_ شينجياڭنىڭ ”ون تور“ قۇرىلىسى جونىندەگى جەلىلەس حابار (1)
□ رەداكتور ەسكەرتپەسى
نەگىزدىك قۇرىلعىلار ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ ماڭىزدى تىرەگى جانە قاجەتتى شارتى. اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداماسىندا ۇتىمدى قارجى قوسۋدى بەلسەنە كەڭەيتىپ، وسى زامانعى نەگىزدىك قۇرىلعىلار جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ العا قويىلدى ٴارى ”10 توردى“ اتقارۋ جوباسىن جاساۋ ايقىن جوسپارلاندى.
نەگىزدىك قۇرىلعىلارداعى ”ون تور“ دەگەن نە؟ ”ون تور“ قۇرىلىسى شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ، قوعامىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋى جونىنەن قانداي ماڭىزدى ٴمان الادى؟ ”ون توردى“ قايتكەندە بەلسەنە قۇرۋعا بولادى؟ بۇگىننەن باستاپ گازەتىمىز بۇل جايلى جەلىلەس حابارلار ۇسىنادى.
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى لۋ فىڭباۋ
3 ـ ايدىڭ 20 ـ كۇنى ٴۇرىمجى تەمىر جول زات اينالىمى ورتالىعى شىعىس تيجارات ٴبولىمىنىڭ حۇڭشاچۋان اينالما جەلىسىندە تولتىرا كومىر تيەگەن ٴبىر پويەز جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جولىنا قاراي باياۋ ٴجۇرىپ، ”شينجياڭ كومىرىن سىرتقا تاسيتىن“ پويەز اعىنىنا قوسىلدى.
تەمىر جول ەكونوميكانىڭ ارتۋىن جەبەيتىن ”پاراۆوز“، سوڭعى جىلدارى شينجياڭ تەمىر جول قۇرىلىسىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋدى جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن دايەكتىلەندىرۋدىڭ ناقتى شاراسى ەتىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونىن، جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىن قۇرۋ سياقتى تاريحي ورايدى مىقتاپ يگەرىپ، جول تورى جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، جول تورى قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرىپ، شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعاراتىن تەمىر جول تورى كۇن سايىن كەمەلدەنىپ، شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋى ٴۇشىن قۇرىشتاي قوزعاۋشى كۇش ازىرلەدى.
شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعارۋدىڭ تەمىر جول تورىن قۇرادى
اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا وسى زامانعى نەگىزدىك قۇرىلعىلار جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ العا قويىلدى، مۇنداعى ماڭىزدى قىزمەتتەردىڭ ٴبىرى شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعارۋدىڭ تەمىر جول تورىن بەلسەنە قۇرۋ.
ەندەشە، شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعارۋدىڭ تەمىر جول تورىن نە ٴۇشىن قۇرامىز؟
شينجياڭ بايىرعى جىبەك جولىنىڭ ماڭىزدى ٴتۇيىنى، مىڭداعان جىلدان بەرى شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعارۋدىڭ ماڭىزدى قالاشىعى بولعان. سوڭعى جىلدارى شينجياڭ سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ۇزدىكسىز تەرەڭ ساتىعا، كەڭ سالاعا قاراي جان ـ جاقتى كەڭەيۋىن ٴۇرتىس ىلگەرىلەتىپ، ىشكى قۇرلىقتىق ەسىك اشۋ مەن شەكارالىق ەسىك اشۋدىڭ بيىگىن تۇلعالادى، ازيا _ ەۆروپا التىن ارناسى مەن باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبى جەدەل قالىپتاستى.
سىرتقا ەسىك اشۋدا قاتىناس ماڭداي الدى ورىندا تۇرادى. تەمىر جول _ جالپىلىق قاتىناس ـ تاسىمالدىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى، ازيا _ ەۆروپا التىن ارناسىن جانە باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىن تۇلعالاۋ تەمىر جولدىڭ تىرەك بولۋىنان ايرىلا المايدى.
