شينجياڭدا جاڭعاق ەگىلەتىن جەر اۋدانى بۇكىل ەل بويىنشا 6 - ورىندى، ءونىم مولشەرى بۇكىل ەل بويىنشا 2 - ورىندى يەلەدى
تىڭعىلىقتى باسقارۋ بىرەگەي ساپا تۇلعالادى
”2019 - جىلى رايونىمىزدىڭ جاڭعاق ەگىلگەن جەر اۋدانى 5 ميلليون 840 مىڭ مۋعا تاياپ، ءونىم مولشەرى ءبىر ميلليون 10 مىڭ توننادان استى (شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى قامتىلمايدى)، جاڭعاق ەگىلگەن جەر اۋدانى بۇكىل ەل بويىنشا 6 - ورىندى، ءونىم مولشەرى بۇكىل ەل بويىنشا 2 - ورىندى يەلەدى، مۇنىڭ سەبەبى نەدە؟ 8 - ايدىڭ 14 - كۇنى تۇستەن بۇرىن اۆتونوميالى رايوندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسى جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى لين شيڭحۇي: ”تىڭعىلىقتى باسقارۋ شينجياڭ جاڭعاعىنىڭ ساپاسىنىڭ جاقسى، مولشەرىنىڭ جەتكىلىكتى بولۋىنا مۇمكىندىك جاسادى، بۇل ’قاتتى كۇش‘ سانالادى“، - دەدى.
قاعىلىق اۋدانىنىڭ سايباق اۋىلىندا، قازىرگە دەيىن 1600 نەشە جىل بولعان 7 ءتۇپ جاڭعاق اعاشىنىڭ ءالى كۇنگە دەيىن بۇتاعى بىتىك، جاپىراعى قاۋلاي ءوسىپ تۇر. قاعىلىق اۋدانى ولاردى توڭىرەكتەپ، كولەمى شامامەن 580 مىڭ مۋ كەلەتىن، ءونىم قۇنى ءبىر ميلليارد 500 ميلليون يۋاننان اساتىن، وسىزاماندانۋ دەڭگەيى ۇزدىكسىز جوعارىلاعان جاڭعاق كاسىپ سالاسى جۇيەسىن قالىپتاستىردى. ”قاراڭىز، جاڭعاق ورمانىمىز قانداي رەتتى“، - دەدى ورىنباسار اۋىل باستىعى ياڭ ليبو، - ”بىلتىر تۇتاس اۋىل 100 مىڭ ءتۇپ جاڭعاق اعاشىن ءبىر تۇتاس جاڭالادى، بيىل 86 مىڭ ءتۇبىن جاڭالاپ، ەگىمشىلىكتى ولشەمدەندىرۋ ارقىلى جاڭعاقتىڭ ساپاسىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز“.
ساپالى جاڭعاق سورتىن بۋدانداستىرۋ، جاڭالاۋ ينجەنەرياسى، جاڭعاق ءجيى وسەتىن باقشالاردى جاڭالاۋ، جەمىس اعاشتارىن زياندى جاندىكتەردەن، دەرت - دەربەزدەردەن ساقتاۋ جانە ونى تىزگىندەۋدى جالپىلاستىرۋ، ورمان اراسىنا ستەرەولداندىرىپ ەگۋ ۇلگىسى جونىندە ىزدەنىس جاساۋ، جەمىس ورمانىنا تەحنيكالىق قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ سياقتى شارالاردى اتقارۋ ارقىلى ەگىمشىلىك جەر اۋدانىنىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتاۋمەن بىرگە، قاعىلىق اۋدانى جاڭعاعىنىڭ جىلدىق ءونىم مولشەرى 2010 - جىلعى 50 مىڭ توننادان 2019 - جىلعى 128 مىڭ 600 تونناعا جوعارىلاپ، ساپاسى دا ورنىقتى ءوستى.
مەملەكەت دارەجەلى جاڭعاقتان ۇلگى كورسەتۋ بازاسى ونسۋ اۋدانىندا، تىڭعىلىقتى باسقارۋ ەگىمشىلىكتىڭ بارلىق بۋىندارىنا ءسىڭىرىلدى. وسى اۋداننىڭ توحۇلا اۋىلى توۋانگىسۋبۇلاق قىستاعىنىڭ جاڭعاقتى ولشەمدەندىرىپ باپتاۋدا ۇلگى كورسەتۋ باقشاسىندا، جيناۋعا دايىندالىپ جاتقان ەگىنشى روزى سىمايىل بىلاي دەدى: ”مول ءونىمدى الدىن الا مولشەرلەۋگە بولادى، ەڭ باسىندا ورمان بويىنشا باپتالاتىن، كەيىن باقشا بويىنشا باپتالاتىن بولدى، قازىر اعاش بويىنشا، ءتىپتى، بۇتاقتارىنا دەيىن باپتالادى، ءاربىر ساتىدا تۇگەلدەي ەگجەي - تەگجەيلى جۇمىس بارىسى، باسقىشى بار“.
