جەر بەتى مەن ”بۇلتتان“ بىردەي كۇش سالىپ، ەسىرتكىگە تويتارىس بەرۋدىڭ قورعانىس شەبىن بەكەمدەدى
− رايونىمىز ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىت قىزمەتىن كەڭىنەن ورىستەتتى
”سالاماتتى ءومىر، جاسىل، ەسىرتكىسىز“. ەسىرتكىگە تيىم سالۋ قىزمەتى مەملەكەتتىڭ اماندىعىنا، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى مەن قۇلدىراۋىنا، حالىقتىڭ باقىتىنا سايادى. بيىل جىل باسىنان بەرى رايونىمىز ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىت قيمىلدارىن كەڭىنەن ورىستەتىپ، اناعۇرلىم كوپ ادامنىڭ ەسىرتكىنىڭ زيانىن جىعا تانۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، قالىڭ حالىق بۇقاراسىنىڭ ەسىرتكىنى تانۋ، ەسىرتكىدەن ساقتانۋ، ەسىرتكىگە تويتارىس بەرۋ تانىمى مەن قابىلەتىن شىنايى جوعارىلاتىپ، جالپى حالىقتىڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ تانىمىن كۇشەيتىپ، ەسىرتكىگە تويتارىس بەرۋدىڭ قورعانىس شەبىن بەكەمدەدى.
”شينجياڭنىڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋىنا“ نازار اۋداردى، ”جانكۇيەرلەردى باۋراۋ قۋاتى“ ارتتى
”سىزگە ارناپ جاساعان سالتاناتتى جوبامىز كەلدى، مىڭ گرادۋستىق جالىندا شىڭدالعان ساپ بولات بىلەزىكتەن بىرەۋى بار، كوز جاۋىن الاتىن شىراق ساۋلەسى مەن قۇلاققا جاعىمدى BGM سەپتەلگەن، ساقشى اۆتوكولىگى حاۋىپسىز اپارىپ - اكەلۋ قىزمەتىن وتەيدى، ءبىر رەت شاشتى اقىسىز تۇردە ساندەپ جاسايدى ءارى ەرەكشە تۇنىق جاپسىرما سۋرەتتەن 3 داناسى بەرىلەدى، ساۋلەتتى ءبىر كىسىلىك بولمەدە جاتاسىز، ەشكىم مازالامايدى. ءبىراق ءسىزدى قارسى المايمىز، ويتكەنى ءبىز ەسىرتكى بارلاۋ حالىق ساقشىسىمىز!“
بۇل ”شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ“ دوۋيىن ءنومىرىنىڭ 6 - ايدىڭ 19 - كۇنى جاريالاعان شاعىن بەينە ەكرانى، وعان جانكۇيەرلەر جاپا - تارماعاي: ”رەسمي سايت بارعان سايىن كەرەمەت بولا ءتۇسىپتى!“ دەپ لەبىز جازدى. 6 - ايدىڭ 18 - كۇنى جەلىگە شىعارىلعاننان 6 - ايدىڭ 24 - كۇنىنە دەيىن، ”شينجياڭنىڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ“ دوۋيىن ءنومىرى 234 مىڭ جانكۇيەردى وزىنە تارتتى، جاستار جەڭىل، يۋمەرلى بەينە ەكراندى كورۋ بارىسىندا ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇستانىمى مەن ءبىلىمىن قابىلدادى.
”شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ“ ”جەكە - دارا“ ەمەس، بۇل جاڭا مەديا ماتريتساسى، دوۋيىن نومىرىنەن سىرت، سول اتتاس ۋيچات الەۋمەتتىك تۇعىرى، ميكرو بەينە ەكران ءنومىرى، بەينە ەكران ءنومىرى، بۇگىنگى باس حابار ءنومىرى، ميكروبلوگ قاتارلىلار دا بار. اۆتونوميالى رايوندىق ەسىرتكىگە تيىم سالۋ كوميتەتىنە مۇشە 36 ورىننىڭ جاڭا مەديا تۇعىرى دا ۇگىت كۇشى ەسەپتەلەدى، ءارقايسى تۇعىرلار بىرگە كۇش سالىپ، ماڭىزدى مازمۇنداردى ۋاعىندا تاراتىپ، ”شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ توعىسپالى مەدياسىن“ قالىپتاستىردى.
