شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 ـ ايدىڭ 5 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (تىلشىلەر ياڭ يجۇن، سۇن ي). 9 ـ ايدىڭ 5 ـ كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ٴتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى بەيجيڭ باسشىلار ٴماجىلىسىنىڭ اشىلۋ سالتىنا قاتىناستى ٴارى ارقاۋ ٴسوز سويلەدى. شي جينپيڭ مىنانى جاريالادى: جۇڭگونىڭ افريكاداعى ديپلوماتيالىق قارىم ـ قاتىناس ورناتقان بارلىق ەلدەرمەن ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناسى ستراتەگيالىق قارىم ـ قاتىناس دەڭگەيىنە كوتەرىلدى، جۇڭگو _ افريكا قارىم ـ قاتىناسىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنى جاڭا داۋىردەگى بارلىق جاعدايدا بىردەي جۇڭگو _ افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنا كوتەرىلدى، جۇڭگو مەن افريكانىڭ وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋىنىڭ 10 ٴىرى سەرىكتەستىك ارەكەتى اتقارىلادى.
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەلەرى لي چياڭ، جاۋ لىجي، ۋاڭ حۋنيڭ، ساي چي، ديڭ شۋەشياڭ، لي شي قاتىناستى.
كۇز باسىنداعى بەيجيڭنىڭ اسپانى شايداي اشىق. تيان ـ انمىن الاڭى مەن چاڭ ـ ان كوشەسىنىڭ ەكى جاعىندا بەس جۇلدىزدى نارت قىزىل تۋ 53 افريكا ەلىنىڭ جانە افريكا وداعىنىڭ تۋىمەن بىرگە جەلبىرەپ تۇر.
شي جينپيڭ باسشىلار ماجىلىسىنە قاتىناسقان افريكا ەلدەرىنىڭ 51 مەملەكەت باسشىسىمەن، ۇكىمەت باسشىسىمەن، سونداي ـ اق 2 زۇڭتۇڭ ۋاكىلىمەن، افريكا وداعى كوميتەتىنىڭ توراعاسىمەن جانە بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسىمەن توپتىق سۋرەتكە ٴتۇستى.
«بەيبىتشىلىك _ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعا» مۋزيكاسى مەن قىزۋ قول شاپالاق ٴۇنى ىشىندە شي جينپيڭ شەتەل باسشىلارىمەن بىرگە ٴماجىلىس زالىنا كىرىپ، ٴتوراعالار مىنبەسىنەن ورىن الدى.
شي جينپيڭ «وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتىپ، تاعدىرلاس ورتاق تۇلعانى بىرگە قۇرايىق» دەگەن تاقىرىپتا ارقاۋ ٴسوز سويلەدى.
شي جينپيڭ الدىمەن جۇڭگو ۇكىمەتى مەن جۇڭگو حالقى اتىنان باسشىلار ماجىلىسىنە قاتىناسقان شەتەلدىك سيلى قوناقتاردى قىزۋ قارسى الاتىندىعىن ٴبىلدىردى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: وسىناۋ مول ٴونىم ماۋسىمىندا جاڭا، كونە دوستارمەن بەيجيڭدە باس قوسىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو _ افريكا دوستىق سەلبەستىگىنىڭ ۇلى جوسپارىن بىرگە اقىلداسقانىما وتە قۋانىشتامىن. جۇڭگو _ افريكا دوستىعى ۋاقىت پەن كەڭىستىكتەن ٴوتىپ، تاۋ ـ تەڭىزدەردەن اسىپ، ۇرپاقتان ـ ۇرپاققا جالعاسىپ كەلەدى. جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى قۇرىلعان 24 جىلدان، اسىرەسە، جاڭا داۋىردەن بەرى جۇڭگو افريكاداعى اعا ـ باۋىر، اپەكە ـ سىڭلىلەرمەن شىنايى، بۇكپەسىز، باۋىرمال، ادال بولۋ ۇستانىمىن نەگىزگە الىپ، دۇنيە جۇزىندەگى 100 جىلدىق وزگەرىس بارىسىندا تىزە قوسا، قول ۇستاسىپ، ٴبىر ـ ٴبىرىنىڭ ورىندى ۇقىق ـ مۇددەسىن باتىل قورعادى؛ ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋ ۇلى تولقىنىندا كۇشەيىپ، زورايىپ، سۇبەلى ناتيجەلەر جۇڭگو مەن افريكاداعى ميلليونداعان بۇقاراعا يگىلىك جەتكىزدى؛ اۋىر اپات، ۇلكەن ىندەت الدىندا راقاتتا دا، جاپادا دا بىرگە بولىپ، بىرگە كۇرەس جۇرگىزىپ، جۇڭگو _ افريكا دوستىعىنىڭ اسەرلى حيكايالارىن جازدى؛ باستان ـ اياق ٴبىرىن ـ ٴبىرى ٴتۇسىنىپ، ٴبىرىن ـ ٴبىرى قولداپ، جاڭاشا حالىقارالىق قارىم ـ قاتىناستىڭ تيپتىك ۇلگىسىن ورناتتى. 