انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى فان چيۇڭيان
ەسىك اشۋ ارقىلى گۇلدەندى، ەسىك اشۋعا قاراي ىلگەرىلەدى.
بيىلعى ەكى ٴماجىلىس شەتەلدىڭ جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىلىگىندەگى ٴمانساپتىلاردى جانە حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ قاتىستى ادامدارىن سىرتتاي تىڭداۋعا، شەتەلدەگى چياۋباۋلار جانە شياڭگاڭدىق، اۋمىندىق قايراتكەرلەردى سىرتتاي قاتىناسۋعا، شەكارا سىرتىنداعى مەديالاردى حابارلاۋعا تاعى دا ۇسىنىس ەتتى، اسىرەسە، تۇڭعىش رەت ”ۋاكىلدەر ارناسى“، ”مۇشەلەر ارناسى“ شوعىرلى تىلشىلىگىن ورنالاستىرىپ، تىلشىلەردىڭ سۇراعىنا بەتپە ـ بەت كەلىپ، سۇراقتان قاشقالاقتاماي، تايساقتاماي جاۋاپ بەردى.
ەسىكتى اشىق ۇستاپ ٴماجىلىس اشىپ، جۇڭگو شينجياڭىنىڭ اشىق، سەنىمدىلىگىن جەتكىزدى.
ٴجىتى قاداعالاپ وتىرعان ماسەلەلەرگە جاۋاپ قايتارىپ، شينجياڭنىڭ رەفورما جاساۋ، دامۋ بەكىمىن جانە سەنىمىن ايگىلەدى.
بىلتىر جىل باسىنداعى اۆتونوميالى رايوننىڭ ەكى ماجىلىسىندە تۇڭعىش رەت شەتەلدىك قوناقتاردى سىرتتاي تىڭداۋعا، شەكارا سىرتىنداعى مەديالاردى حابارلاۋعا ۇسىنىس ەتۋدەن جىل سوڭىنداعى شينجياڭنىڭ جۇمىستاندىرۋى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋى جونىندەگى حالىقارالىق زەرتتەۋ ـ تالقى ماجىلىسىنە دەيىن، 2024 ـ جىلى شينجياڭنىڭ جەر ـ جەرى، تاراۋلارى شەتەل ساياساتكەرلەرى، جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىلەر، حالىقارالىق ۇيىمدار، كاسىپورىنشىلار، ٴدىني قايراتكەرلەر، مامان ـ وقىمىستىلار، مەديا تىلشىلەرى سياقتىلاردان 500 توپتان استامىن قابىلدادى، 10 مىڭنان استام ادام (رەت) شينجياڭعا كەلىپ ساپارلادى، بۇل شەتەلدىك قوناق، مەديا تىلشلەرىن قابىلداۋ سياقتى سىرتقى ىستەر قيمىلى ەڭ كوپ ٴبىر جىل بولدى... شينجياڭ بار الەمگە قۇشاق اشقان، اشىق، سەنىمدى بەينەمەن دۇنيە ٴجۇزىنىڭ نازارىن اۋدارۋدا.
ەسىك اشۋ شىنايىلىققا كۋا بولدى
”ٴۇيىمنىڭ قاقپاسى ۇنەمى اشىق تۇرادى، قۇشاعىمىز ايقارا اشىق، كەلۋىڭىزدى كۇتەمىز“... بىلتىر اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت حالىقارالىق اۋىس ـ كۇيىستى جانە سەلبەستىكتى بەلسەنە ىلگەرىلەتتى، ٴار ەلدىڭ ٴار تۇردەگى ەكسكۋرسيالاۋ ـ ساپارلاۋ ۇيىرمەلەرى اعىن سۋداي شينجياڭعا لاپ قويىپ، ٴۇمىت كۇتىپ، شىندىقتى جانە جاي ـ جاپساردى قاراستىرىپ، وي ـ پىكىر اۋىستىرىپ، سەلبەستىكتى تالقىلادى.
”شينجياڭ سونشاما كورىكتى، سونشاما ۇلكەن، قانشا ۇلكەن ىشكى ساقتاۋىش بولسا دا سيدىرا المايسىڭ“.