”’شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ‘ ۋيچات تۇعىرىنىڭ بيىل 3 - ايداعى جانكۇيەرى 300 مىڭ ەدى، قازىر 800 مىڭنان اسىپ، ءبىر ەسەدەن استام كوبەيدى“. 6 - ايدىڭ 24 - كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسى ەسىرتكىگە تيىم سالۋ باس اترەتىنىڭ ورىنباسار باس اترەت باستىعى دوۋ شياۋۋىن بىلاي دەدى: بيىلعى ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىتى ىندەتتىڭ ىقپالىنا ۇشىراعان جوق، كولەمدى قيمىلدار شوعىرلى تۇردە وتكىزىلمەگەنىمەن، ينتەرنەتتەگى ۇگىت ارناسى كەڭەيتىلدى، ۇگىتتىڭ نەگىزگى ماقساتى وزگەرگەن جوق، ۇگىت سەرپىنى كەمىگەن جوق، قامتۋ اياسى اناعۇرلىم كەڭەيىپ، ىقپالى اناعۇرلىم ارتا ءتۇستى.
بيىل 5 - ايدان بەرى، اۆتونوميالى رايوندىق ەسىرتكىگە تيىم سالۋ كوميتەتى 5 رەت ينتەرنەتتە ەسىرتكىگە تيىم سالۋ بىلىمدەرىنەن سيلىقتى جاۋاپ قايتارۋ قيمىلىن وتكىزىپ، قاتىناسقان ادام سانى 2 ميلليوننان استى، مۇنى كولەمدى جانكۇيەرلەر نەگىزىنەن بولە قاراۋعا بولمايدى.
”جۇرتقا جاناسىمدىلىق“ پەن ”جوعارى دەڭگەيلىلىكتىڭ“ ەكەۋى دە كەم بولمادى
6 - ايدىڭ 23 - كۇنى كەشتە ءدوربىلجىن اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇلكەن اترەتىنىڭ بىرلەسكەن ءتۇرلى ساقشىلارى كەشكى بازاردا ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىت قيمىلىن وتكىزدى. بۇل رەتتە حالىق ساقشىلارى مۋزيكانىڭ كۇشىمەن ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ءۇنىن جەتكىزدى.
حالىق ساقشىلارى جەرگىلىكتى ورىنداعى ينتەرنەتتەگى جۇلدىز انشىلەردى شاقىرىپ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ تاقىرىبىنداعى اندەردى شىرقاتتى، كوپتەگەن بۇقارا كەلىپ ءاندى تىڭدادى. حالىق ساقشىلارى ورايدى يگەرىپ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ بىلىمدەرىنەن سيلىقتى زەيىن سىناۋ، جاڭاشا ەسىرتكىلەردىڭ ۇلگىسىن كورسەتۋ سياقتى قيمىلداردى وتكىزدى، تاماشالاۋشى بۇقارا بەلسەنە ات سالىسىپ قانا قويماي، بەينە ەكران مەن سۋرەتتەر تارتىپ دوستار شەڭبەرىندە تاراتىپ، جاڭا ۇگىت كۇشىن توپتادى.
”ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىتىن جۇرتقا جاناسىمدى ەتىپ جۇرگىزگەندە عانا، ەسىرتكىگە تيىم سالۋ بىلىمدەرىن جۇرت جۇرەگىنە ۇيالاتۋعا بولادى“. دوۋ شياۋۋىن ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىتىندە ءتاسىل مەن فورماعا ۇزدىكسىز جاڭالىق ەنگىزۋدىڭ ماقساتى ”سالاماتتى ءومىر، جاسىل، ەسىرتكىسىز“ ۇستانىمىن جۇرت جۇرەگىنە تەرەڭ ۇيالاتۋ ەكەنىن ايتتى.
