انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى يۇي جياڭيان 11 ـ ايدىڭ 27 ـ كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. مەملەكەتتىك مۇناي ـ تابيعي گاز قۇبىر تورى توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنەن ۇعىسۋىمىزشا، 11 ـ ايدىڭ 18 ـ كۇنىنە دەيىن گازدى باتىستان شىعىسقا جەتكىزۋ 2 ـ جەلىسى، 3 ـ جەلىسىنىڭ تۇڭعىش بەكەتى قورعاس گاز سىعۋ پۋنكتى ورتا ازيادان جيىنى 500 ميلليارد تەكشەمەتردەن استام تابيعي گاز ەنگىزىپ، ەلىمىزدىڭ جەدەل ارتقان تابيعي گاز بازار قاجەتىن پارمەندى قامتاماسىز ەتكەن.
قورعاس گاز سىعۋ پۋنكتى _ ورتا ازيا تابيعي گازىنىڭ جۇڭگوعا كىرۋدەگى ٴبىرىنشى بەكەتى ٴارى ەلىمىزدىڭ گازدى باتىستان شىعىسقا جەتكىزەتىن 2 ـ جەلىسىنىڭ، 3 ـ جەلىسىنىڭ ورتاق ”جەتەكشى پۋنكتى“ جانە تۇتاس جەلى بويىنشا اينالىس جاسايتىن ”جۇرەگى“، سونداي ـ اق ”قوزعاۋشى كۇش كابيناسى“ سانالادى. بۇل پۋنكت ورتا ازيادان مەملەكەت اتتاپ كەلگەن تابيعي گازدى جانە ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ كومىردەن الىنعان گازىن قابىلداۋ، ولشەۋ، قىسىمىن كۇشەيتۋ جانە سىرتقا تاسىمالداۋ مىندەتىن ارقالاپ وتىر، 2009 ـ جىلى وندىرىسكە قوسىلعاننان بەرى، قورعاس گاز سىعۋ پۋنكتى جالپى 5000 كۇننەن ارتىق حاۋىپسىز، ورنىقتى جۇمىس جۇرگىزىپ، ورتا ازيادان جيىنى 500 ميلليارد تەكشەمەتردەن استام تابيعي گاز كىرگىزدى، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنان 22 ميلليارد 500 ميلليون تەكشەمەتردەن استام كومىردەن الىنعان گازدى سىرتقا تاسىمالدادى.
تازا ەنەرگيامەن ورنىن باسۋدان جانە ودان تۋىنداعان ورتانى قورعاۋ اسەرىنەن قاراعاندا، 522 ميلليارد 500 ميلليون تەكشەمەتر تابيعي گاز 696 ميلليون توننا كومىردىڭ ورنىن باسىپ، 764 ميلليون توننا كومىرتەگى قوس توتىعىن، 25 ميلليون توننا كۇكىرت قوس توتىعىن، 379 ميلليون توننا شاڭ ـ توزاڭ جانە 6 ميلليون 270 مىڭ توننا ازوت توتىقتارىنىڭ شىعارىلۋىن ازايتقان، ونىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ ونىمدىلىگى 2 ميلليارد 373 ميلليون گەكتار جەرگە جالپاق جاپىراقتى ورمان ەككەنمەن بارابار بولىپ، ورتا ساپاسىن جاقسارتۋعا، كورىكتى جۇڭگو قۇرۋعا، ەلىمىزدىڭ ەنەرگيا قۇرىلىمىنىڭ جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى بولۋعا قاراي بۇرىلىس جاساۋىن جەبەۋگە كورنەكتى ۇلەس قوسقان.