”شينجياڭعا بارىپ كورىڭىزدەر! ول بارساڭ ۇناتىپ قالاتىن جەر ەكەن“.
”بولاشاقتا شينجياڭنىڭ جەمىس ـ جيدەك ساۋداسىمەن شۇعىلدانار بولساڭىز، قايسىسىن تاڭدارىڭىزدى بىلمەي داعدارىپ قالۋىڭىز مۇمكىن“.
”شينجياڭدىقتار اق كوڭىل، باسقالارعا كومەكتەسۋدى قۋانىش سانايدى، جاقسى ادامدار ’كوپ شىعاتىن جەر‘ “.
”قانشا قۇلاعىڭىز، قانشا كوزىڭىز بولسا دا، ٴان ايتىپ، ٴبي بيلەۋگە شەبەر شينجياڭدىقتاردى كورىپ ۇلگىرە المايسىز“.
...
ەكسكۋرسيالاۋشىلار، ساپارلاۋشىلار قاۋىرت جۇمىس ىستەپ جاتقان وسىزاماندانعان زاۆودتارعا كىرىپ، زەردەلىلەنگەن جابدىقتار مەن جوعارى ٴونىمدى ٴوندىرىس جاعداياتىن ٴوز كوزدەرىمەن كورىپ، شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ كۇشتى تەبىنىن سەزىندى؛ دۋماندى كورىنىس وڭىرىندە، گۇلدەنگەن كوشەلەر مەن بازارلاردا سەيىلدەپ، كوپ نەگىزدى مادەنيەتتىڭ توعىسقان تارتىمدىلىعىن ۇعىندى؛ تۇرعىندار شاعىن اۋماقتارىنا، الەۋمەتتىك اۋماقتارعا ىشكەرىلەي بارىپ، ٴدامدى تاعامداردان اۋىز ٴتيىپ، ٴان ـ بيدەن ٴلاززاتتانىپ، ٴار ۇلت حالقىمەن ىستىق ىقىلاسپەن اڭگىمەلەسىپ، ينتەرنەتتەگى الەۋمەتتىك جەلى ـ تۇعىرلاردا شىنايى شينجياڭدى ەستەلىككە الىپ، تاراتىپ، دۇنيە جۇزىنە وبيەكتيۆ، بەلسەندى ٴۇن تاراتىپ، ٴوز تاسىلدەرىمەن سىڭار جاقتى كوزقاراس پەن قاتە تۇسىنىكتى تالقانداپ، بايلانىس كوپىرىن تۇرعىزدى.
”قارىشتاپ دامىعان شينجياڭدى كوردىك“، ـ دەدى رەسەي فەدەراتسياسى كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ورىنباسار ٴتوراعاسى كالاشنيكوۆ.
”شينجياڭدا ٴار ۇلتتىڭ ’اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسقانىن‘ شىنايى سەزىندىك“، ـ دەدى ەگيپەتتىڭ جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىلىگىنىڭ ەكىنشى حاتشىسى ٴماريام ابدۇفاتاح.
شينجياڭداعى ساپارىن اياقتاتقاندا، يوۋتۋدا 270 مىڭ جانكۇيەرى بار امەريكا ينتەرنەت جۇلدىزى داني حايفاڭ شينجياڭدا امەريكا، باتىس مەديالارى حابارلاعانداي ايانىشتى جاعدايدىڭ جوق ەكەندىگىن، شينجياڭنىڭ دۇرىس بەتالىسقا قاراي دامىپ جاتقاندىعىن، وسىلاردى كورگەندىگىنە جانە كۋا بولعاندىعىنا ايرىقشا قۋاناتىندىعىن ايتتى.
جول بويىنداعى سەزىنگەندەرىن تىلگە تيەك ەتكەندە، ”گۇلدەنىپ ـ كوركەيگەن“، ”ومىرشەڭ كۇشكە تولى“، ”تارتىمدىلىعى ايرىقشا“، ”بوگەنايى بولەك“ دەگەندەر شەتەلدىك دوستاردىڭ ەركشە ٴجيى ايتاتىن سوزدەرىنە اينالدى.
