قىستاقتىڭ تىرەگى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جاقىن جان اشىرى

ان جينلەي:

　　قىستاقتىڭ تىرەگى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جاقىن جان اشىرى

　　□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سۇڭ ۋيگو

　　جاز باسى، ٴتىلشى كورلا قالاسى شارباق اۋىلى تومەنگى قوسباق قىستاعىنا كەلگەندە، قوس باعىتتا 4 اۆتوكولىك جۇرەتىن اسفالت جولدىڭ قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ الدىنا دەيىن جاتقىزىلعاندىعىن، جولدىڭ ەكى جاعىنداعى تۇت اعاشىنىڭ باسىندا كۇلگىن، اق ٴتۇستى تۇت جەمىسىنىڭ سامسىپ تۇرعاندىعىن، جەكە اۆتوكولىكتەردىڭ جولدىڭ شەتىنە توقتاپ، كوپتەگەن قالا تۇرعىنىنىڭ تۇت جەمىسىنەن تەگىن ٴدام تاتىپ جاتقاندىعىن كوردى.

　　جولدىڭ ەڭ باسى كورلا قالالىق ٴۇي جيھازدارىن قۇراستىرۋ كاسىپ سالاسى باقشاسى، شينجياڭ بەيدو ٴۇي جيھازدارى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى، بايىنعولين وبلىسى بايليڭ اعاش شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگى، كورلا تاۋيۋان ٴۇي جيھازدارى زاۆودى... ٴاربىر كاسىپورىن ٴتۇرلى ٴۇي جيھازدارىن وندىرۋدە.

　　”بۇلاردىڭ بارلىعى ٴبىزدىڭ قىستاقتىڭ پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ان جينلەيدىڭ ەڭبەك جەمىسى، ٴبىز قازىر ەسىك الدىندا قىزمەت ىستەيمىز، ۇيگە قارايلاسىپ قانا قويماي، ەڭبەكاقىمىز دا جوعارى“. قىستاق تۇرعىنى مامەت وشۇر قىستاقتاعى ٴۇي جيھازدارى زاۆودىندا جۇمىس ىستەيدى، ايلىق كىرىسى 4000 يۋاننان استام.

　　قوقسىق الاڭى تۇت جەمىسى باقشاسىنا اينالدى

　　مامەت ايتقان ان جينلەي تومەنگى قوسباق قىستاعىنىڭ ادامى ەمەس. 2018 ـ جىلى كورلا قالاسى ”ۇشقىن جوسپارىن“ باستاپ، باسقا ولكەلەرگە بارىپ، ارميادان بوساعان، كاسىپ اۋىستىرعان ٴبىر توپ اسكەردى كورلا قالاسىنا قىزمەتكە قابىلدايدى، ان جينلەي انە سولاردىڭ ٴبىرى ەدى. حىنان ولكەسى جوۋكوۋ قالاسىنىڭ اۋىل ـ قىستاعىندا دۇنيەگە كەلگەن ول ٴبىر مەزگىل الەۋمەتتىك اۋماقتا قىزمەت ىستەگەننەن كەيىن، ىرىقتىلىقپەن اۋىل ـ قىستاققا بارۋدى ٴوتىنىش ەتەدى، كەيىن كەلە ونىڭ تاعدىرى تومەنگى قوسباق قىستاعىمەن مىقتاپ بايلانادى.

　　2019 ـ جىلى 10 ـ ايدا ان جينلەي تومەنگى قوسباق قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولىپ سايلاندى، سول كەزدە قىستاق كوللەكتيۆىنىڭ ەكونوميكالىق كىرىسى 100 مىڭ يۋانعا جەتپەيتىن، تۇتاس قىستاقتا كورىمدەۋ جول دا جوق ەدى، قىستاق تۇرعىندارى تۇگەلدەي سول ماڭداعى اۋدان ـ قالالارعا بارىپ ۇساق ـ تۇيەك جۇمىس ىستەپ كىرىس تاباتىن. قىستاقتىڭ اۋزىندا ٴبىر سورتاڭ جەر بار بولاتىن، ول قىستاقتاعى قوقىر ـ قوقسىق الاڭىنا اينالىپ، جازدا ساسىق ٴيىس مۇرىندى جاراتىن.

