جەرگىلىكتى ۋاقىت 12 - ايدىڭ 13 - كۇنى تۇستەن كەيىن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ مەن حانىمى پىڭ لييۋان حانويدا ۆيەتنام كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى رۋان فۋجۇڭمەن جانە ونىڭ حانىمىمەن بىرگە جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى ەلدىڭ جاستار جانە دوس قايراتكەرلەر ۋاكىلدەرىمەن كەزدەستى. سۋرەتتە: شي جينپيڭ «ءداستۇرلى دوستىقتى ۇزبەي جالعاستىرىپ، جۇڭگو − ۆيەتنام تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسى قۇرىلىسىنىڭ جاڭا جورىعىن باستايىق» دەگەن تاقىرىپتا ماڭىزدى ءسوز سويلەۋدە.
□ سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى شىن حۇڭ تۇسىرگەن
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 13 - كۇنى حانويدان بەرگەن حابارى (تىلشىلەر ني سى - ي، سۋ لياڭ، سۇن ي). جەرگىلىكتى ۋاقىت 12 - ايدىڭ 13 - كۇنى تۇستەن كەيىن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ مەن حانىمى پىڭ لييۋان حانويدا ۆيەتنام كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى رۋان فۋجۇڭمەن جانە ونىڭ حانىمىمەن بىرگە جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى ەلدىڭ جاستار جانە دوس قايراتكەرلەر ۋاكىلدەرىمەن كەزدەستى.
شي جينپيڭ مەن پىڭ لييۋان مەملەكەت ءماجىلىس ورتالىعىنا جەتكەندە، ۆيەتنام جاق جاستار ۋاكىلدەرىنىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا بولەندى.
شي جينپيڭ مەن حانىمى جانە رۋان فۋجۇڭ مەن حانىمى جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى ەلدىڭ جاستار جانە دوس قايراتكەرلەر ۋاكىلدەرىمەن ىقىلاسپەن توپتىق سۋرەتكە ءتۇستى.
جۇڭگو − ۆيەتنام دوس قايراتكەرلەرىمەن جانە جاستارىمەن كەزدەسۋ ءماجىلىس ورنى دۋمانعا بولەنىپ، گۇلدەر مەن ەكى ەلدىڭ پارتيا تۋى، مەملەكەت تۋى ءبىر - بىرىنە شۇعىلا شاشىپ، شاتتىق تەڭىزىنە شومدى.
قىزۋ قول شاپالاق ءۇنى ىشىندە شي جينپيڭ ”ءداستۇرلى دوستىقتى ۇزدىكسىز جالعاستىرىپ، جۇڭگو − ۆيەتنام تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدىڭ جاڭا جورىعىن باستايىق“ دەگەن تاقىرىپتا ماڭىزدى ءسوز سويلەدى.
شي جينپيڭ جۇڭگو پارتياسى جانە ۇكىمەتى اتىنان جۇڭگو − ۆيەتنام دوستىعىنا كۇش سالعان جاڭا، كونە دوستارعا ىقىلاستى سالەم جولدادى. شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: كەشە مەن باس شۋجي رۋان فۋجۇڭمەن بىرگە ستراتەگيالىق مانگە يە جۇڭگو − ۆيەتنام تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى جاريالاپ، جۇڭگو مەن ۆيەتنامنىڭ ەكى پارتيا، ەكى ەل قارىم - قاتىناسى دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭىن اشتىق. بۇل − ءبىزدىڭ دۇنيە ءجۇزى سوتسياليزمىن گۇلدەندىرۋ جانە جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى ەلدىڭ باياندى تىنىشتىعىن جۇزەگە اسىرۋ تۇرعىسىنان جاساعان كەلەلى ستراتەگيالىق شەشىمىمىز، ول جۇڭگو − ۆيەتنام ءداستۇرلى دوستىعىنا تەرەڭ تامىر تارتقان، ەكى ەل حالقىنىڭ ورتاق مۇددەسى مەن ورتاق تىلەگىنە ۇيلەسەدى.
