”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنان قامال الۋ شايقاسىنا دەم بەردى
شينجياڭنىڭ جەر ـ جەرى كوشەت ٴوسىرۋ قاربالاستىعىنا ٴتۇستى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ساۋ حۋا
قازىر _ كوكتەمگى اعاش ەگۋدىڭ ەڭ تاماشا مەزگىلى ٴارى كوشەت ٴوسىرۋدىڭ، جەتىلدىرۋدىڭ شەشۋشى مەزگىلى. ”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنان قامال الۋ شايقاسىن بار كۇشپەن ويداعىداي جۇرگىزۋ ٴۇشىن، شينجياڭنىڭ جەر ـ جەرىندە كوشەت ٴوسىرۋ قىزمەتى دابىرالى ورىستەتىلدى، قۋاڭشىلىققا، سورتاڭدىققا ٴتوزىمدى كوشەتتەر قۇمايت جەرلەرگە وتىرعىزىلىپ، قۇمدى بوراننان قورعانۋدا، قۇمدى بوگەۋدە ماڭىزدى رول اتقارۋدا.
4 ـ ايدىڭ 9 ـ كۇنى لوپنۇر اۋدانىنداعى دازىران سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ كوشەت ٴوسىرۋ جىلىجايىندا سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ باستىعى شى حۇڭبو لوپنۇر كەندىرى كوشەتىن كوشىرىپ ەگۋ دايىندىعىمەن قاربالاستىققا ٴتۇستى. ”بۇل كوشەتتەر بيىل 1 ـ ايدىڭ ورتا شەنىندە جەتىلدىرىلگەن، ەندى 3 _ 2 كۇندە اتىزعا كوشىرىپ ەگۋگە بولادى. شى حۇڭبو بىلاي دەدى: سەلبەستىك كووپەراتيۆىمىز 2022 ـ جىلى لوپنۇر كەندىرىن وسىرە باستاعان، 3 جىلدا 9 ميلليون ٴتۇپ كوشەت ٴوسىرۋدى جوسپارلادىق. كەزەكتە العاشقى توپتا جەتىلدىرىلگەن لوپنۇر كەندىرى ٴساتتى ەگىلدى ٴارى لوپنۇر كەندىرى شايىن وندىردىك. الداعى بىرنەشە جىلدا شينجياڭنىڭ قۇمايتتانۋدان ساقتانۋ، قۇمدى تىزگىندەۋ سەرپىنىن ارتتىرۋىنا ىلەسە، لوپنۇر كەندىرى كوشەتىنىڭ سۇرانىسى بارعان سايىن ارتاتىن بولادى.
شينجياڭ جابايى لوپنۇر كەندىرى نەگىزىنەن بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ كورلا قالاسىنداعى، لوپنۇر اۋدانىنداعى، بۇگۇر اۋدانىنداعى تارىم وزەنىنىڭ، كونچى وزەنىنىڭ ورتا، تومەنگى اعارىنا جانە ونىڭ تارماق اعىنىنىڭ ەكى جاعالاۋىنا تارالعان. سوڭعى بىرنەشە جىلدا مەملەكەتتىڭ شولەيتتەنۋدى وڭاۋ سەرپىنىن ارتتىرۋىنا ىلەسە، بايىنعولين وبلىسى لوپنۇر كەندىرى تۇقىمىن جەتىلدىرۋ قىزمەتىن تەزدەتىپ، جاساندى جولمەن جەتىلدىرگەن لوپنۇر كەندىرىن قۇمايتتانۋدان ساقتانۋعا، قۇمدى تىزگىندەۋگە پايدالانۋ جونىندە ىزدەنىس جاسادى.
كەزەكتە كورلا قالاسى 5000 مۋلىق لوپنۇر كەندىرى جەرگىلىكتى ٴشوپ تۇقىمى بازاسىن قۇرىپ شىقتى، ٴتۇسىمدى ورنىقتىرعاننان كەيىن جىلىنا 7.5 توننا تازا تۇقىم ٴوندىرىپ، ٴبىر ميلليارد ٴتۇپ كوشەت جەتىلدىرىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ قاجەتىن قامتاماسىز ەتۋمەن بىرگە، تاعى باسقا وڭىرلەردىڭ شولەيتتەنۋدى وڭاۋىن ساپالى جەرگىلىكتى ٴشوپ تۇقىمىمەن قامدايدى. لوپنۇر اۋدانى كوشەتتى كوشىرىپ ەگۋ، تامىرىن كوشىرىپ ەگۋ، تۇقىمدى تىكە سەبۋ، قورعاۋ شەلەگىنە كوشىرىپ ەگۋ سياقتى شارالار ارقىلى لوپنۇر كەندىرى كوشەتىنەن 5 ميلليون 300 مىڭ ٴتۇپ جەتىلدىرۋدى، 11 مىڭ مۋ جەرگە جاساندى جولمەن ەگۋدى اتقاردى.