　　ان جينلەي اسكەردەن بوساعاننان كەيىن، يۇننان، جىجياڭ سياقتى جەرلەردە ساۋدا ىستەي ٴجۇرىپ، كورىكتى اۋىل ـ قىستاق بەينەسىن كوردى، كوز الداعى كورىنىستەن ونىڭ مازاسى كەتتى. ان جينلەي وسى قىستاقتىڭ بەت ـ بەينەسىن، ٴسوز جوق، وزگەرتۋگە ىشتەي بەل بايلادى، الايدا قىستاقتاعىلار جات جەردەن كەلگەن وعان سەنە قويار ما؟

　　”قىستاعىمىزداعى سورتاڭ جەر قانداي اعاش ەگۋگە ۇيلەسەدى؟“ تەك ناقتى ٴىس ىستەگەندە عانا، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ سەنىمىنە يە بولاتىندىعى ان جينلەيگە ايان ەدى. ول قىستاقتا جىل سايىن تەرەك ەگىلگەنىمەن، قاتارعا قوسىلۋ مولشەرى تومەن ەكەنىن ەستيدى. سونىمەن ان جينلەي بارلىق جەردەن وسى جەردىڭ قانداي اعاش ەگۋگە ۇيلەسەتىندىگىن سۇراستىردى، مەيلى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل ـ قىستاق مەكەمەسىنىڭ كادرى بولسىن، الدە قالامشا ساتاتىن قوجايىن بولسىن، ول بارىنەن ۇقساس سۇراۋ سۇراپ، ەڭ سوڭىندا مىناداي جاۋاپ الادى: بۇل ارا تۇت اعاشى مەن اق ورىك اعاشىن ەگۋگە ۇيلەسەدى.

　　ان جينلەيدىڭ ويىن كورلا قالالىق پارتكوم بىرلىكساپ ٴبولىمىنىڭ قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتى قولدايدى، ول قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ قوقىر ـ قوقسىق الاڭىنا بارىپ، قوقىر ـ قوقسىقتى تازالادى، جەر جىرتىپ، سۋ جىبەرىپ، سيىر، قويدىڭ تەزەگىن اكەلدى، قالامشا ساتىپ الدى... ان جينلەي ٴار كۇنى قىستاق تۇرعىندارىمەن بىرگە سورتاڭ جەردە ٴجۇرىپ، تۇت اعاشىنىڭ قالامشاسىن ٴبىر ـ بىرلەپ ەكتى، ويلاماعان جەردەن كەلەسى جىلى ـ اق جەمىس بەردى، قازىر 35 مۋ تۇت اعاشى باقشاسى قالىپتاستى.

　　ٴۇي جيھازدارىن قۇراستىرۋ كاسىپ سالاسى باقشاسىن قۇردى

　　تۇت اعاشىن ەگۋ ان جينلەيدىڭ جوسپارىنىڭ ٴبىرىنشى قادامى عانا. ول قىستاق تۇرعىندارىنا قاي جەردەن كەلسە دە، قىستاققا كەلسە بولعانى، تۇت جەمىسىن تەگىن جەيتىنىن ايتتى.

　　قىستاق تۇرعىندارى مۇنى تۇسىنبەدى، ٴبىراق ان جينلەي تومەنگى قوسباق قىستاعىن دامىتۋ ٴۇشىن، ٴسوز جوق، ادامداردىڭ اياق باسۋى كەرەكتىگىن بىلەدى. تومەنگى قوسباق قىستاعى كورلا قالا رايونىنان 15 كيلومەتر قاشىقتىقتا، بۇل ارادا نە كورىنىس ٴوڭىرى جوق، نە ٴبىر كورىمدەۋ كاسىپورىن جوق، ەگەر ادام كەلمەسە، بۇل ارا بولاشاعى بۇلىڭعىر شاعىن قىستاق قانا. بۇل اراداعى تۇت جەمىسىن بىرەۋلەر تەرىپ الىپ بازارعا اپارىپ ساتسا دا، ان جينلەي توسقان جوق.

　　ايتىپ ـ ايتپاي ٴىس ان جينلەيدىڭ ويىنداعىداي بەتالىسىپەن دامىدى. 2021 ـ جىلى كورلا قالاسىنىڭ كوپتەگەن تۇرعىنى اۆتوكولىكتەرىمەن تومەنگى قوسباق قىستاعىنا كەلىپ تۇت جەمىسىن ٴۇزىپ، باۋ ـ باقشانىڭ كوركەمدىگىنەن ٴلاززات الدى، قىستاقتىڭ اتاق ـ داڭقى بارعان سايىن اسپاندادى.

