”گۇل جۇمىسىن“ بار ىنتامەن ويداعىداي ىستەيىك
□ شين شىجيان
كوكتەمگى شۋاقتى كۇندەرمەن بىرگە، ”گۇل تاماشالاۋ ەكونوميكاسىنىڭ“ قىزۋ ورلەۋى ۇزدىكسىز كوتەرىلدى. تۇرپانداعى ورىك گۇلى ارايلى بۇلتتاي ادەمى، ياركەندەگى بادام گۇلى كوركەمدىگىمەن كوز سۇرىندىرەدى... كوكتەم سامالى ەسىپ، تيانشان الابىندا گۇلدەر جاعالاي اشىلىپ، كوكتەمگى ساياحاتتىڭ قىزۋ ورلەۋى كوتەرىلدى. جەر ـ جەر گۇلدى دانەكەر ەتە وتىرىپ مادەنيەت پەن ساياحاتتى توعىستىرا دامىتۋدىڭ جاڭا كاسىپ كۇيىن تۇلعالاۋدا ٴوز قابىلەتتەرىن كورسەتىپ، ەڭ مىقتى گۇل تاماشالاۋ ماركاسىن سومداۋعا قۇلشىندى. ال قايتكەندە ”گۇلدى دانەكەر“ ەتۋدىڭ ”گۇلدى كاسىپ“ ەتۋگە ويىسۋىن ىلگەرىلەتىپ، كوكتەم ”كوركىن“ ەكونوميكالىق ”ٴونىم قۇنىنا“ اينالدىرۋ ٴبىزدىڭ بار ىنتامەن ويداعىداي ىستەۋگە ٴتيىستى ”گۇل جۇمىسىمىز“ بولماق.
شينجياڭنىڭ گۇل بايلىعى مول. كوكتەم، جاز، كۇز، قىس بولسىن، ”گۇل ىستەرى“ ۇزىلمەيدى، ٴتۇرى مول دا الۋان ٴتۇرلى بولىپ، سيرەك تە باعالى قارعالداق، شۋاقتى دا قاراپايىم كۇنباعىس، حالىقتى بايىتاتىن گۇل _ ماقتا گۇلى، رومانتيكا گۇلى راۋشانگۇل بار... بۇلار گۇل تاماشالاۋ ەكونوميكاسىنا ”ٴسان بەرىپ“ قانا قويماي، گۇل كاسىپ سالاسى تىزبەگىنە ”قۇن ۇستەۋگە“ كوپ نەگىزدى تىرەك ازىرلەدى. شينجياڭنىڭ گۇل شارۋاشىلىعى ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ بايىپ، كىرىستەرىن ارتتىرۋىنا دەم بەرىپ، دامۋ جولىن كەڭەيتىپ، گۇل كاسىپ سالاسىنىڭ دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋ، گۇل كاسىپ سالاسىنىڭ تىزبەگىن ۇزارتۋ جاعىنا بار ىنتاسىن، كۇشىن سالۋ كەرەك.
گۇل كاسىپ سالاسىنىڭ دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدە قىزمەت وتەۋ مەن مادەنيەت جاسامپازدىعى وزەك بولماق. گۇل تاماشالاۋ ەكونوميكاسىندا گۇل ارقىلى ساياحاتپەن توعىسۋدا، گۇل ارقىلى مادەنيەتتى ايگىلەۋدە ساياحاتشىلاردىڭ ەستەتيكالىق قاجەتىن قاناعاتتاندىرۋمەن بىرگە، گۇل تاماشالاۋ ارقىلى ساياحات پەن باسقا دا كاسىپ سالالارىن سايكەستى دامۋعا جەتەكتەپ، ساپاسى مەن ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ كەرەك. ساياحاتشىلاردى گۇل تاماشالاۋ تۇتىنۋىنان ٴتىپتى دە كەڭ تۇتىنۋ ورتاسىنا جەتەكتەۋ ٴۇشىن، قىزمەت وتەۋ جاعىندا ”گۇل ارقىلى مەيىر بەرۋ“، مادەنيەت جاسامپازدىعى جاعىندا ”گۇلدەي جاڭالاۋ“ كەرەك. ماسەلەن، ۇقساس ورىك گۇلى مەرەكەسىندە، ساياحاتشىلاردىڭ جاقىن جەردەگىگە بارماي، الىسقا جۇگىرۋىندەگى سەبەپ ەكى جەردەگى ورىك گۇلىندە جەر مەن كوكتەي پارىق بولۋىنان ەمەس، قايتا كىمنىڭ قىزمەت كورسەتۋى اناعۇرلىم مەيىرلى، كىمنىڭ قيمىلى اناعۇرلىم باۋرامدى بولۋىندا، سوندا عانا گۇل تاماشالاۋشىلار سوعان كەلەدى. سوندىقتان، قازىرگى گۇل تاماشالاۋ ساياحاتى گۇل تۇرىنەن قىزمەت وتەۋ ساپاسىنا ويىسىپ، گۇل تاماشالاۋ اۋەسى جاسامپازدىق اۋەسىنە وزگەرىپ، كىلەڭ عانا تاماشالاۋ ٴتىپتى دە تەرەڭ سەزىنۋگە ٴوتتى، وسى سەبەپتى دالمە ـ ٴدال قىزمەت وتەۋ جانە ۇقساس سۇيىسپەنشىلىكپەن سونى ويدى اڭعارتۋ نەگىزىندە ”ارمان القابىنا“ اناعۇرلىم جاڭا، اناعۇرلىم تارتىمدى ٴمان ۇستەۋ كەرەك.