مەملەكەت شينجياڭنىڭ ”ٴۇش بازا، ٴبىر ارنا“ قۇرۋىن قولدايدى، وسى ورىن تۇراقتاندىرۋىنا نەگىزدەلگەندە، شينجياڭ جۇڭگونىڭ، اۋەلى، ازيانىڭ ەنەرگيا ورتالىعىنا اينالادى.
شينجياڭنىڭ بايلىعى مول، اسىرەسە، كومىر بايلىعىنىڭ جالپى مولشەرى شامامەن 2 تريلليون 190 ميلليارد توننا بولىپ، بۇكىل ەلدەگى كومىر بايلىعى جالپى مولشەرىنىڭ %40.6ىن ۇستايدى، بايلىق مولشەرى بۇكىل ەل بويىنشا ٴبىرىنشى ورىندا تۇرادى.
كومىر سياقتى مول زاتتىق ماتەريالدار تاسىمالىندا باسقا تاسىمال تاسىلدەرىمەن سالىستىرعاندا، تەمىر جولدىڭ ۇلاسپالىلىعى كۇشتى، تاسۋ مولشەرى زور بولعاندىقتان اناعۇرلىم تاڭداۋ سيپاتىنا يە.
سوڭعى جىلدارى شينجياڭ تەمىر جول نىسانى قۇرىلىسىنىڭ تەبىنىن ۇزدىكسىز ارتتىردى، مىسالى، گولمۋد _ كورلا تەمىر جولى، حوتان _ چارقىلىق تەمىر جولى، سونداي ـ اق جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جولى سياقتىلار لانجوۋ ـ شينجياڭ تەمىر جولى مەن لانجوۋ _ شينجياڭ جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جولىن نەگىزگى ارنا، لينحى _ قۇمىل تەمىر جولىن سولتۇستىك ارنا، گولمۋد _ كورلا تەمىر جولىن وڭتۇستىك ارنا ەتكەن ”ٴبىر نەگىز، ەكى قانات“ قاتىناس جاعدايىن قالىپتاستىردى، وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭ تەمىر جولىنىڭ اينالما جەلىسى تۇگەلدەي قالىپتاسىپ، كوپتەگەن مول زاتتىق ماتەريالدار تەمىر جول ارقىلى جەر ـ جەرگە تاسىلدى.
وسىلاي بولا تۇرسا دا، بازاردىڭ شينجياڭنىڭ كومىر، ماقتا، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى سياقتى زاتتىق ماتەريالدارىنا سۇرانىسىنىڭ ۇزدىكسىز ارتۋىنا بايلانىستى، قازىرگى تەمىر جولدىڭ تاسىمال قۋاتىن ٴالى دە جوعارىلاتۋعا تۋرا كەلەدى.
گولمۋد _ كورلا تەمىر جولىن مىسالعا الساق، 2020 ـ جىلى پويەز قاتىناعاننان بەرى، گولمۋد _ كورلا تەمىر جولىنىڭ شينجياڭ بولىگى كومىر، ماقتا، بولات ـ تەمىر سياقتى ماڭىزدى زاتتىق ماتەريالداردى تاسىمالداۋ مىندەتىن ارقالاپ كەلەدى، تاسۋ مولشەرىنىڭ تەز ارتۋىنا ىلەسە، بۇل تەمىر جولدىڭ قازىرگى جەلىسىنىڭ تاسىمال قۋاتى قانىعۋعا تايادى. 2023 ـ جىلى 9 ـ ايدىڭ 20 ـ كۇنى گولمۋد _ كورلا تەمىر جولىنىڭ شينجياڭ بولىگىنىڭ يقۋاتىن كەڭەيتىپ جاڭالاۋ ينجەنەرياسى باستالدى، ينجەنەريا اياقتاعاننان كەيىن، وسى تەمىر جولدىڭ تاسىمال قۋاتى جىلىنا 33 ميلليون توننادان اسادى.