جۇڭگو شينجياڭ حيكاياسىنىڭ شىنايىلىعى وزگەرمەس نەگىزگى تاقىرىپ سانالادى.
پاكيستان بىرىككەن حابار اگەنتتىگىنىڭ اتقارۋشى باستىعى سابينا وسمان حاتاك مىنالاردى ٴبىلدىردى: ”باتىس ەلدەرىندەگى سول ٴبىر مەديالار قاتەلەسىپ لاعىپ كەتىپتى، جۇڭگو شينجياڭى توماعا ـ تۇيىق جانە ەسكىشىل ەمەس ەكەن. ەركىن، سيىسىمدى جانە اشىق بولۋ ونىڭ شىنايى بەلگىسى ەكەن“.
جۇڭگو شەتەل تىلىندە باسىلىمدار شىعارۋ جانە تاراتۋ مەكەمەسى شەتەل ٴتىلى باسپاسىنىڭ قۇرمەتتى اعىلشىن ٴتىلى باس رەداكتورى داۆيد فەرگۋسوننىڭ قاراۋىنشا، شينجياڭدى وسەككە قوسىپ، كۇيە جاققان مەديالار ايگىلەگەن ”دالەل“ بارىپ تۇرعان بىلجىراق.
وزىنە سەنەتىندەر الۋەتتى بولادى، ەسىك اشۋشىلار تايسالمايدى. وسى ٴبىر جىلدا شينجياڭ وتكىزگەن ”جۇڭگو شينجياڭىنىڭ تاريحى جانە بولاشاعى“ حالىقارالىق تالقى مىنبەرى، شينجياڭنىڭ جۇمىستاندىرۋى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋى جونىندەگى حالىقارالىق زەرتتەۋ ـ تالقى ٴماجىلىسى سياقتى حالىقارالىق ماڭىزدى ماجىلىستەر دۇنيە ٴجۇزى نازارىندا بۇكپەسىز تۇرىپ، توڭىرەكتىڭ ٴتورت بۇرىشىنان كەلگەن سيلى قوناقتاردى قارسى العان، الەمنىڭ ٴۇنىن سيدىرعان ادال نيەتتى ايگىلەپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ شىنايى، ستەرەولدى، جان ـ جاقتى شينجياڭعا كۋا بولۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، سەنىمدى، اشىق، باۋىرمال تاماشا كەلبەتىن ايگىلەدى.
ەسىك اشۋ ورايمەن قاۋىشتىردى
زەڭگىر كوكتە سامعاپ، دۇنيە جۇزىمەن قاۋىشتى. 2024 ـ جىلى 6 ـ ايدىڭ 26 ـ كۇنىنەن 30 ـ كۇنىنە دەيىن 8 ـ كەزەكتى جۇڭگو _ ازيا _ ەۆروپا كورمەسى ۇرىمجىدە وتكىزىلىپ، 50 مەملەكەت، ٴوڭىر جانە حالىقارالىق ۇيىم، سونداي ـ اق ەل ىشىندەگى 1000نان استام كاسىپورىن جانە قۇرىلىم كورمەگە قاتىناستى. شار تاراپتان كەلگەن قوناقتار سەلبەستىكتى، دامۋدى بىرگە جوسپارلاپ، دامۋ ورايىن بىرگە ٴبولىسىپ، ەسىك اشۋدىڭ، سەلبەستىكتىڭ ”تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ جىرىن“ شىعانداتتى.
امەريكا تۇڭعىش رەت ۇيىرمە ۇيىمداستىرىپ وسى رەتكى كورمەگە قاتىناستى، امەريكا كاليفورنيا شتاتى باستو قالاسىنىڭ باستىعى پاۋل كاۆرتەني وسىندا كەلەر الدىندا ٴوزىنىڭ ىشتەي ٴبىراز الاڭداعاندىعىن اشىق ايتتى. ”مەنىڭ ويىمداعى جاعدايمەن ونشا ۇقسامايدى ەكەن، شينجياڭنىڭ قوعامى ەرەكشە اشىق، حالقى ەرەكشە قوناعۋار ەكەن، شينجياڭ دۇنيە جۇزىنە قاقپاسىن ايقارا اشىپتى، شينجياڭ وتە كەرەمەت ەكەن“، ـ دەدى پاۋل كاۆرتەني.