ءتىلشى مىنالاردى ۇعىستى: بيىل جىل باسىنان بەرى اۆتونوميالى رايوندىق ەسىرتكىگە تيىم سالۋ كوميتەتى ەسىرتكىگە تيىم سالۋ تاقىرىبىنداعى حاتكەرلىك، سۋرەت سالۋ، فوتو سۋرەت، بالالار كوشىرمە گازەتىن قابىلداۋ، باعالاۋ، ”شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ“ كارتون ادام بەينەسىن جيناۋ جانە ”شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ الەۋمەتتىك يگىلىك ەلشىسى“، ”شينجياڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ وبراز ەلشىسى“ الەۋمەتتىك يگىلىك وبراز ۇگىتى سياقتىلاردى جاپپاي ورىستەتىپ، ۇگىتتىڭ مادەني ءمانى مەن ساپاسىن جوعارىلاتتى، سونداي - اق ەسىرتكىگە تيىم سالۋ تاقىرىبىنداعى ادەبيەت - كوركەمونەر تۋىندىلارىنان ءبىر توبىن جاساپ جالپىلاستىردى.
دوۋ شياۋۋىن بىلاي دەدى: جۇرتقا جاناسىمدى ۇگىت كەم بولسا بولمايدى، جوعارى دەڭگەيلى قيمىلدار دا كەم بولسا بولمايدى. بيىل اۆتونوميالى رايوندىق ەسىرتكىگە تيىم سالۋ كوميتەتى ”10 تاڭداۋلى ەسىرتكى بارلاۋ حالىق ساقشىسىن“، ”10 تاڭداۋلى ەسىرتكىگە تيىم سالۋ قىزمەتكەرىن“ جانە ”ەڭ ارداقتى ەسىرتكىگە تيىم سالۋشىنى“ باعالاپ، ماراپاتتاۋ قيمىلىن وتكىزىپ، ەسىرتكىگە تيىم سالۋ قاھارماندارىن جىرلاۋ، ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇستانىمىن اسقاقتاتۋ ارقىلى بۇكىل قوعامدا ەسىرتكىگە تيىم سالۋ قىزمەتىنە كوڭىل ءبولۋ، قولداۋ، ات سالىسۋدىڭ كۇشتى رايىن قالىپتاستىردى.
ەسىرتكىنى تيۋدا بالالاردىڭ قىراعى كوزىنەن پايدالاندى
تاياۋدا اقسۋ قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇلكەن اترەتى اقسۋ ايماقتىق ەسىرتكىگە تيىم سالۋ كەڭسەسىمەن بىرلەسىپ مەكتەپ اۋلاسىندا ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىت تاربيەسى قيمىلىن ورىستەتتى. ”دوستاسقاندا اباي بولۋ، اماندىق جاعدايى كۇردەلى ورىندارعا بارماۋ، بەيتانىس ادامدارمەن وڭاي ءتىل قاتىسپاۋ، بەيتانىس ادامدار بەرگەن تەمەكىنى، سۋسىندى، ازىق - تۇلىكتى الماۋ كەرەك...“ ەسىرتكىنىڭ زيانىن تۇسىندىرۋدەن سىرت، حالىق ساقشىلارى تاعى جاس وسپىرىمدەرگە ەسىرتكىنى قالاي تيۋ كەرەكتىگىن سويلەدى.