70 جىلعا جۋىق جاپالى ەڭبەكتەنۋ ارقىلى جۇڭگو _ افريكا قارىم ـ قاتىناسى تاريحتاعى ەڭ جاقسى مەزگىلگە ٴوتتى. بولاشاقتى بەتكە الىپ، جۇڭگو جاق جۇڭگونىڭ افريكاداعى ديپلوماتيالىق قارىم ـ قاتىناس ورناتقان ەلدەردىڭ بارىمەن ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناسىن ستراتەگيالىق قارىم ـ قاتىناس دەڭگەيىنە كوتەرۋدى، جۇڭگو _ افريكا قارىم ـ قاتىناسىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنىن جاڭا داۋىردەگى بارلىق جاعدايدا بىردەي جۇڭگو _ افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنا كوتەرۋدى ۇسىنىس ەتەدى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: وسىزامانداندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ _ دۇنيە جۇزىندەگى ٴار ەلدىڭ تارتىپ الۋعا بولمايتىن ۇقىعى. جۇڭگو جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسىن تاباندىلىقپەن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدە. افريكا دا افريكا وداعىنىڭ «2063 ـ جىلعى كۇن تارتىبىندە» باياندالعان وسىزامانداندىرۋ نىساناسىنا قاراي نىق قاداممەن العا باسۋدا. جۇڭگو مەن افريكانىڭ وسىزامانداندىرۋ ارمانىن بىرگە جۇزەگە اسىرۋى، ٴسوز جوق، جەر شارىنىڭ وڭتۇستىگىن وسىزامانداندىرۋ ورلەۋىن كوتەرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدىڭ شىت جاڭا داستانىن جازادى.
شي جينپيڭ مىنالاردى العا قويدى: جۇڭگو مەن افريكا ”التىنى وسىزامانداندىرۋدى“ قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋى كەرەك.
_ ٴادىل، ۇيلەسىمدى وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. مەملەكەتتى وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋدە وسىزامانداندىرۋدىڭ جالپى زاڭدىلىعىنا بويسۇنۋ، ونان دا ماڭىزدىسى، ٴوز ەلىنىڭ ٴىس جۇزىندىگىنە ۇيلەسۋ كەرەك. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن ەل باسقارۋ تاجىريبەلەرىن اۋىستىرۋدى كۇشەيتىپ، ٴار ەلدىڭ ٴوز ەلىنىڭ مەملەكەت جاعدايىنا ۇيلەسەتىن وسىزامانداندىرۋ جولىن قاراستىرۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، ٴار ەلدىڭ ۇقىعىنىڭ تەپە ـ تەڭ، ورايىنىڭ تەپە ـ تەڭ بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋدى قالايدى.
_ اشىق، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ سەلبەسۋ _ ٴار ەلدىڭ ۇزاق بولاشاعى مەن ٴتۇبىرلى مۇددەسىنە ۇيلەسەتىن داڭعىل جول. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن ونەركاسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، نەگىزدىك قۇرىلعى، ساۋدا، قارجى قوسۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋ ۇلگىسىن ورناتىپ، الەمدىك دامۋ باستاماسىن تياناقتاندىرۋ ۇلگىسىن بىرگە تۇلعالاۋدى قالايدى.