جاڭادان سالىنىپ پويەز قاتىناعان جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جولى دا وسىلاي بولادى. بيىل جىل باسىندا جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جولى اشىلعاننان كەيىن، ونىڭ 2 ـ جەلى ينجەنەرياسى دا قاۋىرت جۇرگىزىلىپ، ”شينجياڭنىڭ كومىرىن سىرتقا تاسۋ“ قۋاتى ەسەلەپ ارتادى.
شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى داشۋەسى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ٴبۇاجار ابىلا مىنالاردى ٴبىلدىردى: تەمىر جول تاسىمالى ەرەكشە باسىمدىققا يە، شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنىڭ قاجەتىنە ۇيلەسۋ تۇرعىسىنان العاندا، يقۋاتى كەمەلدى، كولەمى اناعۇرلىم زور شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعاتىن تەمىر جول تورىن قۇرۋ وتە قاجەتتى، ”شينجياڭ ىشىندەگى تاسىمال قۋاتىن جوعارىلاتىپ قانا قويماي، شينجياڭنىڭ توڭىرەكتەگى وڭىرلەرمەن تەمىر جول ارقىلى ۇلاسۋىن ـ تۇتاسۋىن كۇشەيتىپ، وڭىرلىك ەكونوميكانىڭ ٴبىر تۇلعالانا دامۋىن جەبەيدى“.
شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعاراتىن تەمىر جول تورىن قۇرۋدى ارقاۋ ەتىپ، بيىل شينجياڭ ”شينجياڭنىڭ كومىرىن سىرتقا تاسۋ“ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ جانە وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭ تەمىر جول ۇلكەن ارناسىن ىركىلىسسىزدەندىرىپ، گولمۋد _ كورلا تەمىر جولىنىڭ يقۋاتىن كەڭەيتىپ جاڭالاۋدى ورىنداپ، لوپنۇردان چارقىلىققا دەيىنگى، ت. ب تەمىر جول قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، ۋتۇڭشۇيدان نومعا دەيىنگى، ت. ب تەمىر جول قۇرىلىسىن باستاپ، جالپى جاعدايعا ساياتىن ٴبىر توپ تەمىر جول نىساندارىنىڭ الدىڭعى مەرزىمدىك قىزمەتىن جەدەل ىلگەرىلەتەدى.
جول تورىنداعى اقتاڭداقتى كوزدەپ، توردى تولىقتاپ، تىزبەكتى كۇشەيتەدى
3 ـ ايدىڭ 20 ـ كۇنى تۇستەن بۇرىن T9526 رەتكى جولاۋشىلار پويەزى ٴۇرىمجى ۆوگزالىنان جولعا شىعىپ، 22 ساعاتتان كەيىن حوتان ۆوگزالىنا جەتتى، وڭتۇستىك شينجياڭ مەن سولتۇستىك شينجياڭ اراسىندا قاتىنايتىن وسى كەزەكشى پويەز بارعان سايىن بۇقارانىڭ قارسى الۋىنا بولەندى.
شينجياڭنىڭ جەرى كەڭ، ”ٴۇش تاۋ، ەكى ويپات“ سىندى جەر بەدەرى ەرەكشەلىگى وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭدا قاتىناستىڭ قولايسىزدىعىن تۋدىردى. سوڭعى جىلدارى شينجياڭ تەمىر جول قۇرىلىسى ينجەنەرياسىن ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، قاتىناس قولايسىز بولۋ قيىنشىلىعىن شەشتى، بولات ”الىپ ايداعارلار“ ٴبىر ميلليون 600 مىڭ شارشى كيلومەتردەن استام بايتاق دالادا ۇزدىكسىز سوزىلا ٴتۇستى.
قازىرگە دەيىن شينجياڭنىڭ تەمىر جول تاسىمال ۇزىندىعى 9525.6 كيلومەترگە جەتىپ، تيانشان الابىنداعى باسىم كوپ ٴوڭىردى تۇتاستىرىپ، شينجياڭداعى بارلىق ايماقتارعا (وبلىس، قالا) قاتىناپ، بۇكىل شينجياڭداعى %80تەن استام اۋدان دارەجەلى اكىمشىلىك رايوندى قامتىدى.