وتكەندى ەسكە الساق، ءبىز مۇراتتاس بولىپ، ءبىر - بىرىمىزگە قارايلاستىق. تاياۋ زاماننان بەرى، جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى پارتياسى جانە ەكى ەل حالقى ورتاق مۇرات - سەنىمنەن جازباي، مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن ۇلتتىڭ ازاتتىعىنا قول جەتكىزۋ ىستەرى بارىسىندا تار جول، تايعاق كەشۋدى بىرگە وتكەرىپ، ءبىرىن - ءبىرى قولدادى. ءتوراعا حۋ جىميڭنىڭ ”ۆيەتنام مەن جۇڭگونىڭ دوستىق سۇيىسپەنشىلىگى تەرەڭ، جولداس ۇستىنە باۋىرلاس“ دەگەن ايگىلى ولەڭى ەكى ەل حالقىنىڭ سول ءبىر داڭقتى جىلدار جونىندەگى وشپەس تاريحي ەستەمەسىنە اينالدى. قازىرگى ءساتتى تياناق ەتىپ، ءبىز اۋەلگى ماقساتتان اينىماي، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلدىك. جاپپاي ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس ورناتقان 15 جىلدان بەرى جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى پارتياسى حالىقتى وزەك ەتۋگە تاباندى بولىپ، ءوزارا پايدا جەتكىزۋ سەلبەستىگىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ەكى ەل حالقىنا ناقتى پايدا جەتكىزدى. بولاشاققا كوز جىبەرسەك، ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز بايلانىسىپ جاتىر، تاعدىرىمىز ورتاق. جۇڭگو قازىر جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسى، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ءىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدە، ۆيەتنام ونەركاسىپتەندىرۋ، وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتۋدە. جۇڭگو بەيبىت دامۋ جولىمەن بۇلجىماي جۇرەدى، كورشىلەرمەن تاتۋ - ءتاتتى ءوتۋ، كورشىلەردى سەرىك تۇتۋ سىندى توڭىرەكتىك ديپلوماتيا باعىتىنا جانە ەتەنە، ادال، ءتيىمدى، سيىسىمدى توڭىرەكتىك ديپلوماتيا ۇستانىمىنا تاباندى بولىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ توڭىرەكتەگى ەلدەرگە اناعۇرلىم كوپ تيىمدىلىك جەتكىزۋىنە مۇمكىندىك جاسايدى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو − ۆيەتنام دوستىعىنىڭ نەگىزى حالىقتا، بولاشاعى جاستاردا. شي جينپيڭ ەكى ەل جاستارىنا مىناداي 3 ءتۇرلى ءۇمىت ارتتى:
ءبىرىنشى، جۇڭگو − ۆيەتنام دوستىعىنىڭ مۇراگەرى بولىپ، ستراتەگيالىق مانگە يە جۇڭگو − ۆيەتنام تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋعا بىرگە ۇلەس قوسۋ كەرەك. بۇگىنگى تاڭداعى جۇڭگو مەن ۆيەتنام ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ كورنەكتى تابىستارى ارقىلى دۇنيە جۇزىنە ەكى جاق تاڭداعان دامۋ جولىنىڭ بۇكىلدەي دۇرىس ەكەندىگىن، ەكى ەلدىڭ ىنتىماقتى، سەلبەستىكتى كۇشەيتۋى وزدەرىنىڭ سوتسياليزم ىستەرىن دامىتۋىنا ءتيىمدى ەكەندىگىن تالاسسىز دالەلدەدى. ەكى ەلدىڭ ءار سالاداعى دوس قايراتكەرلەرىنىڭ، اسىرەسە، جاس ۇرپاقتاردىڭ جۇڭگو − ۆيەتنام دوستىق جورىعىندا سەركە بولىپ، ءوز ەلدەرىنىڭ 100 جىلدىق كۇرەس جورىعىن جۇزەگە اسىرۋعا جانە ستراتەگيالىق مانگە يە جۇڭگو − ۆيەتنام تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋعا ۇلەس قوسۋىن ءۇمىت ەتەمىن.
