نەگىزدى كۇشەيتىپ، قامداۋعا كەپىلدىك ەتتى
شينجياڭنىڭ جاڭا جىلداعى ەكونوميكانى ورنىقتى ارتتىرۋ شارالارى ويداعىداي بولدى
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى شاڭ شىڭ
وتكەن ءبىر جىلدا شينجياڭ قاباتتاسقان فاكتورلاردىڭ سوققىسىنا توتەپ بەردى، تۇتاس جىلدا وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى الدىڭعى جىلعىدان ％2. 3 ارتىپ، ەكونوميكا ورنىقتى، اقاۋسىز دامىدى. جاڭا جىل باستالىسىمەن، شينجياڭ ءوز باسىمدىعىن مىقتى يگەردى، نەگىزدى كۇشەيتۋ، نىسانداردى يگەرۋ، قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ، ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ سياقتى جاقتاردا جەلىلەس جاڭا شارالاردى، جاڭا نىسانالاردى العا قويدى، جاڭا جىلداعى ەكونوميكانى ورنىقتى ارتتىرۋ شارالارى ويداعىداي بولدى.
كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە، تارباعاتاي ايماعى ساۋان قالاسىنىڭ سولتۇستىگىندەگى كەڭ كوسىلگەن قارلى القاپتا جۇڭگو مۇناي - تابيعي گاز توبى دۇڭفاڭ جەر شارى فيزيكالىق بارلاۋ شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ شينجياڭ فيزيكالىق بارلاۋ باسقارماسىنداعى 400دەن استام جۇمىسشى قارلى بورانعا قاراماي، قۇرىلىس مەرزىمىن مىقتى يگەرىپ، وتان ءۇشىن مۇناي ىزدەۋمەن كۇندىز - ءتۇنى قاربالاستىققا ءتۇستى. بيىل شينجياڭ مۇناي - تابيعي گاز بايلىعىن بارلاۋ، اشۋ جانە زاپاس قورىن مولايتىپ، ءونىم مولشەرىن كوبەيتۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، ايىرىلماعان مۇنايدىڭ ءونىم مولشەرىن 33 ميلليون 500 مىڭ تونناعا، تابيعي گازدىڭ ءونىم مولشەرىن 42 ميلليارد تەكشەمەترگە جەتكىزۋگە قۇلشىنادى.
مۇنان سىرت، شينجياڭ وزىق، ساپالى كومىر ءوندىرىس قۋاتىن جەدەل ىسكە قوسىپ، وسىزاماندانعان، زەردەلىلەنگەن ءبىرتالاي ءىرى كومىر كەنىن قۇرىپ، ”شينجياڭنىڭ كومىرىن سىرتقا تاسىمالداۋداعى“ سولتۇستىك، ورتا، وڭتۇستىك ارنالاردىڭ قۋاتىن ارتتىرىپ، دەڭگەيىن جوعارىلاتۋدى، سونداي - اق ”شينجياڭنىڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋدەگى“ سايكەستى كومىر ەلەكتر جانە شينجياڭ ىشىندەگى تىرەكتىك كومىر ەلەكتر نىسانىنىڭ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، ”شينجياڭنىڭ كومىرىن سىرتقا تاسىمالداۋ“ بويىنشا 88 ميلليون توننا كومىر تاسىمالداۋدى، ”شينجياڭنىڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋ“ بويىنشا 130 ميلليارد كيلوۆات ساعات ەلەكتر جەتكىزۋدى جۇزەگە اسىرادى.
وسى سالاداعى قايراتكەرلەر بىلاي دەپ قارادى: ەنەرگيامەن قامداۋدى قامتاماسىز ەتۋ كاسىپ سالاسىنىڭ ءۇرتىس، ءبىرشاما تەز ارتۋى ونەركاسىپ ءوندىرىسىنىڭ ارتۋ قارقىنىن تەزدەتۋگە تۇرتكى بولىپ، ەكونوميكانىڭ ورنىقتى ارتۋىندا ”ورنىقتىرعىشتىق“ رول اتقارادى.
شينجياڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايونى، سىرتقا ەسىك اشۋ دەڭگەيىن ونان ارى جوعارىلاتۋ − بيىلعى تاعى ءبىر ءتۇيىندى قىزمەت. 2022 - جىلى تۇتاس جىلدا شينجياڭدا يمپورت - ەكسپورت ەتىلگەن زاتتاردىڭ جالپى سوماسى 246 ميلليارد 360 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％0. 57 ارتىپ، كورنەكتى ناتيجە ايگىلەندى.