وسى نەگىزدە، شينجياڭ تەمىر جول تاراۋلارى ”سولتۇستىك شينجياڭ جۇلدىزى“، ”وڭتۇستىك شينجياڭ جۇلدىزى“ قالا ارالىق كەزەكشى پويەزىن ىسكە قوستى، 2019 ـ جىلى تاعى ساعاتتىق جىلدامدىعى 160 كيلومەتر كەلەتىن ”فۋشيڭ“ اتتى جۇردەك پويەزدى ىسكە قوستى. مۇنان سىرت، پويەزدىڭ قاتىناۋ تاسىلىنە جاڭالىق ەنگىزىپ، ٴبىر بەكەتتىك توتە جۇردەك پويەز جۇرگىزىپ، ٴۇرىمجى مەن كوپ جەردە ”كەش باتا جولعا شىعىپ، تاڭەرتەڭ جەتەتىن“ قاتىناۋ جاعدايى قالىپتاسىپ، ٴۇرىمجىنى ورتالىق ەتىپ، شينجياڭداعى نەگىزگى ايماق، وبلىس، قالالاردى شارپىعان ”X“ ساعاتتىق تەمىر جول جولاۋشى تاسىمال ”قاتىناس شەڭبەرى“ كۇن سايىن كەمەلدەنىپ، وڭىرلەر اراسىنداعى، قالالار شوعىرى اراسىنداعى ۋاقىت ارالىعىن ٴونىمدى قىسقارتتى.
شينجياڭ تەمىر جولىنىڭ دامۋى كۇن سايىن جاڭالانعانىمەن، ولقىلىقتارى ٴالى دە بار، بوستىعى ٴبىرشاما زور. مۇنىڭ باستى بەينەلەرى مىنالار: تەمىر جولدىڭ نەگىزگى قاڭقاسى قالىپتاسىپ بولدى، ٴبىراق قامتۋ مولشەرىن ٴالى دە جوعارىلاتۋعا تۋرا كەلەدى؛ وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭ ارناسى جالاڭ، بۇكىل شينجياڭنىڭ ۇلكەن اينالما جەلىسى ٴالى قالىپتاسا قويعان جوق؛ جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول بىرەۋ عانا، وڭىرلەر اراسىنداعى، وڭتۇستىك شينجياڭ مەن سولتۇستىك شينجياڭ اراسىنداعى تەز قارقىندى قاتىناۋ قۋاتىن ٴالى دە كۇشەيتۋگە تۋرا كەلەدى؛ ”شينجياڭنىڭ كومىرىن سىرتقا تاسۋداعى“ ٴىشىنارا جول بولىكتەرىندە تاسىمال وسال تۇستارى بار؛ شينجياڭعا كىرىپ ـ شىعاتىن جولداردى ٴالى دە ارتتىرۋعا تۋرا كەلەدى، قاتىناۋ قابىلەتىن ٴالى دە جوعارىلاتۋعا تۋرا كەلەدى؛ ٴىشىنارا وڭىرلەردەگى ”ۇزىلگەن جولدار“ پويەزدەردىڭ تاسىمال ونىمدىلىگىنە تۇساۋ بولىپ وتىر.
”كەلەسى قادامدا، شينجياڭنىڭ تەمىر جول تاراۋلارى تەمىر جولداعى ’اقتاڭداقتى‘ تولتىرۋدى كوزدەپ، كوبەيتىپ سالىناتىن، كەڭەيتىپ سالىناتىن، جاڭادان سالىناتىن نىساندارعا كۇش سالۋدى ارقاۋ ەتىپ، تەمىر جول قۇرىلىسىن تەرەڭدەتىپ، تەمىر جول تاسىمالىنىڭ قامتۋ كولەمى مەن جيىلىگىن جوعارىلاتىپ، شينجياڭ تەمىر جولىنىڭ شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعارۋ قابىلەتىن جوعارىلاتادى“، ـ دەدى جۇڭگو تەمىر جولى ٴۇرىمجى مەكەمەسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى قۇرىلىس ٴبولىمىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى چىن لي.