_ حالىقتى بارىنەن جوعارى قوياتىن وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ادامنىڭ ەركىن، جان ـ جاقتى دامۋىن جۇزەگە اسىرۋ _ وسىزامانداندىرۋدىڭ ەڭ سوڭعى نىساناسى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن دارىندى تاربيەلەۋ، كەدەيلىكتى ازايتۋ، جۇمىستاندىرۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى بەلسەنە ورىستەتىپ، حالىقتىڭ وسىزامانداندىرۋ ۇردىسىندەگى تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن جوعارىلاتىپ، وسىزامانداندىرۋدان جالپى حالىقتى يگىلىكتەندىرۋدى بىرگە ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
_ كوپ نەگىزدى، سيىسىمدى وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. زاتتىق وركەنيەت پەن رۋحاني وركەنيەتتىڭ سايكەستى دامۋىن جۇزەگە اسىرۋ _ وسىزامانداندىرۋدىڭ وسكەلەڭ تالپىنىسى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىستى جيىلەتىپ، تۇرلىشە وركەنيەتتەردىڭ ٴوزارا قۇرمەت ەتۋىن، سيىسىمدى، قاتار ٴومىر ٴسۇرۋىن دارىپتەپ، الەمدىك وركەنيەت باستاماسىنىڭ اناعۇرلىم مول جەمىس بەرۋىن بىرگە ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
_ ەكولوگياعا جاراسىمدى وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جاسىل دامۋ _ جاڭا داۋىردەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ ايقىن بەلگىسى. جۇڭگو جاق افريكا جاقتىڭ ”جاسىل ارتۋ قوزعالتقىشىن“ قالىپتاستىرۋىنا كومەكتەسىپ، ەنەرگياعا قول جەتىمدىلىگى پارقىن ازايتىپ، ورتاق، ٴبىراق پارىقتى جاۋاپكەرشىلىك پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى بولۋعا قاراي تيپ جاڭالاۋىن بىرگە ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
_ بەيبىت، حاۋىپسىز وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. وسىزامانداندىرۋ بەيبىت، ورنىقتى دامۋ ورتاسىنان ايرىلا المايدى. جۇڭگو جاق افريكانىڭ بەيبىتشىلىكتى، ورنىقتىلىقتى دەربەس قورعاۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋىنا كومەكتەسىپ، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىنىڭ افريكادا الدىمەن تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتىپ، جوعارى ساپالى دامۋ مەن جوعارى دەڭگەيدەگى حاۋىپسىزدىكتىڭ ٴتيىمدى ىقپالداستىعىن جەبەپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعىن بىرگە قورعاۋدى قالايدى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو مەن افريكا دۇنيە جۇزىندەگى جالپى حالىق سانىنىڭ ۇشتەن ٴبىرىن ۇستايدى، جۇڭگو مەن افريكانىڭ وسىزاماندانۋى بولماسا، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ وسىزاماندانۋى دا بولماق ەمەس. الداعى 3 جىلدا جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن وسىزامانداندىرۋدىڭ 10 ٴىرى سەرىكتەستىك ارەكەتىن قول ۇستاسا ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، جەر شارىنىڭ وڭتۇستىگىن وسىزامانداندىرۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدى قالايدى.
ٴبىرىنشى، وركەنيەتتەر ٴبىر ـ بىرىنەن ۇلگى الۋ سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن ەل باسقارۋ تاجىريبەلەرىن اۋىستىرۋ تۇعىرىن قۇرىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ دامۋ ٴبىلىم تورابىن جانە 25 جۇڭگو _ افريكا زەرتتەۋ ورتالىعىن قۇرىپ، افريكاداعى ساياسي پارتيا قايراتكەرلەرىنەن 1000 ادامدى جۇڭگوعا كەلىپ اۋىس ـ كۇيىس جاساۋعا ۇسىنىس ەتۋدى قالايدى.
ەكىنشى، ساۋدانى گۇلدەندىرۋ سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق بازاردى اشىق ۇستاۋدى ىرىقتىلىقپەن ٴوز الدىنا كەڭەيتىپ، 33 افريكا ەلىن قامتىعان جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم ـ قاتىناس ورناتقان ەڭ دامىماعان ەلدەردىڭ بارىنە %100 باجى تۇرىندەگى ونىمدەرىنەن كەدەن باجىسىن الماۋ مامىلەسىن جاساۋدى ۇيعارىپ، جۇڭگونىڭ ٴىرى بازارىنىڭ افريكانىڭ ۇلكەن ورايىنا اينالۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. افريكا اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ بازارعا كىرۋىنە رۇقسات ەتۋدى كەڭەيتىپ، ەلەكتروندى ساۋدا سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، ”جۇڭگو _ افريكا ساپانى جوعارىلاتۋ جوسپارىن“ اتقارادى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن ەكونوميكالىق سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناستى بىرگە دامىتۋ جۇلگەلىك كەلىسىمىنە اقىلداسىپ قول قويىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ ساۋداعا قارجى قوسۋىن ۇزاق ۋاقىتتىق، ورنىقتى، مەجەلەۋگە بولاتىن تۇزىمدىك كەپىلمەن قامداۋدى قالايدى.