قاقاعان ايازدا باتىس سولتۇستىكتەگى ەڭ ۇلكەن قۇرلىقتىق شەكارا وتكەلى سانالاتىن الاتاۋ ساعاسى شەكارا وتكەلىندەگى تەمىر جولداعى اۋىستىرىپ تيەۋ جۇمىسشىلارى ۇستەمەلەپ قىزمەت ىستەدى، ولاردىڭ قاربالاس بەينەلەرى سىرتقى ساۋدانىڭ جاقسارۋعا بەت العاندىعىنىڭ بەلسەندى سيگنالىن تاراتتى. شەكارا وتكەلى اۆتوكولىكتەردى وتكىزىپ بەرۋ - تاپسىرىپ الۋ ءتارتىبىن جانە جيىلىگىن دەر كەزىندە رەتتەۋ ارقىلى رايون ارالىق تاسىمال قۋاتىن تولىق اشىپ پايدالاندى، كەزەكشى پويەز ۆاگوندارىن شەشۋ - قۇراۋ، جۇك اۋماعىنداعى جۇك ورىندارىن باسقارۋ سياقتى شارالار ارقىلى جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ جوعارى ءونىمدى قاتىناۋىن ءونىمدى قامتاماسىز ەتتى.
جۇڭگو تەمىر جولى ءۇرىمجى مەكەمەسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى الاتاۋ ساعاسى ۆوگزالىنىڭ ساناعىنا قاراعاندا، الاتاۋ ساعاسى تەمىر جول شەكارا وتكەلىندە قاتىناعان جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ سانى ءۇرتىس 12 جىلدا ارتۋ اۋقىمى جارىققا شىققان، كوكتەم مەرەكەسى كەزىندەگى تاسىمالدان كەيىن جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ جالپى قاتىناۋ مولشەرى تۇڭعىش رەت 30 مىڭنان اساتىن كورىنەدى.
جاڭا ەنەرگيا، جاڭا ماتەريال سياقتى ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالاسى شوعىرى − شينجياڭنىڭ 2023 - جىلعى ەكونوميكالىق ”قۇرىلىس جۇرگىزۋ كارتاسىنىڭ“ ماڭىزدى ءبىر بولىگى. مەملەكەت جوبالاپ قۇرعان تازا ەنەرگيا ءىرى بازاسى سانالاتىن شينجياڭ ”جەل، كۇن نۇرى“ باسىمدىعىن تياناق ەتىپ، جاڭا ەنەرگيامەن ەلەكتر تاراتۋ، ەلەكتر جەتكىزۋ جانە كەرنەۋ اۋىستىرۋ، ەنەرگيا ساقتاۋ جابدىقتارىن جاساۋ كاسىبىنىڭ دامۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، جاڭا ەنەرگيانىڭ تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قالىپتاستىرادى.
بىرنەشە كۇننەن بەرى، ”جۇڭگونىڭ جەل وتىندەگى“ دابانچىڭ جەل ەلەكتر ستانسياسىندا كەڭ - بايتاق قاعىر دالاداعى جەل ەلەكتر اگراگاتتارى قاتار - قاتار ءتىزىلىپ، جەل ەلەكتر قوندىرعىلارىنداعى قالاقشالار جەلمەن بىرگە اينالۋدا. جەلگە قارسى جۇرگەن شارلاۋشى جۇمىسشىلار ءاربىر جەل ەلەكتر قوندىرعىسىنىڭ تازا ەنەرگيا ارقىلى توقتاۋسىز ەلەكتر جىبەرىپ تۇرۋىن قامتاماسىز ەتتى.
جىل بويى تولاسسىز ىشقىنا سوعاتىن بوراندى كادەگە جاراتۋ عانا ەمەس، قاتار - قاتار تىزىلگەن فوتوۆولتتىق تاقتالار دا قۇبا تۇزدە جينالعان كۇن ەنەرگياسىن ەلەكتر ەنەرگياسىنا اينالدىرىپ، ەل ىشىندەگى سان مىڭداعان وتباسىلاردى ”جارىقتاندىرۋدا“.
مەملەكەت ەلەكتر تورى شينجياڭ ەلەكتر قۋاتى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ەڭ جاڭا ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، 2022 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن شينجياڭدا ەلەكتر تورىنداعى جاڭا ەنەرگيا اگراگاتتارىنىڭ كولەمى 40 ميلليون 655 مىڭ كيلوۆاتقا جەتىپ، تۇڭعىش رەت 40 ميلليون كيلوۆاتتىق ۇلكەن بەلەستەن اسقان، بۇل جالپى اگراگات سيىمدىلىعىنىڭ ％09. 36 ىن يەلەپ، جىل باسىنداعىدان ％11.04 ارتقان.