ەكىنشى، ازيا − تىنىق مۇحيت ءوڭىرىن كوركەيتۋگە ات سالىسۋشى بولىپ، ازيا − تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ باياندى تىنىشتىعىنا ۇلەس قوسۋ كەرەك. جۇڭگونىڭ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ جانە ۆيەتنامنىڭ جاڭارتۋ ىستەرىندە قول جەتكىزگەن وراسان زور تابىستارى ءارى ءوز كۇرەستەرىنىڭ ناتيجەسى، ءارى بەيبىت، اشىق، سيىسىمدى ازيا − تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ ارقاسى. ازيا − تىنىق مۇحيت ءوڭىرى ەكى ەلدىڭ تابان تىرەر تياناعى، اشىق تا سيىسىمدى بولۋ، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ دۇنيەنىڭ دۇرىس جولى. ەكى جاق ازيا − تىنىق مۇحيت ورتاق تۇلعاسى تۋىن بيىك ۇستاپ، ىنتىماقتاسا ەكپىندەي ىلگەرىلەۋدىڭ اناعۇرلىم كوپ وڭ ەنەرگياسىن توپتاپ، جاراسىمدى، گۇلدەنگەن ازيا − تىنىق مۇحيت ءوڭىرىن قۇرۋعا بىرگە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋى كەرەك.
ءۇشىنشى، ادامزاتتىڭ العا باسۋىنىڭ باتىل ءورىس اشۋشىلارى بولىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ جولىندا قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزۋ كەرەك. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەن ۆيەتنام كوممۋنيستىك پارتياسى بىردەي الەمدى كوكەيدە ساقتايتىن ماركستىك ساياسي پارتيا، جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى ەل بىردەي حالىقارالىق قوعامنىڭ جاۋاپكەرشىلىك ارقالايتىن مۇشەسى، ادامزاتتىڭ العا باسۋ ىستەرىن ىلگەرىلەتەتىن تىرەكتى كۇشكە اينالۋى كەرەك. ەكى جاق اناعۇرلىم كەڭ پەيىل، اناعۇرلىم كەڭ كوز ايامەن ءداۋىر جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاپ، حالىقارالىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى قورعاۋ ءۇشىن ءۇن قاتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ دامۋىن، العا باسۋىن ىلگەرىلەتۋگە كۇش قوسۋى كەرەك.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: كەلگەن جولدى ۇمىتپاعاندا عانا، قاي باعىتقا ءجۇرۋ كەرەكتىگىن بىلۋگە بولادى. جۇڭگو − ۆيەتنام ەكى ەلدىڭ سوتسياليزم ىستەرىنىڭ دامىپ زورايۋىنىڭ جاپالى بارىسى مەن شۇعىلالى تابىستارى ىنتىماقتى، سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدىڭ ەكى ەلدىڭ العا باسۋ جولىنداعى بارلىق حاۋىپ - قاتەرلەر مەن سىن - سايىستاردى جەڭىپ، جەڭىستەن - جەڭىسكە ۇزدىكسىز جەتۋىندەگى ماڭىزدى تاريحي تاجىريبە ەكەندىگىن تولىق ايگىلەدى. ءبىز باستان - اياق اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، ءوزىمىزدىڭ سوتسياليزم جولىمىزبەن قول ۇستاسا ويداعىداي ءجۇرىپ، ونەركاسىپتەندىرۋ، وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ جەتىستىكتەرىنەن ەكى ەل حالقىن اناعۇرلىم كوپ يگىلىككە كەنەلتىپ، ادامزاتتىڭ العا باسۋ ىستەرىنە بىرگە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋىمىز كەرەك.
