ۋاكىل مۇساجان قايرات:
بار ىنتا ـ پەيىلىممەن اۋىلداستاردى كىرىستى ارتتىرۋعا باستايمىن
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سۇي يۇنيان
”مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىس ۋاقىتى تاياپ قالدى، كوڭىلىم شاتتىققا تولدى جانە تەبىرەنىپ تۇرمىن، كوپتەگەن سوزدەردى قۇرىلتايعا جەتكىزگىم كەلەدى، سونداي ـ اق مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىستىڭ ەڭ جاڭا رۋحىن اۋىلداستارعا جەتكىزەمىن“، ـ دەدى 2 ـ ايدىڭ 17 ـ كۇنى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، كۇنەس اۋدانى سوربۇلاق قالاشىعى كەرەگەتاس قىستاعىنىڭ تۇرعىنى مۇساجان قايرات، ونىڭ ەڭ كوڭىل بولەتىن ماسەلەسى تاعى دا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، بايۋ قابىلەتىن قالاي جوعارىلاتۋ بولماق.
بىلتىر مۇساجان قايرات مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىستىڭ رۋحى جونىندە 20 نەشە رەت ۇگىت ـ لەكسيا جاساپ، اۋىلداستارمەن اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋ، كاسىپ سالاسىن دامىتۋ جونىندە اڭگىمەلەسىپ، پارتيانىڭ حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتتارىن كوپشىلىككە ٴبىر ـ بىردەن ٴتۇسىندىرىپ، كوپشىلىكتىڭ عىلمي جولمەن ەگىن ەگۋىن دارىپتەدى.
”بىلتىر استىق ٴونىم مولشەرى جوعارى، باعاسى دا جاقسى بولدى، قالاشىعىمىزداعى ەگىنشى وتباسىلارىنىڭ كىرىسى دە ارتتى“. مۇساجان قايرات تىلشىگە ٴوزىنىڭ ەككەن 60 مۋ جەرىنەن شامامەن 70 _ 80 مىڭ يۋان تازا كىرىس كىرگىزگەندىگىن، رەمونتتاۋ دۇكەنىنەن دە 60 _ 50 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزگەندىگىن ايتتى.
قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسى ارتتى، اۋىل ـ قىستاقتىڭ بەت ـ بەينەسى دە بارعان سايىن كورىكتەنە ٴتۇستى. مۇساجان قايرات تىلشىگە بىلاي دەدى: بىلتىر قىستاققا لاس سۋ قۇبىرى جاتقىزىلىپ، كوپشىلىكتىڭ تۇرمىس ساپاسى جوعارىلاۋمەن بىرگە، قورشاعان ورتانى قورعاۋ ۇستانىمى دا قىستاق تۇرعىندارىنا جەتكىزىلدى.
مۇساجان قايراتتىڭ دا ۋايىمى بار _ بىلتىر بازار باعاسىنىڭ تولقۋىنىڭ ىقپالىنا ۇشىراعاندىقتان، باعىمشىلىق كاسىبىنىڭ كىرىسى الدىڭعى بىرنەشە جىلداعىدان تومەن بولدى. ول سيىر، قويدىڭ اسىل تۇقىمىن ەنگىزۋدەن باستاپ كىرىسىپ، بازارعا بەت الۋعا تاباندى بولۋ كەرەك دەپ قارادى. ”قىستاق تۇرعىندارىنىڭ بارلىعى جەرگىلىكتى سيىر باعۋعا داعدىلانعان، مەنىڭشە، عىلمي باعىمشىلىق عانا شىعار جول. بايۋعا باستاۋشى رەتىندە، مەن الدىمەن ىستەپ، الدىمەن سىناق ەتىپ، اۋىلداستاردى باعىمشىلىقتىڭ عىلىم ـ تەحنيكالىق دەڭگەيىن جوعارىلاتۋعا باستايمىن“، ـ دەدى ول.