نازاردى كەلەلى نىساندارعا شوعىرلاندىرىپ، جول تورى كولەمىن كەڭەيتەدى
3 ـ ايدا لوپنۇردىڭ قويناۋىندا قۇرىلىس جۇرگىزۋشىلەر توپىراق كۇرەگىش ماشيناسىن ايداپ بايىرعى ٴشول دالانى كۇرەدى، سوڭعى كەزەڭدە كۇرەلگەن جولدى بويلاپ جول تاعانىن قالاپ، رەليس توسەپ، ەڭ سوڭىندا جالپى ۇزىندىعى 298.8 كيلومەتر كەلەتىن لوپنۇر _ چارقىلىق تەمىر جولىن سالادى.
لوپنۇر _ چارقىلىق تەمىر جولى بىلتىر قۇرىلىس باستاعان، قۇرىلىس مەرزىمى 3 جىل، نىسان سالىنىپ بولعاننان كەيىن، لوپنۇر تەمىر جولدىڭ ”ۇزىلىپ قالعان جولىنا“ قوش ايتىپ، قازىرگى قۇمىل _ لوپنۇر تەمىر جولىمەن، حوتان _ چارقىلىق تەمىر جولىمەن، وڭتۇستىك شينجياڭ تەمىر جولىمەن بىرگە شىعىس شينجياڭ تەمىر جولىنىڭ اينالما جەلىسىن قۇرايدى.
بيىل شينجياڭ نازاردى كەلەلى نىساندار قۇرىلىسىنا شوعىرلاندىرىپ، شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعاراتىن تەمىر جول تورىنىڭ جەدەل قالىپتاسۋىن ىلگەرىلەتتى.
قازىر گولمۋد _ كورلا تەمىر جولىن وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ ينجەنەرياسى، لوپنۇر _ چارقىلىق تەمىر جولى جەدەل سالىنۋدا، الاتاۋ ۆوگزالىنىڭ يقۋاتىن كەڭەيتىپ جاڭالاۋ ينجەنەرياسى ٴساتتى ىلگەرىلەتىلۋدە، ۋتۇڭشۇي _ نوم، قۇلجا _ اقسۋ، جىڭ _ قۇلجا _ قورعاس تەمىر جولىنىڭ 2 ـ جەلىسىن كوبەيتىپ سالۋ سياقتى تەمىر جول نىساندارىنىڭ الدىڭعى مەرزىمدىك قىزمەتتەرى بەلسەنە ورىستەتىلۋدە.
”ۋتۇڭشۇي _ نوم تەمىر جولى نىسانىنىڭ الدىڭعى مەرزىمدىك قىزمەتىنىڭ اياق الىسى ٴساتتى بولدى، بيىل قۇرىلىس باستالادى“، ـ دەدى شينجياڭ ۋحۋ تەمىر جول شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى شيە تاۋ. بۇل نىسان سالىنىپ بولعاننان كەيىن، لينحى _ قۇمىل تەمىر جولىمەن بىرگە شينجياڭنان شىعاتىن سولتۇستىك ارنانى قالىپتاستىرادى، سونىمەن بىرگە ٴۇرىمجى _ جۇندۇڭ تەمىر جولىمەن بىرگە ٴۇرىمجى _ قۇمىل تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرىن بويلاعان 2 ـ ارنانى قالىپتاستىرادى.
وسى كەلەلى ينجەنەريالاردىڭ ٴساتتى ىلگەرىلەتىلۋىنە ىلەسە، شينجياڭ تەمىر جولى تورىنىڭ كولەمى تاعى دا كەلەلى قارىشتاۋدى جۇزەگە اسىرادى. ”تەمىر جول تورىنىڭ تۇتاسۋ سيپاتى مەن قامتۋ كولەمى كورنەكتى ارتىپ، ۇلاستىرۋ، تۇتاستىرۋ دەڭگەيى ۇزدىكسىز جوعارىلايدى“، ـ دەدى چىن لي.