گۇل كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتۋدا كاسىپ سالاسىنىڭ نەگىزىن بەكەمدەۋ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دەم بەرۋدى كۇشەيتۋ تەتىك بولىپ تابىلادى. قايتكەندە ”گۇل ەكونوميكاسىن“ ٴتورت ماۋسىمدا دا ومىرشەڭدىك كۇشكە يە ەتۋگە بولادى؟ ەڭ الدىمەن كوپ نەگىزدى قوزعالتقىش ارقىلى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن تۇلعالاۋ كەرەك. قازىر شينجياڭداعى گۇل ەگىلگەن جەر اۋدانى 400 مىڭ مۋ اينالاسىندا، ازىق ـ تۇلىككە پايدالانىلاتىن، ٴدارى ـ دارمەككە پايدالانىلاتىن، ونەركاسىپكە پايدالانىلاتىن گۇل جانە تاماشالاۋعا ارنالعان قالامشا سياقتى كوپتەگەن سورتتاعى گۇل ەگىمشىلىگى قاتار ىلگەرىلەپ، كولەمدەنە دامىپ، گۇل كاسىپ سالاسىنىڭ تىزبەكتى تولىقتاۋىن، تىزبەكتى كۇشەيتۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، سول ارقىلى ۇزدىكسىز دامۋدا ورنىقتى قاداممەن الىسقا بەتتەۋدە. ودان قالسا، جاڭالىق اشۋ ارقىلى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن تۇلعالاۋ كەرەك. گۇل كاسىپ سالاسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدان ايىرىلا المايدى. مەيلى حوتان راۋشانگۇلى مايىنىڭ حوش ٴيىسى شار تاراپقا تاراسىن، الدە ىلە جۇپار ٴشوبىنىڭ بالدى كريستالى بولسىن، مەيلى شاعانتوعايداعى ماقسارى گۇلىنەن وندىرىلگەن كوپتەگەن ونىمدەر بولسىن، الدە ياركەندەگى بارقىت ٴشوپتىڭ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ”باقىت گۇلىنە“ اينالۋى بولسىن، بارلىعى گۇل وڭدەۋ بارىسىندا عىلىم ـ تەحنيكالىق كۇشكە سۇيەنىپ، ٴاربىر گۇلدىڭ ”سونىلىعى“ مەن ”ساپاسىن“ ارتتىرىپ، ”ەلدە جوعى مەندە بار، ەلدە بارى مەندە ۇزدىك“ دەيتىن گۇل ماركاسىن اسقاقتاتۋعا سۇيەنەدى. تاعى تەرەڭ توعىستىرۋ ارقىلى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن تۇلعالاۋ كەرەك. شينجياڭ شىلانىنىڭ، ٴجۇزىمىنىڭ، ورىگىنىڭ، المۇرتىنىڭ، بادامىنىڭ، شينمەيىنىڭ ەگىمشىلىك كولەمى مەن ٴونىم مولشەردى تۇگەلدەي بۇكىل ەل بويىنشا 1 ـ ورىندا تۇرادى، بايلىقتان تولىق پايدالانىپ، ەرەكشەلىكتەرىن اشىپ، ٴبىر گۇلدى كوپكە پايدالانىپ، ٴبىر جەمىسپەن كوپ شارۋاشىلىق جۇرگىزىپ، ”گۇلباقشا“ مەن ”جەمىسباعىن“ ٴبىر ـ بىرىنە ساي كەلتىرىپ، گۇل كاسىپ سالاسى مەن جەمىس ورمانى كاسىبىن ورگانيكالى توعىستىرىپ، ۇتىمدى ىقپالداستىرىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي جەمىس ورمانى، گۇل ـ اعاش ەگىمشىلىگى، مادەنيەت ـ ساياحات بويىنشا تىنىعۋ، زەرتتەۋ، ۇيرەنۋ سياقتى جاسىل كاسىپ سالاسىن دامىتىپ، شينجياڭنىڭ ەرەكشە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنا جاڭا قوزعاۋشى قۋات ۇستەۋ كەرەك.
”گۇل جۇمىسىن“ ويداعىداي ىستەپ، گۇل تاماشالاۋ ەكونوميكاسىنىڭ گۇل كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ جولىمەن ٴجۇرۋىن جەبەسەك، ەكولوگيكاسى كوركەم، كاسىپ سالاسى گۇلدەنگەن، اتى ايگىلى كورىكتى اۋىل ـ قىستاق كارتيناسىن اناعۇرلىم ويداعىداي كەسكىندەي الامىز.