”ءبىزدىڭ جۇقا قابىقتى جاڭعاعىمىزدىڭ ماي قامتىم مولشەرى ％65تەن اسادى، بەلوكتىڭ قامتىم مولشەرى ％19تەن اسادى، جاڭعاقتىڭ قابىعىنىڭ قالىڭدىعى نە بارى 0.8 ميلليمەتر، 10 دانا A4 قاعازدىڭ قاباتتالعان قالىڭدىعىمەن قارايلاس، اقىرىن قىسىپ قالساڭىز، جاڭعاق ءدانى شىعا كەلەدى“. ونسۋ اۋداندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى حۋاڭ گۇيگو بىلاي دەدى: ”ءدامى جاقسى بولۋ، وڭاي الۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەرى ءبىزدىڭ ۇساق - تۇيەك ازىق - تۇلىكتەر باسەكەسىندە زور باسىمدىقتى يەلەۋىمىزگە مۇمكىندىك بەردى“.
”ولشەمدەندىرىپ ەگۋ، تىڭعىلىقتى باپتاۋ شينجياڭ جاڭعاق كاسىبىنىڭ وزەكتى باسىمدىعىن تۇراقتاندىرىپ، جەمىس باعىباندارىنىڭ مۋ باسىندىق ورتاشا پايداسىنىڭ 1500 يۋان اينالاسىندا بولۋىنا، جاقسىلارىنكى 4000 − 5000 يۋانعا دەيىن جەتۋىنە مۇمكىندىك جاسادى، سونىمەن بىرگە، جوعارعى، تومەنگى بۋىنداعى كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىنا ءونىم مولشەرىندىك تىرەك ازىرلەدى“، - دەدى لين شيڭحۇي.
اقسۋ جينشاۋ جەمىس شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىندە، جاڭعاق جەمىسىن تاڭداۋ، جاڭعاق ءدانىن الۋ، جاڭعاق مايىن ايىرۋ، جاڭعاق شىرىنىن مانەرلەۋ، كەپتىرىلگەن، جاڭا جەمىستەردى قوراپتاۋ سياقتى 15 ۇلاسپالى ءوندىرىس جەلىسى جاڭعاق قۇنىنىڭ بۇكىلدەي كادەگە جاراۋىن نەگىزىنەن جۇزەگە اسىردى. ”بارلىعىندا جاڭعاقتىڭ ءونىم مولشەرى مەن ساپاسى العى شارت ەتىلىپ، ساپاسى جاقسى، مولشەرى جەتكىلىكتى بولعاندا عانا، كاسىپورىنداردىڭ دامۋىنا جانە بايۋىنا مۇمكىندىك جاساۋعا بولادى“، - دەدى سەرىكتەستىكتىڭ ءوندىرىس ءبولىمىنىڭ ديرەكتورى فاڭ جينلۇڭ.
ولشەمدەندىرىپ باپتاۋ جاعدايىندا، جاڭعاق ارشىپ جۋۋ، كەپتىرىپ جايۋ، سۇرىپتاپ دارەجەگە ءبولۋ سياقتى باستاپقى مانەرلەۋ جەمىس باعىباندارىنىڭ كىرىستەرىن ارتتىرۋىنداعى تاعى ءبىر ماڭىزدى قاينار كوزگە اينالدى. قاعىلىق اۋدانى شاقاپ اۋىلىنىڭ ەگىنشىسى ءماتنۇر مامۇت بىلاي دەدى: ”جيىن - تەرىن ماۋسىمىندا، مەن اي سايىن سەرىك زاۆودتا جاڭعاق ارشىپ كىرىس تابامىن، ورماننان دا جىل سايىن مول ءونىم الىپ جاتىرمىز، وسى كىشكەنتاي عانا جاڭعاق مەنى كەدەيلىكتەن ارىلتتى“. قاعىلىق اۋدانىندا، جاڭعاقتان تاباتىن كىرىس شارۋالاردىڭ جان باسىندىق ورتاشا كىرىسىنىڭ 40 پايىزىن يەلەدى.
