انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سۇڭ ۋيگو
”پويەزدەگى بازار باستالدى“، 5 ـ ايدىڭ 26 ـ كۇنى ساعات 9دان 20 مينۋت وتكەندە، 7558 ـ كەزەكشى پويەز حوتان ۆوگزالىنان جولعا شىقتى، كوپ وتپەي 12 ـ ۆاگوننان پويەز باستىعى بولاتقاننىڭ داۋىسىن كوتەرە ايعايلاعانى ەستىلدى. وسى ايعاي داۋىسىمەن بىرگە ۆاگون ٴىشى لەزدە دۋمانعا بولەندى، ٴان ـ ٴبي ٴۇنى، اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن ساتقان داۋىستار، جولاۋشىلاردىڭ ماداق جاۋدىرعان داۋىسى ٴبار ـ ٴبارى دە ۆاگون ىشىندەگى شاتتىق كۇيىن شارىقتاتتى...
12 ـ ٴنومىرلى ۆاگوندا وتىرعان حايىرنيسا ابىلەت ٴبىر كىشكەنە جاشىكتى اشتى، ىشىندە التىنداي ساپ ـ سارى ورىك بار ەكەن، ول ٴبىر رەتتىك اس قالبىرىن الىپ شىعىپ، وعان ورىكتى ەپپەن سالعاننان كەيىن، قاقپاعىن جاۋىپ، جانىنداعى بوس جاشىككە سالىپ قويدى. وسى پويەزدەگى بازارعا ۇلگىرۋ ٴۇشىن، تاڭەرتەڭ ساعات 7دە ول وتباسىنداعىلارمەن بىرگە ورىك باقشاسىنا بارىپ ورىك تەردى، ۋاقىت تىعىز بولعاندىقتان، ولار نەبارى 20 نەشە كيلوگرام عانا تەرە الدى. 47 مينۋتتان كەيىن، حايىرنيسا كۇن ـ يۇي بەكەتىندە پويەزدەن تۇسەدى.
”مەن وسى پويەزدىڭ تۇراقتى جولاۋشىسىمىن.“ 28 جاستاعى حايىرنيسا ەزۋ تارتا، كوزىن سىعىرايتا كۇلگەنىندە جۇزىنەن قۋانىش ەسىپ شىعا كەلدى، ول سويلەي ٴجۇرىپ، قولىنداعى جۇمىسىن جۇرگىزە بەردى.
2020 ـ جىلى حايىرنيسا قاشقار قالاسىنا جۇمىس بىتىرۋگە بارعانىندا، بەلەت باعاسى ەڭ ارزان، قارقىنى ەڭ باياۋ بولعان وسى پويەزدى تاڭداعان بولاتىن. ويلاماعان جەردەن وسى پويەزدەن ساۋدا ورايىن بايقادى: كوپتەگەن جولاۋشىلار پويەز بازارىندا اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن ساتادى ەكەن. ۇيىنە قايتقان سوڭ، حايىرنيسا ويلانا باستادى، ۇيىندەگى 15 مۋ جەرگە ەككەن ورىكتى جاقسى باعادا ساتا الماي كەلەدى، ەندەشە، نە ٴۇشىن پويەزدە ساتۋدى سىناپ كورمەسكە؟ بىرنەشە كۇن وتپەي، ول تاعى وسى پويەزگە شىقتى، بۇرىنعىمەن ايىرماشىلىعى ول وسى جولى 15 كيلوگرام ورىك الا شىقتى. ٴبىر ساعاتتان استام ۋاقىت جۇمساپ قانا ورىكتەر ۋيشين اقشا قاپشىعىنداعى ىركىندى اقشاعا اينالدى، مۇنداي جەڭىل ساۋدا حايىرنيسانى قاتتى قۋانتتى، ”ٴتىپتى ۇيىقتاسادا كۇلىپ وياناتىن بولدى“.