كوكتەمدە تاشكەنتتە وتكىزىلگەن 2024 ـ جىلعى (13 ـ كەزەكتى) وزبەكستان _ جۇڭگو شينجياڭ تاۋار كورمەسىندە وزبەكستان زۇڭليى اريپوۆ ارناۋ سوزىندە بىلاي دەدى: جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى رەتىندە، جۇڭگونىڭ شينجياڭى وزبەكستان _ جۇڭگو ەكى ەلدىڭ ەكونوميكا ـ ساۋدا سەلبەستىگىندە ماڭىزدى رول اتقارىپ، وزبەكستان جاقتىڭ جۇڭگونىڭ شينجياڭىمەن سەلبەستىگى تىڭ دەڭگەيگە كوتەرىلدى.
وسى رەتكى كورمەدە شينجياڭ حۋاۋي زەردەلى ەمدەۋ عىلىم ـ تەحنولوگيا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى سۇن ۋيليننىڭ تابىسى مول بولدى، ول بىلاي دەدى: ”بۇل جولعى كورمەگە قاتىناسۋ ارقىلى ساۋداگەرلەردىڭ اڭىسىنان سەنىمىمىز نىعايا ٴتۇستى“.
قىستا گرۋزيانىڭ استاناسى تبيليسيدە وتكىزىلگەن 2024 ـ جىلعى (10 ـ كەزەكتى) گرۋزيا _ جۇڭگو شينجياڭ تاۋار كورمەسىندە ”كورىكتى شينجياڭ، اشىق شينجياڭ“ وبراز ەرەكشە بەزەندىرىلگەن كورمە اۋماعىندا كاسىپ سالاسى شوعىرى قۇرىلىسى جەتىستىكتەرى ٴتۇيىندى كورمەلەنىپ، شينجياڭنىڭ 14 ايماق، وبلىس، قالاسىنىڭ تاريحى، گۋمانيتارلىق جاعدايى، ەكونوميكاسى جانە كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ جاعدايى ايگىلەنىپ، گرۋزيانىڭ ٴار سالا قايراتكەرلەرىنىڭ شينجياڭ جونىندەگى تۇسىنىگىن جانە تانىمىن كۇشەيتتى.
2024 ـ جىلى شينجياڭ ”شاقىرىپ اكەلۋ، سىرتقا شىعارۋ“ ەكونوميكا ـ ساۋدا قيمىلى ارقىلى جاڭا سەلبەستىك جاساسىپ، جاڭا تاپسىرىسقا قول جەتكىزىپ، جاڭا قوزعاۋشى كۇش ۇستەپ، ەسىك اشۋ قادامى بارعان سايىن تەزدەدى.
2024 ـ جىلى 10 ـ ايدىڭ 12 ـ كۇنىنەن 17 ـ كۇنىنە دەيىن، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ جەر ـ جەرىنەن كەلگەن مەديا قايراتكەرلەرى تاۋ ـ وزەندەردەن ٴوتىپ، جۇڭگونىڭ شينجياڭىنا جينالىپ، 6 ـ كەزەكتى دۇنيە جۇزىلىك مەديا باسشىلار ماجىلىسىنە جانە قاتىستى قيمىلدارعا قاتىناستى. بۇل الەمدىك مەديالاردىڭ سالتاناتتى باس قوسۋى بولدى، ٴار جاق ىشكەرىلەي زەرتتەۋ ـ تالقىلاۋ بارىسىندا مەديالاردىڭ دامۋ وزگەرىسى ورتاق تانىمىن جانە كۇشىن ۇيىستىردى.