قورعاس گاز سىعۋ پۋنكتىندە تابيعي گاز سىعىمداۋ ماشيناسىنىڭ جالپى قۋاتى 240 مەگاۆاتتان اسادى، جەكە پۋنكتتىڭ گەنەراتور سيىمدىلىعى ازيادا 1 ـ ورىندا تۇرادى، تابيعي گاز قۇبىرىنىڭ قىسىمى 12 مەگاپاسكالعا جەتەدى، سەكۋندىنا 2000 تەكشەمەتردەن اساتىن تابيعي گازعا قوزعالىس قۋاتىن ۇستەپ، ەڭ جوعارى كۇندىك گاز جەتكىزۋ مولشەرى 160 ميلليارد تەكشەمەتردەن اسادى. پۋنكت ـ الاڭنىڭ قىزمەتكەرلەرى جىل بويى ٴبىرىنشى شەپتەن تاپجىلماي، گاز پۋنكتىنىڭ جابدىق قۇرىلعىلارىن ۇقىپتىلىقپەن قورعاپ، تابيعي گازدى سىعۋ اگراگاتى سياقتى شەشۋشى جابدىقتاردى قورعاۋدى جوعارى ساپالى ورىستەتىپ، شەشۋشى پارامەتر مەن شەشۋشى جابدىقتاردى باقىلاۋ ـ مەڭگەرۋدى كۇشەيتىپ، كامەرا قوندىرعىسىمەن جايمالاۋ ۇلگىسىندەگى لازەرلى مەتان بارلاۋ جابدىعى، شارلاپ تەكسەرۋ قۇلتەمىرى، ٴوندىرىس ساندى مالىمەتىنە زەردەلى تالداۋ جاساۋ سياقتى تەحنيكالىق تاسىلدەردەن پايدالانىپ باتىستىڭ گازىن شىعىسقا جەتكىزۋ 2 ـ جەلىسىنىڭ، 3 ـ جەلىسىنىڭ حاۋىپسىز ورنىقتى اينالىمىن قامتاماسىز ەتىپ، ٴار كۇنى 100 ميلليون تەكشەمەتر تابيعي گازدىڭ بۇكىل ەلدىڭ جەر ـ جەرىنە حاۋىپسىز، ورنىقتى جەتكىزىلۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
قورعاس گاز سىعۋ پۋنكتى كومەسكى كۇشتى اشۋدى، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋدى بەلسەنە ورىستەتىپ، جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى دامۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش تابيعي گاز پۋنكت ـ الاڭى جانار گازبەن قوزعالتاتىن كومپرەسسور اگراگاتتىڭ قالدىق جىلۋىمەن ەلەكتر تاراتۋ نىسانىن قۇرىپ، تۇڭعىش رەت ۇلكەن تيپتەگى گاز جەتكىزۋ پۋنكت ـ الاڭى جانار گازبەن قوزعالتاتىن كومپرەسسور اگراگاتىنىڭ جاراقسىز زاتتاردى تىكە شىعارماۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن 65 ميلليون كيلوۆات ساعاتتان استام ەلەكتر تاراتىپ، ەنەرگيانى ۇنەمدەپ، لاس زاتتاردىڭ شىعارىلۋىن ازايتۋعا ”قورعاس جوباسىن“ ازىرلەدى. بۇدان سىرت، وسى پۋنكت تاعى 15 ميلليون كيلوۆات ساعات جاسىل ەلەكتر ساتىپ الىپ، مەملەكەتتىك مۇناي ـ تابيعي گاز قۇبىر تورى توبى باتىس بولىك قۇبىر تورى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ تۇڭعىش ”جاسىل ەلەكتر تۇتىنۋ كۋالىگىنە“ يە بولدى.
ورتا ازيا تابيعي گاز قۇبىرى باتىستا تۇركمەنستان مەن وزبەكستان شەكاراسىنان باستالىپ، وزبەكستاننىڭ ورتا بولىگىن جانە قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك بولىگىن كەسىپ ٴوتىپ، جۇڭگو شينجياڭ قورعاس شەكارا وتكەلى ارقىلى شەكارادان كىرىپ، قورعاس گاز سىعۋ پۋنكتى ارقىلى ەل ىشىندەگى باتىستىڭ گازىن شىعىسقا جەتكىزۋ 2 ـ جەلىسىنىڭ، 3 ـ جەلىسىنىڭ قۇبىرىمەن تۇتاسادى، ول ەلىمىزدەگى قۇرلىق جولى ارقىلى تابيعي گاز كىرگىزەتىن تۇڭعىش ەل اتتاعان ەنەرگيا ارناسى.