اقسۋ شىرعاناق زەرتتەۋ ورتالىعى كەزەكتە شينجياڭداعى ەڭ ۇلكەن شىرعاناق اعاشى سورتتى تۇقىمىن جەتىلدىرۋ بازاسى. تاياۋ جىلداردان بەرى بۇل ورتالىقتىڭ عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرى بىرنەشە شىرعاناق سورتتى تۇقىمىن جەتىلدىرىپ، كەمەلدى، جالپىلاستىرۋعا، قولدانۋعا بولاتىن شىرعاناقتى جىلدام جەتىلدىرۋ تەحنيكا جۇيەسىن قالىپتاستىرىپ، جىلىنا 10 ميلليون ٴتۇپ شىرعاناق كوشەتىن جەتىلدىردى.
”شىرعاناق قۇمايتتانۋدان ساقتانىپ، قۇمدى بوگەۋدەگى باستى اعاش ٴتۇرى، شينجياڭدا شولەيتتەنۋدى وڭاۋ بارىسىندا قولدانىلۋ بولاشاعى جارقىن“. اقسۋ شىرعاناق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ دوكتورى جاۋ يىڭ بىلاي دەدى: كەزەكتە بۇل ورتالىقتىڭ ٴار كۇنگى شىرعاناق كوشەتىن شىعارۋ مولشەرى 30 مىڭ ٴتۇپ اينالاسىنا جەتىپ، ونسۋ اۋدانى، ٴۇشتۇرپان اۋدانى سياقتى جەرلەردى 5 ميلليون تۇپتەن استام ٴتۇرلى شىرعاناق كوشەتىمەن قامداپ، شينجياڭنىڭ ”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جانە تاكلاماكان ٴشولى جيەگى توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدە بەلسەندى رول اتقاردى.
كەريا اۋدانىنىڭ قۇمدى شولدە قۇمايتتانۋدان ساقتانۋ، قۇمدى تىزگىندەۋ كوشەتىن جەتىلدىرۋ، ٴوسىرۋ بازاسىندا جيدە، توراڭعى، تەرەك، ەرەن سياقتى كوشەتتەر ٴبىر مەتر بيىك ٴوستى، تامشىلاتىپ سۋارۋ بەلدەۋىندە رەتتى قاتار تۇزەگەن كوشەتتەردىڭ باس ـ اياعىنا كوز جەتپەيدى.
حوتان ايماعى تاكلاماكان ٴشولى جيەگى توسقاۋىل شايقاسىنىڭ وزەكتى رايونى، شينجياڭ تاكلاماكان ٴشولى جيەگى توسقاۋىل شايقاسىن باستاعاننان بەرى قۇمدى بوراننان ساقتانۋ، قۇمدى بوگەۋ رولىنا يە جەرگىلىكتى اعاش تۇرىندەگى قالامشالار سۇرانىسى جىلدام ارتتى.
”بىلتىر كۇزدە ٴبىز 2500 مۋلىق كوشەت جەتىلدىرۋ، ٴوسىرۋ بازاسىن قۇرۋدى باستادىق، كەزەكتە ٴبىر ميلليون 450 مىڭ ٴتۇپ كوشەت وتىرعىزىلدى، تۇڭعىش توپتاعى كوشەتتەر كەلەر جىلى پايدالانۋعا بەرىلەدى“، ـ دەدى كەريا اۋداندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى جيا سۇنپىڭ.
كوشەتتەردىڭ ٴوسۋىن قامتاماسىز ەتۋ ٴۇشىن قىزمەتكەرلەر ٴار كۇنى كوشەتتەردىڭ ٴوسۋ جاعدايىن باقىلاپ تۇردى. سۋ بايلىعىن ۇنەمدەۋ ٴۇشىن كوشەتتەردى سۋارۋعا قالانىڭ ٴبىر جاقتى ەتىلگەن سۋىن پايدالاندى، تامشىلاتىپ سۋارۋ تەحنيكاسىن قولدانىپ، كوشەتتەردىڭ قاتارعا قوسىلۋ سالىستىرماسىن %80تەن اسىرۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى. ”بازاداعى كوشەتتەر حوتان ايماعىنىڭ ’ٴۇش تەرىستىك‘ 6 ـ مەرزىمدىك قۇمايتتانۋدان ساقتانۋ، قۇمدى تىزگىندەۋ ينجەنەرياسى قۇرىلىسىنا پايدالانىلادى“، ـ دەدى جيا سۇنپىڭ.
2023 ـ جىلى شينجياڭ ”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنان قامال الۋ شايقاسىن جانە تاكلاماكان ٴشولى جيەگى توسقاۋىل شايقاسىن باستاپ اتقاردى. كەزەكتە شينجياڭنىڭ ”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنان قامال الۋ شايقاسى تۇڭعىش توپتا 8 ٴتۇيىندى ىلگەرىلەتۋ نىسانىن باستادى، ول بۇكىل شينجياڭنىڭ 8 ايماق، وبلىسىنداعى 54 اۋداندى (قالا، رايون) شارپيدى، قۇرىلىس جالپى كولەمى 4 ميلليون 577 مىڭ مۋ.