”كەشە مەن ۋيشين توبىنان بۇگىن تاعى پويەزدە بازار بار دەگەن حاباردى كورىپ، دەرەۋ دايىندالدىم.“ 7558 ـ كەزەكشى پويەزدىڭ الدىعا قاراي زىمىراۋىنا ىلەسە، حايىرنيسا اكەلگەن ورىك بارعان سايىن ازايىپ، قاتتى ورىندىقتى ۆاگوندا ٴبىر اينالىپ شىققاندا، ورىكتىڭ جارتىسىنان كوبى ساتىلىپ كەتتى.
”ٴجۇرىڭىز، توسەكتى ۆاگونعا بارىپ اينالىپ كەلەيىك“. پويەز باستىعى بولاتقان ۆاگوندا حايىرنيساعا كەزىكتى.
توسەكتى ۆاگونداعى جولاۋشىلار نە وتىرىپ، نە جاتىپ، كەيبىرەۋى تەلەفون قاراپ، كەيبىرەۋى اڭگىمەلەسىپ، ۇزاق ساپاردى وتكىزەدى.
”مەن وسى رەتكى پويەزدىڭ پويەز باستىعى بولاتقان بولامىن، بۇل پويەز شينجياڭداعى بەلەت باعاسى ەڭ ارزان، قارقىنى ەڭ باياۋ پويەز، سونداي ـ اق جول بويىنداعى بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، بايۋىنداعى الەۋمەتتىك يگىلىك شاعىن پويەزى، بۇگىن مەن كوپشىلىككە حوتان قىستاق تۇرعىندارىنىڭ وزدەرى ەككەن ورىگىن الا كەلدىم، ٴدامىن تاتىپ كورۋلەرىڭىزدى، تاڭداپ ساتىپ الۋلارىڭىزدى قارسى الامىن“... بولاتقاننىڭ تانىستىرۋى كوپتەگەن جولاۋشىلاردىڭ نازارىن اۋداردى، جولاۋشىلار ونىڭ بىلەگىندەگى جەڭدىگى مەن قولىنداعى ورىككە قىزىعا قارادى، كەيبىر جولاۋشىلار قورالاي كەلىپ ٴدامىن تاتىپ كوردى.
”ٴيا، وتە ٴدامدى، قانشادان ساتاسىز“؟ ـ دەپ سۇرادى ٴبىر جولاۋشى. ”ٴبىر قورابى 5 يۋان، 2 قورابى 8 يۋان، مۇنىڭ بارلىعىن جول بويىنداعى بۇقارا وزدەرى ەككەن“.
بۇل جولاۋشى ٴبىر قوراپ ورىك الىپ، قول تەلەفونمەن حايىرنيسانىڭ ۋيشين اقشا قابىلداۋ ەكىلىگىن جايمالادى، تەز ارادا ۋيشين ەسەپ داپتەرىنە 5 يۋان كەلدى دەگەن تۇنىق داۋىس ەستىلدى.
بولاتقان حايىرنيسانى ەرتىپ الدىعا قاراي ٴجۇردى، ٴاربىر ۆاگونداعى جولاۋشىلار ونىڭ ورىگىن تاڭداپ ساتىپ الدى، كۇن ـ يۇي بەكەتىنە جەتپەي جاتىپ، ورىك تۇگەلدەي ساتىلىپ بولدى.
قولى بوساي قالعان حايىرنيسا تىلشىگە ٴوزى تۇرعان حوتان اۋدانى ساعىزكول اۋىلى ساعىزكول قىستاعىندا 900 مۋدان استام ورىك ەگىلگەندىگىن، تاعى 300 مۋدان استام ٴجۇزىم ەگىلگەندىگىن ايتتى، بيىل ول قىستاق تۇرعىندارىن وزىمەن بىرگە پويەز بازارىنا بارىپ، ورىكتى، موناق ٴجۇزىمىن وسى پويەز ارقىلى ٴتىپتى دە الىس جەرگە ساتۋعا جۇمىلدىراتىندىعىن ايتتى.