بەسىكتى جاساتىپتى، كەيىن كەلە ول قىستاقتاعىلاردىڭ بالاسىن بولەيتىن ”قۇتتى بەسىككە“ اينالارىن ويلاپ تا كورمەپتى، كىم بالالى بولسا سول سۇراپ الىپ پايدالانادى ەكەن. جارتى عاسىردان بەرى وسى بەسىككە ۇيعۇر، حانزۋ، قازاق، حۇيزۋ ۇلتتارىنىڭ بالالارى بولەندى، قازىر ولاردىڭ اراسىندا جاسى ەڭ ۇلكەنى 48گە كەلدى، ەڭ كىشىسى 3 جاستا عانا.

  شينجياڭ ەجەلدەن كوپ ۇلت ءجيى قونىستانعان ءوڭىر، وسى جەردە تۇرمىس كەشىرىپ جاتقان ءار ۇلت پەرزەنتتەرى قويۋ ارالاسىپ، ءوزارا قارايلاسىپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسىپ، شەكارانىڭ ورنىقتىلىعىن، مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىن، ۇلتتاردىڭ ىنتىماعىن بىرگە قورعاپ كەلەدى. قازىر شينجياڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى نەگىزگى جەلى ەتىپ، ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسىپ، قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزىپ، جاراسىمدى، باقىتتى مەكەن قۇرىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ سيمۆولى بولعان ”انار گۇلى“ تيانشان الابىندا قۇلپىرا اشىلدى.

  شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسى اراسىنداعى ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋ ۇزدىكسىز نىعايدى. ۇزاق ۋاقىتتان بەرى قويۋ ارالاسۋ بارىسىندا، شىنايىلىقتان تۋىنداعان ىشتەسۋ بارىسىندا، ىنتىماقتى، تاتۋ - ءتاتتى توعىسۋ بارىسىندا شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسى تۇسىنىستىكتى تەرەڭدەتىپ، سۇيىسپەنشىلىكتى ارتتىرىپ، دوستىقتى نىعايتتى. اقسۋ ايماعىنىڭ توقسۋ اۋدانىنداعى شارۋا سامەت احمەت پەن لي شياۋلين قىزمەت جانە تۇرمىس بارىسىندا ءبىر - بىرىنە سەنىم ارتىپ، ءوزارا قولداۋ ارقىلى ورتاق العا باستى، دوڭگەلەك داۋلەتكە بىرگە جەتتى.

  سامەت احمەت پەن لي شياۋلين ەكەۋى دە سيىر باعىمشىلىعى كاسىپتىك وتباسى، ۇزاق ۋاقىتتان بەرى سيىر ساۋداسىن جاساسىپ، ءجيى ارالاسىپ كەلەدى، ەكەۋى كۇن وتكەن سايىن ىشتەسىپ، تەرەڭ دوستىق ورناتتى. ءبىر جولى لي شياۋليننىڭ سيىرى اۋىرىپ قالادى، جاردەم سۇراعان تەلەفوندى الىسىمەن سامەت احمەت دەرەۋ ۇيىنە بارىپ دياگنوز قويىپ، ءدارى بەرەدى؛ تاعى ءبىر جولى سامەت احمەتتىڭ قارجىسى اينالىمعا جەتپەي قالادى، لي شياۋلين ونىڭ ۇيىنە اقشا اكەلىپ بەرىپ كەتەدى...10نەشە جىلدان بەرى ەكەۋى ءوزارا كومەكتەسىپ كەلەدى، ەكى وتباسىنداعىلار دا ابدەن تانىسىپ تۋىسقانداي بولىپ كەتتى، ءار جاڭا جىلعا قاراعان ءتۇنى، قۇربان ايت سياقتى مەرەكە - مەيرام كۇندەرى ەكى وتباسىنداعىلاردىڭ باس قوساتىن كۇنى. مۇنىمەن عانا تىنباي، ول ەكەۋى تاعى بىرگە مال شارۋاشىلىعى سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، اربىرەۋى جىل سايىن نەشە 100 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزىپ، كىرىستەرىن ارتتىرىپ، بايۋ جولىنا ءتۇستى.

  شينجياڭنىڭ وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسى قادامى ۇزدىكسىز جەدەلدەدى. قازىر شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋى كۇن سايىن تۇلەجۋدە، ونەركاسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، ينفورماتسيا كاسىپ سالاسى سياقتىلار قارقىندى دامۋ كەزەڭىنە كىردى، كوپتەگەن شينجياڭ كاسىپورىندارى ەل ءىشى كاسىپ سالاسىنداعى ”باستاماشىلارعا“ اينالدى؛ جاڭاشا، وسى زامانعى تۇرمىس ءتاسىلى دە ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ورتاق تالپىنىسىنا اينالدى، جاڭا زات، جاڭا راي ءبىر توپ ”80 - جىلداردىڭ تۇلەكتەرىن“، ”90 - جىلداردىڭ تۇلەكتەرىن“ شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارىنىڭ ”جاسامپازدارى“ بولۋعا باستاپ، ينتەرنەت ءداۋىرىنىڭ اعىسىنا ىلەسىپ، بىرتىندەپ بۇكىل ەلدەگى توراپتاستاردىڭ نازارىنا ءىلىندى.