”مەديالار باستان ـ اياق كوپتەگەن سىن ـ سايىسقا ٴدوپ كەلىپ وتىر، بۇگىنگى تاڭدا تاعى جالعان ينفورماتسيالاردى قالاي پارىقتاۋعا توتەپ بەرۋ كەرەك“، ـ دەدى كاتار ٴال ـ ٴجازيرا مەديا توبىنىڭ اتقارۋشى باس جوراسى مۇستافا سۋاگ.
جۇڭگو _ جالعان ينفورماتسيالارمەن زياندالۋشى، جۇڭگونىڭ شينجياڭى تىپتەن جۇڭگوعا ساياتىن جالعان ينفورماتسيالاردىڭ شابۋىلىنا ۇشىراعان اۋىر اپاتتى رايون. وسى سەبەپتى، وسى رەت دۇنيە ٴجۇزىنىڭ تۇرلىشە وڭىرىندەگى مەديالار نازارىن شينجياڭعا اۋدارىپ، شىنايى، اشىق تا سەنىمدى جۇڭگونىڭ شينجياڭىن ٴوز باستارىنان ناقتى ورىندا سەزىنىپ، گۇلدەنگەن، ورنىقتى جۇڭگو شينجياڭىنىڭ دۇنيە جۇزىنە اكەلگەن تىڭ ورايىمەن ٴبولىستى.
”ٴبىر ـ ٴبىرىمىزدىڭ كاسىپورىندارىمىز جانە حالقىمىز ٴۇشىن، سەلبەستىك ٴورىسىن ونان ارى كەڭەيتىپ، بىرگە يگىلىككە كەنەلىپ دامۋدى جەبەيتىندىگىمىزگە سەنەمىن“. باسشىلار ماجىلىسىندە يسپانيا «لا ـ مانچا اپتالىعى» مەكەمەسىنىڭ باستىعى روساليندا ليسسانو يسپانيا مەن جۇڭگو شينجياڭىنىڭ بولاشاقتاعى ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ سەلبەستىك جاساۋىنا ەرەكشە ۇمىتپەن قارادى.
جۇڭگونىڭ شينجياڭىنىڭ دۇنيە جۇزىلىك حيكاياسىندا ”وراي“ كىندىك ٴسوز بولدى.
بۇگىنگى تاڭدا شينجياڭ دۇنيە ٴجۇزىنىڭ ”قوناق قابىلداۋ بولمەسىنە“ اينالدى، جۇڭگو _ ازيا _ ەۆروپا كورمەسى، دۇنيە جۇزىلىك مەديا باسشىلار ٴماجىلىسى، ٴتۇرلى حالىقارالىق عىلمي زەرتتەۋ ـ تالقى ماجىلىستەرى، مادەنيەت اۋىس ـ كۇيىس ٴماجىلىسى، ساۋدا ىستەرى تالقى مىنبەرى... حالىقارالىق قوعامنىڭ جۇڭگونىڭ شينجياڭىن ٴتۇسىنۋى مەن مويىنداۋىن جەبەپ، حالىقارالىق سەلبەستىك كەڭىستىگىن كەڭەيتىپ، اناعۇرلىم كوپ پايدانى جارىققا شىعاردى. جاڭا جورىقتا تۇرعان شينجياڭ باستان ـ اياق ەسىك اشۋ سىندى كوز ايا جانە قۇشاق ارقىلى دۇنيە جۇزىمەن بەلسەنە قاۋىشتى، تىڭ ورايمەن قاۋىشتى.
ەسىك اشىپ، بىرگە بولاشاق جاراتتى
ەسىك اشۋ _ جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ ايقىن بەلگىسى. جۇڭگونىڭ ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسىن العا قويۋى قازىرگى دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ قارسى الىنعان حالىقارالىق الەۋمەتتىك ونىمگە جانە ەڭ زور كولەمدى حالىقارالىق سەلبەستىك تۇعىرىنا اينالدى.
2024 ـ جىلى شينجياڭ ”بەس ۇلكەن ستراتەگيالىق ورىندى“ كوزدەپ، جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، ازيا _ ەۆروپا التىن ارناسىن جانە ەلىمىزدىڭ باتىسقا ەسىك اشۋداعى الدىڭعى شەبىن بەلسەنە تۇلعالادى.