جاس وسپىرىمدەر فيزيولوگيالىق، پسيحولوگيالىق جەتىلۋ مەزگىلىندە تۇرعاندىقتان، قىزىعۋ پسيحولوگياسى كۇشتى بولادى، ەسىرتكىنىڭ زيانى مەن ەسىرتكى تۇتىنۋدىڭ زاڭعا قايشى ەكەنىن تولىق بىلمەيدى، ەسىرتكىگە، اسىرەسە، جاڭاشا ەسىرتكىگە بولعان قاتە كوزقاراسقا وڭاي الدانىپ قالادى. بيىل جىل باسىنان بەرى، رايونىمىزدىڭ جەر - جەرى ”ەسىرتكىسىز مەكتەپ اۋلاسىن“ بەلسەنە قۇرىپ، جاس وسپىرىمدەرگە ەسىرتكىنىڭ الدىن الۋ تاربيەسىن كۇشەيتىپ، جاس وسپىرىمدەردىڭ عىلىمدى قاستەرلەۋ، ەسىرتكىگە سانالى تۇردە قارسى تۇرۋ ساناسىن ىلگەرىلەتتى جانە جەتىلدىردى.
جەر - جەر جاس وسپىرىمدەردى، اسىرەسە، مەكتەپتەگى وقۋشىلاردى ءتۇيىن ەتىپ، جاس وسپىرىمدەردىڭ ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسى ينجەنەرياسىن ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسىنىڭ مەكتەپكە، مەكەمە ورىندارعا، وتباسىلارىنا، ورىندارعا، الەۋمەتتىك اۋماقتارعا، اۋىل - قىستاققا جەتۋىن ىلگەرىلەتتى.
مەكتەپ اۋلاسى − ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ۇگىتىنىڭ نەگىزگى شەبى. رايونىمىز «ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ ەسىرتكىدەن ساقتانۋ ارناۋلى تاقىرىپتى تاربيە جوباسىن» جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، باستاۋىش 5 - جىلدىقتان ورتا مەكتەپ 2 - جىلدىعىنا دەيىن ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسى وقىتۋ جوسپارىنىڭ، جوباسىنىڭ، ساباق ۋاقىتىنىڭ، وقىتۋشىلارىنىڭ، وقۋلىقتارىنىڭ تياناقتانۋىن جۇزەگە اسىرىپ، ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسىن بۇكىل رايوننىڭ وقۋ - اعارتۋ قىزمەتىنىڭ جىلدىق جوسپارىنا ەنگىزدى.
”جاس تارلاندار ەكىنشى ساباقحاناسىنىڭ“ ىشكەرىلەي پايدالانىلۋىنا بايلانىستى، ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسى بايلىعى قويماسىنىڭ رولى تولىق ساۋلەلەندىرىلدى. وسىنىڭ الدىندا جەر - جەر سول كەزدەگى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايىمەن ۇشتاستىرىپ، ينتەرنەت ساباعىن جاقسى جۇرگىزۋمەن قاتار، وقۋ - اعارتۋ تاراۋىمەن سايكەسىپ، بۇكىل رايونداعى مەكتەپتەر مەن وقۋشىلاردى ”جاس تارلاندار ەكىنشى ساباقحاناسىنا“ سۇيەنە وتىرىپ ءار الۋان فورماداعى ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسى قيمىلىن ورىستەتۋگە ۇيىمداستىردى.
دوۋ شياۋۋىن بىلاي دەپ تانىستىردى: بيىل اۆتونوميالى رايون ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسى بازاسى قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كۇش سالا ىلگەرىلەتتى. ”قازىر اۋدان دارەجەلىدەن جوعارى 97 ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيە بازاسى قۇرىلىپ بولدى، 13ى سالىنۋ ۇستىندە“. جەر - جەر تاعى عىلىم - تەحنيكا سارايى، مادەنيەت سارايى، جاس وسپىرىمدەر سارايى سياقتى ورىنداردان تولىق پايدالانىپ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ تاربيەسى باقشاسىن قۇرىپ، جاس وسپىرىمدەردى ەكسكۋرسيالاۋعا ۇيىمداستىرىپ، جاس وسپىرىمدەرگە قاراتىلعان ەسىرتكىدەن ساقتانۋ تاربيەسىنىڭ باعىتتامالىلىعىن، ناقتى ونىمدىلىگىن جوعارىلاتتى.