رۋان فۋجۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: كوممۋنيستىك پارتيانىڭ باسشىلىعىندا، ۆيەتنام − جۇڭگو ەكى ەل مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن ۇلتتىڭ ازاتتىعى ىستەرىندە، سونداي - اق سوتسياليستىك قۇرىلىس ىستەرىندە باستان - اياق ءبىرىن - ءبىرى باتىل قولدادى. ۆيەتنام مەن جۇڭگونىڭ دوستىق سۇيىسپەنشىلىگى تەرەڭ، جولداس ۇستىنە باۋىرلاس. ۆيەتنام جاق جۇڭگونىڭ ۇزاق ۋاقىتتان بەرى ۆيەتنامعا كورسەتكەن ءتۇرلى قىمباتتى قولداۋىن باستان - اياق ەستە بەرىك ساقتايدى جانە وعان العىس ايتادى. ۆيەتنام مەن جۇڭگو جاپپاي ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس ورناتقان 15 جىلدان بەرى، ەكى ەلدىڭ ساياسي ءوزارا سەنىمدىلىگى كۇن سايىن كۇشەيىپ، ناقتى ىستەر سەلبەستىگىنىڭ تابىسى سۇبەلى بولدى. وسى 2 كۇندە، حانويداعى كوشەلەردىڭ بارلىق جەرىنەن قۋانىش لەبى ەستى، باس شۋجي، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭنىڭ ۆيەتنامداعى مەملەكەتتىك ساپارى تولىق تابىسقا جەتتى. مەن باس شۋجي شي جينپيڭمەن بىرگە ستراتەگيالىق مانگە يە تاعدىرلاس ورتاق تۇلعا قۇرۋدى جاريالادىم، بۇل ۆيەتنام − جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ تاريحي بەلەسى، ول ەكى ەل حالقىنا، ءسوز جوق، اناعۇرلىم كوپ ناقتى قۇت - ىرىس اكەلىپ، ادامزاتتىڭ بەيبىتشىلىگى مەن العا باسۋ ىستەرىنە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسادى. ۆيەتنام − جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ بولاشاعى جاستاردا. ەكى ەل جاستارىنىڭ اعا بۋىن باسشىلار ورناتقان تەرەڭ دوستىقتى ىشكەرىلەي ءتۇسىنىپ جانە وعان مۇراگەرلىك ەتىپ، اسقاقتاتىپ، ۆيەتنام − جۇڭگو جاپپاي ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇزاق ۋاقىت ورنىقتى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە، ۆيەتنام − جۇڭگو ەكى ەل سوتسياليزم ىستەرىنىڭ ۇزدىكسىز زورايۋىنا تىڭ ومىرشەڭدىك كۇش قوسۋىن ءۇمىت ەتەمىن.
جۇڭگو مەن ۆيەتنامنىڭ ەكى جاق ۋاكىلدەرى دە ەكى ەلدىڭ دوستىق بارىس - كەلىس جاعدايىنان مالىمەت بەردى. ولار مىنالاردى ءبىلدىردى: باس شۋجي شي جينپيڭ ۆيەتنامدا تاريحي سيپاتتى مەملەكەتتىك ساپاردا بولعان تۇستا، ەكى پارتيانىڭ باس شۋجيلەرى تىكەلەي ۋاقىت شىعارىپ جۇڭگو مەن ۆيەتنامنىڭ دوس قايراتكەرلەر جانە جاستار ۋاكىلدەرىمەن كەزدەستى، بۇل ەكى ەل، ەكى پارتيا باسشىلارىنىڭ جۇڭگو − ۆيەتنام جاستارى مەن دوستىق ىستەرىنە وسكەلەڭ ءمان بەرەتىندىگىن جانە شىنايى ءۇمىتىن تولىق ايگىلەدى. ەكى باس شۋجيدىڭ ستراتەگيالىق مانگە يە تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋدى جاريالاۋى ەكى ەل حالقىنىڭ ورتاق تىلەگى مەن ءتۇبىرلى مۇددەسىنە ۇيلەسەدى، بەيبىتشىلىك، سەلبەستىك، دامۋ سىندى ءداۋىر اعىمىنا ۇيلەسەدى، ءسوز جوق، جۇڭگو − ۆيەتنام جاپپاي ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ اناعۇرلىم كوركەم جاڭا بولاشاق اشۋىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، توڭىرەكتەگى كورشى ەلدەرمەن ەتەنە بولۋ، ادال بولۋ، تيىمدىلىك جەتكىزۋ، سيىسىمدى بولۋدىڭ ۇلگىسىن ورناتادى. ەكى ەل جاستارى ”جولداس ۇستىنە باۋىرلاس بولۋ“ سىندى ءداستۇرلى دوستىققا مۇراگەرلىك ەتىپ جانە ونى اسقاقتاتىپ، بارىس - كەلىستى، اۋىس - كۇيىستى جيىلەتىپ، ءوزارا ۇيرەنۋدى، ءوزارا ۇلگى الۋدى كۇشەيتىپ، ءوزارا سەنىمدىلىكتى، دوستىقتى تەرەڭدەتىپ، ەكى باس شۋجي العا قويعان ”حالىق رايى نەگىزىن اناعۇرلىم بەكەمدەۋ“ نىساناسىن جۇزەگە اسىرىپ، جۇڭگو − ۆيەتنام تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋعا بەلسەندى قۇلشىنىستار جاسايدى جانە ۇلەس قوسادى.
ساي چي، ۋاڭ ي، ۋاڭ شياۋحۇڭ قاتارلىلار قاتىناستى.