  ماۋلەنجان تۇرسىن مەن سۇڭ كاي قاشقار ايماعىنىڭ قاشقار قالاسىنداعى وزىندىك ىقپالى بار مادەنيەت ”جاسامپازدارى“. العاشىندا ماۋلەنجان تۇرسىن ءوزىنىڭ مادەنيەت سەرىكتەستىگىن قۇرىپ، قاشقاردىڭ ءدامدى تاعامدارىن، كوركەم كورىنىستەرىن ارناۋلى تانىستىرادى؛ سۇڭ كاي كاسىپتىك قوتوگراف، ول اپپارات كوزىمەن مەكەنى قاشقاردىڭ دامۋ حيكايالارىن بايانداپ كەلەدى. ءبىر رەتكى كەزدەيسوق كەزدەسۋدە وسى ەكى ”90 - جىلدار تۇلەكتەرىنىڭ“ قىزىعۋى، اۋەسى قابىسا كەتىپ، ىلە - شالا ولار ”جاسامپازدار“ سەرىكتەستىگىن بىرگە قۇرىپ، ينتەرنەتتە قىسقا كەسكىن، سۋرەت جاريالاۋ سياقتى فورمالارمەن قاشقاردىڭ جەرگىلىكتى مادەنيەتىن ايگىلەيدى. سۇڭ كاي بىلاي دەدى: ”ءبىز ەكەۋىمىزدىڭ ’ارنايى شۇعىلدانۋ‘ بەتالىسىمىز ءدال ءبىرىن - ءبىرى تولىقتادى، سەرىكتەستىكتىڭ اتاعى دا وسىعان ىلەسە بارعان سايىن ايگىلەندى، مۇنان كەيىن ءبىز مەكەنىمىزدىڭ حيكايالارىن ەلىمىزدىڭ جەر - جەرىندەگى توراپتاستارعا بايانداپ بەرۋگە قۇلشىنامىز“.

  شينجياڭ جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ ۇگىت تاربيەسى قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تۇقىمىن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كوڭىل تۇكپىرىنە تەرەڭ تامىر تارتتىردى. تارىم داشۋەسى ەكونوميكا جانە باسقارۋ شۋەيۋانى يدەيا - ساياسي فاكۋلتەتىنىڭ وقىتۋشىسى وۋ ۋىنشي ساباق وتكەندە جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنداعى وراسان زور تابىستارىمەن ۇشتاستىرىپ، ساباقتاستارعا تۇرمىستاعى وزگەرىستەردى اڭگىمەلەپ، ءتول كەشىرمەلەرىن اڭگىمەلەپ، ماڭايىندا تۋىلعان ىستەر ارقىلى ماڭايىنداعى ادامداردى تاربيەلەپ، بىرتە − بىرتە اسەر ەتۋ بارىسىندا ساباقتاستاردىڭ پارتيانى، وتاندى ءسۇيۋ سۇيىسپەنشىلىگىن بەرىك ورناتۋىنا كومەكتەستى.

  قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسى اتۇش قالاسى ءوستىن اتۇش قالاشىعى ياۋىلىق قىستاعى ياۋىلىق بالاباقشاسىندا بالالاردىڭ مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى تەزىرەك يگەرۋى ءۇشىن، جوۋ لينا مۇعالىم كوپتەگەن ءادىس ويلاپ تاپتى. ول ۇنەمى قىزىقتى وقىتۋ قۇرالدارىن جانە تارتىمدى ۇيرەنۋ كارتچكالارىن جاساپ، بالالاردىڭ قىزىعاتىن مادەنيەت، دەنە تاربيە قيمىلدارىن ساباقحاناعا ەنگىزىپ، ءوزارا ىقپالداستىق بارىسىندا بالالاردىڭ ۇيرەنۋ اۋەسىن قوزعاپ، جاندى تاسىلدەردەن پايدالانىپ وقۋشىلاردىڭ وقۋلىق مازمۇنىن ءتۇسىنۋىن جەبەدى.

  جوۋ لينا بىلاي دەدى: ”مەن ءار ۇلت بالالارىنىڭ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءداستۇرلى تاڭداۋلى مادەنيەتىن اناعۇرلىم كوبىرەك ۇيرەنۋىن، قانىق بولۋىن، ءتۇسىنۋىن، وتاندى ءسۇيۋ، جۇڭحۋا مادەنيەتىن ءسۇيۋ سىندى تاماشا تاربيەنىڭ ولاردىڭ ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە دەم بەرۋىن ءۇمىت ەتەمىن“.