2024 ـ جىلى 11 ـ ايدىڭ 20 ـ كۇنى بۇكىل ەلدەگى 100 مىڭىنشى جۇڭگو _ ەۆروپا كەزەكشى پويەزى ەكسپورت تاۋارلارىن تولتىرا تيەپ چۇڭچيڭنەن جولعا شىعىپ، الاتاۋ ساعاسى شەكارا وتكەلىنەن ٴوتىپ، بايتاق ازيا _ ەۆروپا بازارىنا قاراي زىمىرادى، جۇڭگو _ ەۆروپا كەزەكشى پويەزى تىڭ دامۋ جورىعىنا اتتاندى.
بىلتىر شينجياڭ تەمىر جولىنداعى الاتاۋ ساعاسى، قورعاس سىندى 2 شەكارا وتكەلىنەن وتكەن جۇڭگو _ ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزدەرى 16414كە جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %14 ارتىپ، تاريحتاعى تىڭ دەڭگەيگە جەتتى. الاتاۋ ساعاسى، قورعاس تەمىر جول شەكارا وتكەلدەرىنەن وتكەن جۇڭگو _ ەۆروپا كەزەكشى پويەزى جەلىسى جەكە ـ جەكە، 123كە، 85كە جەتىپ، اناعۇرلىم كوپ كۇندەلىكتى تۇتىنۋ بۇيىمدارى، ماشينا ـ ەلەكتر جابدىقتارى، ەلەكتروندىق ونىمدەر، اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرى سياقتى تاۋارلار شينجياڭ تەمىر جول شەكارا وتكەلىن تاڭداپ، ورتا ازيا، ەۆروپا بازارىنا قاراي بەتتەدى.
2024 ـ جىلى 12 ـ ايدىڭ 27 ـ كۇنى جۇڭگو _ قىرعىزستان _ وزبەكستان تەمىر جولىنىڭ اتتانۋ ۆوگزالى مەن توپتاستىرۋ ۆوگزالىنىڭ تاس جول، تەمىر جول بىرلەسكەن تاسىمال بويىنشا پويەز جونەلتۋ سالتى قاشقار حالىقارالىق توراپتىق پورتىندا وتكىزىلدى، كۇندەلىكتى تۇتىنۋ بۇيىمدارىن تولتىرا تيەگەن 10 جۇك پويەزى وسى ارادان قىرعىزستانعا اتتاندى، بۇل قاشقار حالىقارالىق توراپتىق پورتى تاس جول، تەمىر جول بىرلەسىپ تاسىمالداۋ كاسىبىنىڭ رەسمي جۇمىس جۇرگىزە باستاعاندىعىن كورسەتەدى.
كەزەكتە شينجياڭ ەكى جاقتى حالىقارالىق جول تاسىمالى بويىنشا 119 جەلى اشىپ، جالپى سانى بۇكىل ەلدەگى جالپى مولشەرىنىڭ ۇشتەن بىرىنەن استامىن يەلەدى. قۇرلىق، تەڭىز جاڭا ارناسى بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋ شينجياڭ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى جاڭ يۇنلۇڭ بىلاي دەدى: ” ’جۇڭگو _ قىرعىزستان _ وزبەكستان‘ تاس جول، تەمىر جول بىرلەسكەن تاسىمالى جۇڭگونىڭ شينجياڭى مەن ورتا ازيا، اۋەلى، ەۆروپا بازارىنىڭ جاڭا ارناسىن اشتى، بۇل قاتىناس جاعىنداعى ۇزارتۋ بولىپ قانا قويماي، ونان دا ماڭىزدىسى، ورتا ازيا ەلدەرىمەن ەكونوميكا ـ ساۋدا سەلبەستىگىن جيىلەتۋدىڭ كوپىرى جانە دانەكەرى بولىپ تابىلادى“.