　　ان جينلەي قىستاقتاعى كوپتەگەن قىستاق تۇرعىنىنىڭ اعاششىلىق ونەرىن بىلەتىندىگىن، كوپتەگەن وتباسىنىڭ اعاششىلىق شەبەرحاناسىن اشقاندىعىن بىلگەننەن كەيىن، كوپ جاقپەن بايلانىس جاساپ، كورلا قالاسىندا ٴۇي جيھازدارىن ساتاتىن ليۋ پيڭدى ىزدەي بارىپ، ونى قىستاققا كەلىپ سەيىلدەپ قايتۋعا ۇسىنىس ەتەدى. كوپ رەت پىكىرلەسۋ ارقىلى ليۋ پيڭنىڭ شۋاڭشين ٴۇي جيھازدارى زاۆودى تومەنگى قوسباق قىستاعىنا رەسمي ىرگە تەپتى.

　　قىستاقتا شاعىن شەبەرحانا اشقان قىستاق تۇرعىندارى شۋاڭشين ٴۇي جيھازدارى زاۆودىنىڭ ٴبىرىنشى توپتاعى جۇمىسشىسىنا اينالدى، ال بۇل ٴۇي جيھازدارى زاۆودى دا العاشىندا جىلدىق ٴونىم قۇنى 2 ميلليون يۋانعا جەتپەيتىن جاعدايدان دامىپ، قازىر جىلدىق ٴونىم قۇنى 8 ميلليون يۋاننان استى.

　　قىستاقتا زاۆود بولدى، بۇل حابارعا قانات ٴبىتىپ، سول ماڭداعى اۋىل ـ قالاشىقتارعا لەزدە تارالدى، كەيبىر ٴۇي جيھازدارى زاۆودتارى دا ان جينلەيمەن ىرىقتى تۇردە بايلانىس جاساي باستادى. قازىر تومەنگى قوسباق قىستاعىندا 24 ٴۇي جيھازى زاۆودى بار، ولشەمدەنگەن زاۆود ۇيلەرى، ٴوندىرىس جەلىسى وسى قىستاقتىڭ ۇشقان قۇستاي دامۋىن ىلگەرىلەتتى. بۇدان سىرت، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى كاسىپورىننىڭ 1000 شارشى مەتردەن استام كورمە زالىن جانە قىزمەتكەرلەردىڭ جاتاق عيماراتىن سالۋىنا كومەكتەستى.

　　مىڭنان استام جۇمىس ورنىن جاراتتى

　　ان جينلەي قىستاقتاعى باسقا كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىن دا ىلگەرىلەتتى. قىستاق تۇرعىنى گو جينشيا تاۋىق باعۋدىڭ شەبەرى، كولەمىن كەڭەيتۋدى ويلايتىن، ٴبىراق قارجى تاپشى ەدى. شارباق اۋىلدىق پارتكومنىڭ جەتەكشىلىگىندە، ان جينلەي قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىمەن بىرگە گو جينشياعا قارىز اقشا ٴبىتىرىپ بەردى، سونداي ـ اق بۇكىلدەي تاۋىق باعۋ اۆتوماتتى ٴوندىرىس جەلىسىن جاڭادان قوستى، جەم بەرۋ، سۋ بەرۋ، جۇمىرتقا تەرۋگە ادام ىستەتپەيتىن بولدى.

　　قىستاق تۇرعىنى ايگۇل ٴھامدۇل تىگىنحانا اشتى، ول تيجارات كولەمىن كەڭەيتپەكشى بولىپ، جاقسى امال تابا المايدى. ان جينلەي كورلا قالالىق تەحنيك جۇمىسشىلار مەكتەبىمەن بايلانىس جاساپ، ايگۇلدىڭ كيىم ـ كەشەك جوبالاۋىن ۇيرەنۋىنە كومەكتەسەدى، قازىر ايگۇل الىس ـ جۋىققا اتى ايگىلى ”التىن قايشى شەبەرىنە“ اينالدى.

　　قازىر قىستاقتا جالپى 35 ٴتۇرلى كاسىپورىن بار،ٴار جىلى 1000نان استام جۇمىس ورنىن ازىرلەپ بەردى. تومەنگى قوسباق قىستاعىنىڭ كوللەكتيۆ شارۋاشىلىق كىرىسى بۇرىنعى 100 مىڭ يۋانعا جەتپەيتىن جاعدايدان 2023 ـ جىلى 2 ميلليون 300 مىڭ يۋانعا جەتتى. قازىرگى تومەنگى قوسباق قىستاعى اتى زاتىنا ساي كورىكتى اۋىل ـ قىستاققا اينالدى، جات جەردەن كەلگەن ان جينلەي دە بۇكىل قىستاقتىڭ تىرەگىنە اينالدى.