مۇساجان قايرات وتباسىنىڭ مادەنيەت اۋلاسى ٴار كۇنى دۋمانعا بولەنەدى، اۋىلداستار وسىندا كەلىپ كەڭەس قۇرۋدى ۇناتادى، ونىڭ ساياسات جونىندەگى اڭگىمەسىن، بايۋ تاجىريبەسى جونىندەگى اڭگىمەسىن، سىرتتاعى باي مازمۇندى دۇنيە جونىندەگى اڭگىمەسىن تىڭداعاندى تىپتەن ۇناتادى.
ٴبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، مۇساجان قايرات ۋاكىلدەردىڭ كوزدەن كەشىرۋ، تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ قيمىلدارىنا كوپ رەت قاتىناسىپ، شينجياڭنىڭ كوپتەگەن جەرىنە باردى، تاعى جياڭشي سياقتى ولكەلەرگە دە بارىپ ەكسكۋرسيالادى، ۇيرەندى.
”الدىڭعى ايدا نىلقى، كۇيتۇن، قورعاس، قارامايلى سياقتى جەرلەرگە باردىم، 1 ـ، 2 ـ، 3 ـ كاسىپتەردى تۇگەل ەكسكۋرسيالاپ، ۇيرەندىم، تەرەڭ اسەر الدىم، قايتىپ كەلە سالا اۋىلداستارمەن بولىسۋگە اسىقتىم. نىلقى اۋدانىنداعى مالشىلاردىڭ سالمون بالىعىن باعاتىن بالىقشىعا اينالعاندىعىن، كىرىسى تۇراقتى بولعاندىعىن ەستىپ، كوپشىلىك قاتتى قىزىعىپ، جارىسا سويلەپ توقتاماي سۇرادى“، ـ دەدى مۇساجان قايرات.
مۇساجان قايرات سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ جەردى اينالىمعا سالۋ ارقىلى ٴشول اتىزداردى بىرىكتىرىپ، تامشىلاتىپ سۋارۋ قۇرىلعىلارىن ەنگىزگەنىن ايتقاندا، اۋىلداستار ٴتىپتى تاڭىرقادى، ”تامشىلاتىپ سۋارۋ ارقىلى نەنى ەگەمىز؟“، ”جەردى اينالىمعا سالعاننان كەيىن شارۋالار نە ىستەيدى؟“ ول كۇلىمسىرەي بىلاي دەدى: ”شارۋالار جەردى اينالىمعا سالۋدان كىرىس كىرگىزۋدەن سىرت، تاعى سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە جۇمىس ىستەپ اقشا تابادى، تامشىلاتىپ سۋارۋ بولعاندا سۋارۋعا پايدالانىلاتىن ورنىقتى، سەنىمدى سۋعا يە بولامىز، نەنى ەككىمىز كەلسە سونى ەگەمىز“.
مۇساجان قايرات اۋىلداستارعا پارتيانىڭ ابزال ساياساتى تۇرعاندا تەك قاجىرلىلىقپەن ىستەسەك كىرىستى ارتتىرىپ، بايۋدىڭ ورايى ٴتىپتى دە كوپ بولادى دەگەن كوزقاراستى باستان ـ اياق جەتكىزىپ كەلەدى.
حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلى رەتىندە، مۇساجان قايرات كوپشىلىكتىڭ جولىققان قيىنشىلىقتارىن دا بەلسەنە شەشتى. قىستاقتا ٴبىر ۇلكەن جۇگەرى اتىزىندا جول جوق بولعاندىقتان، سۋارعاننان كەيىن ٴجۇرۋ قيىن ەدى. بىلتىر ونىڭ سايكەستىرۋىندە قىستاق ٴبىر كيلومەترگە جۋىق قۇم ـ شاعىل جولىن سالدى، تاعى قاراپايىم كوپىر دە سالدى.
”بيىل مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىسكە قاتىناسقاندا، مەن مىناداي ەكى ۇسىنىس قويماقشىمىن: ٴبىرى، جولدى وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ، ەندى ٴبىرى، سازدىقتى قورعاۋ تۋرالى. مەن ەگىنشى ـ مالشىلاردىڭ كىرىسىنىڭ بارعان سايىن جوعارىلاپ قانا قالماستان، تۇرمىس ورتاسىنىڭ دا بارعان سايىن جاقسارۋىن ٴۇمىت ەتەمىن“، ـ دەدى مۇساجان قايرات.