شىعىس پەن باتىستى تۇتاستىرىپ، وڭتۇستىك پەن سولتۇستىكتى شارپىپ، جۇرت ىركىلىسسىز ساپارعا شىعىپ، زات ىركىلىسسىز تاسىمالدانىپ، شينجياڭنىڭ دۇنيە جۇزىمەن ساۋدا سەلبەستىگى بارعان سايىن گۇلدەنىپ، شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ ارتۋىن جەبەدى. 2024 ـ جىلى تۇتاس شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت ـ ەكسپورت جالپى قۇنى 435 ميلليارد 110 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %21.8 ارتىپ، بۇكىل مەملەكەتتىڭ ارتۋ قارقىنىنان 16.8 پايىز جوعارى بولىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ شينجياڭ ەكونوميكاسىن جەبەۋ رولى بارىنشا كۇشەيدى.
” ’ ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى‘ بىرگە قۇرۋ باستاماسىنىڭ جانە شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىنىڭ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەۋىنە ساي، شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ورىن ابزالدىلىعى تولىق ايگىلەنىپ، شەكارا وتكەلدەرىندە گۇلدەنىپ ـ كوركەيگەن جاعداي جارىققا شىقتى“، ـ دەدى شينجياڭ شەكارادان كىرىپ ـ شىعۋ شەكارالىق قورعانىس تەكسەرۋ باس پۋنكتىنىڭ ورىنباسار باستىعى ليۋ پىڭ.
2024 ـ جىلدان بەرى قورعاس، الاتاۋ ساعاسى، تورعات، ەركەشتام سياقتى شەكارا وتكەلدەرىندە جولاۋشى مەن جۇك تاسىمال مولشەرى ٴۇرتىس تاريحتاعى ەڭ جوعارعى ماننەن استى، شينجياڭنىڭ شەكارا وتكەلدەرىندە شەكارادان كىرىپ ـ شىققان كەزەكشى پويەزدەردىڭ كەدەننەن ٴوتۋ مولشەرى بۇكىل ەلدەگى تەمىر جول شەكارا وتكەلدەرىندەگىنىڭ %40ىن يەلەپ، بۇكىل ەل بويىنشا الدىڭعى ورىندا تۇردى، الاتاۋ ساعاسى، قورعاس شەكارا وتكەلدەرى جەكە ـ جەكە مەملەكەت بويىنشا 1 ـ، 2 ـ ورىندى يەلەدى.
ەسىك اشۋ _ ٴارى زات تاسىمالىن تۇتاستىرۋ، ساۋدانى ىركىلىسسىزدەندىرۋ، ٴارى تۇزىمدە سەرپىلىس جاساۋ، قورشاعان ورتانى نارلەندىرۋ. شينجياڭنىڭ قاتىناس تورابى قۇرىلىسى جاپپاي جىلدامدىقتى ارتتىرىپ، تەمىر جول، تاس جول، اۆياتسيا تورابى كۇن سايىن كەمەلدەنىپ، جۇڭگو _ ەۆروپا كەزەكشى پويەزى (شينجياڭ) شوعىرلاندىرۋ ورتالىعى جوعارى ٴونىمدى جۇمىس جۇرگىزىپ، حالىقارالىق ساۋداعا ورنىقتى، تەز دە قولايلى زات تاسىمالى ارناسىن ازىرلەدى. تاۋار ساۋداسى زات اينالىمى تورابى فۋنكتسياسى ۇزدىكسىز كۇشەيىپ، ٴتۇرلى تاۋارلار جينالىپ، جونەلتىلىپ، ايىرباسقا ٴتۇسىپ، قاتىستى كاسىپ سالاسىن قارىشتاپ دامۋعا جەتەكتەپ، شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىنا كۇشتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى.
ورتاق نىسانا جولىندا ٴوزارا كومەكتەسىپ، قول ۇستاسا سەلبەسىپ، جاڭا ساپاردى بىرگە باستادى. ەسىك اشۋمەن گۇلدەنگەن شينجياڭ اناعۇرلىم اشىق بەينەمەن دۇنيە ٴجۇزىنىڭ دامۋ اعىسىمەن توعىسىپ، قول ۇستاسا بىرگە العا باسىپ، تاماشا بولاشاقتى بىرگە جاراتۋدا.