تەمىر جول كەلەلى نىساندارىنا ۇنەمى نەشە 10 ميلليارد يۋان قارجى قوسىلادى، اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا مىنالار العا قويىلدى: حالىقتىق كاپيتالدىڭ قاتىناسۋىنا دەم بەرەتىن نىسان تىزىمدىگىن قالىپتاستىرۋ ٴارى ونى تانىستىرۋدى كۇشەيتۋ، ۇكىمەت پەن قوعامنىڭ كاپيتال سەلبەستىگىنىڭ جاڭا مەحانيزمىنەن جاقسى پايدالانۋ، قوعامدىق كاپيتالدى كەلەلى نىساندار قۇرىلىسىنا قاتىناسۋعا بەلسەنە جەتەكتەۋ كەرەك.
قوعامدىق كاپيتالدىڭ ٴىرى نىساندار قۇرىلىسىنا ات سالىسۋى كوپ كەزدەسەدى، بيىل پويەز قاتىناعان جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جولى BOO (قۇرىلىس + پايدالانۋ + جۇمىس جۇرگىزۋ) ۇلگىسىن جاسامپازدىقپەن قولدانعان، جۇڭگو قاتىناس 2 ـ تاس جول ينجەنەرياسى مەكەمەسى شەكتى سەرىكتەستىگى باستاماشى بولىپ، كوپتەگەن كاسىپورىن قارجى قوسۋعا بىرگە قاتىناسىپ، شينجياڭ جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جول شەكتى سەرىكتەستىگىن بىرلەسىپ قۇرىپ، تەمىر جولعا قارجى قوسۋعا، قۇرىلىس جۇرگىزۋگە، ىسكە قوسۋعا جاۋاپتى بولىپ، ۇكىمەت پەن قوعامدىق كاپيتالدىڭ تەرەڭ سەلبەستىگىن جۇزەگە اسىردى. سونىمەن بىرگە قاتىناسقان كاسىپورىندار ورتاق نىسانا مەن جالپى تۇلعالىق ونىمدىلىكتى ارقاۋ ەتە وتىرىپ ٴبىر باعىتتا كۇش سالىپ، وزدەرىنىڭ كاسىپتىك باسىمدىقتارىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، باسىمدىقتار ارقىلى ٴبىر ـ ٴبىرىن تولىقتاپ، قۋاتتىلار مەن مىقتىلار بىرىگىپ، بىرگە قۇرىپ، بىرگە يگىلىكتەنىپ، قوعامدىق كاپيتالدىڭ تەمىر جول نىساندارىن قۇرۋعا قارجى قوسۋدىڭ تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىن اشىپ، تاماشا ونىمدىلىككە قول جەتكىزدى.
بيىل ٴتۇيىندى تۇردە ىلگەرىلەتىلەتىن ۋتۇڭشۇيدان نومعا دەيىنگى، جياڭجۇنمياۋدان نومعا دەيىنگى تەمىر جولدىڭ كوبەيتىپ سالىناتىن 2 ـ جەلىسى سياقتى تەمىر جول نىساندارى جياڭجۇنمياۋ _ نوم تەمىر جولىنىڭ قارجى قوسۋ، قارجى قۇراۋ تاجىريبەلەرىنەن ۇلگى الىپ، نىسانداردىڭ جەدەل سالىنۋىن ىلگەرىلەتىپ، وڭىرلىك جول تورىنىڭ ورنالاسىمىن اناعۇرلىم ساپالىلاندىرىپ، شينجياڭنىڭ شىعىسپەن بايلانىس جاساپ باتىسقا شىعارۋ ستراتەگياسىندا تەمىر جولدىڭ اناعۇرلىم زور رولىن ساۋلەلەندىرەدى.