ٴۇشىنشى، كاسىپ سالاسى تىزبەگى سەلبەستىك سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن كاسىپ سالاسى سەلبەستىگىنىڭ ارتۋ شەڭبەرىن قالىپتاستىرىپ، جۇڭگو _ افريكا ەكونوميكا ـ ساۋدا تەرەڭ سەلبەستىگىنىڭ الدىمەن اتقارىلاتىن رايونىن كۇش سالا قۇرىپ، ”افريكاداعى ورتا، شاعىن كاسىپورىندارعا قۋات ۇستەۋ جوسپارىن“ باستاۋدى قالايدى. جۇڭگو _ افريكا سيفرلى تەحنيكا سەلبەستىك ورتالىعىن بىرگە قۇرىپ، 20 سيفرلى ۇلگى كورسەتۋ نىسانىن قۇرادى.
ٴتورتىنشى، ۇلاستىرۋ ـ تۇتاستىرۋ سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكادا 30 نەگىزدىك قۇرىلعىلاردى ۇلاستىرۋ نىسانىن اتقارىپ، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ قۇرلىق پەن تەڭىزدە بىرلەسىپ قيمىلدايتىن، سايكەسە داميتىن ۇلاستىرۋ ـ تۇتاستىرۋ تورىن قالىپتاستىرۋدى قالايدى. افريكا قۇرلىعى ەركىن ساۋدا رايونى قۇرىلىسىنا كومەكتەسىپ، زات اينالىمى مەن فينانس سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، افريكانىڭ ٴوڭىر اتتاپ دامۋىنا دەم بەرەدى.
بەسىنشى، دامۋ سەلبەستىك سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن بىرگە الەمدىك دامۋ باستاماسى اياسىندا سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋ بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن جاريالاپ، ”شاعىن دا كوركەم“ حالىق تۇرمىسى نىسانىنان 1000ىن اتقارۋدى قالايدى، جۇڭگو _ دۇنيە بانكەسىنىڭ سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناس قورىنا قارجى قوسادى. 2026 ـ جىلعى جاستار وليمپيادا سپورت جارىسى مەن 2027 ـ جىلعى افريكا فۋتبول ساۋىتىنا تالاسۋ جارىسىن وتكىزۋگە قولداۋ كورسەتىپ، دامۋ جەتىستىكتەرىنەن جۇڭگو _ افريكا حالقىن اناعۇرلىم ويداعىداي يگىلىكتەندىرۋدى جەبەيدى.
التىنشى، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن جۇڭگو _ افريكا شيپاحانالار وداعىن قۇرىپ، بىرلەسكەن مەديتسينا ورتالىعىن بىرگە قۇرۋدى قالايدى. افريكاعا 2000 ەمدەۋ قىزمەتكەرىن جىبەرىپ، 20 ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە بەزگەككە قارسى تۇرۋ نىسانىن اتقارىپ، جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ ٴدارى ـ دارمەك وندىرىسىنە قارجى قوسۋىن ىلگەرىلەتىپ، افريكا تاپ بولعان ىندەتتەرگە شاماسىنىڭ كەلىسىنشە ۇزدىكسىز كومەك كورسەتەدى. افريكانىڭ اۋرۋدى تىزگىندەۋ ورتالىعى قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىپ، افريكاداعى ٴار ەلدىڭ الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ قابىلەتىن جوعارىلاتادى.
جەتىنشى، اۋىل شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋ، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكاعا قۇنى ٴبىر ميلليارد يۋان حالىق اقشاسى كەلەتىن استىقتى شۇعىل كومەككە بەرەدى، 100 مىڭ مۋ اۋىل شارۋاشىلىعىن ولشەمدەندىرۋدەن ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرىپ، 500 اۋىل شارۋاشىلىق مامانىن جىبەرىپ، جۇڭگو _ افريكا اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم ـ تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ وداعىن قۇرادى. 500 الەۋمەتتىك يگىلىك نىسانىن اتقارادى. جۇڭگو _ افريكا كاسىپورىندارىن ”قوس باعىتتا اتتانىپ“ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋعا شابىتتاندىرىپ، افريكاعا كەمىندە ٴبىر ميلليون جۇمىستانۋ ورنىن ازىرلەيدى.
سەگىزىنشى، گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىس سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن بىرگە ”بولاشاقتاعى افريكا كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋى“ جوسپارىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ينجەنەريالىق تەحنيكا شۋەيۋانىن بىرگە قۇرۋدى، 10 ”لۋبان شەبەرحاناسىن“ قۇرۋدى قالايدى. افريكا ايەلدەرى مەن جاستارىنا ٴتۇيىندى تۇردە باعىتتاپ، 60 مىڭ ٴبىلىم اسىرۋ سانىن ازىرلەيدى. جۇڭگو مەن افريكانىڭ ”مادەنيەت جىبەك جولى“ جوسپارى مەن ”راديو ـ تەلەۆيزيا تىڭداۋ ـ كورۋ فورماسىندا جاڭالىق اشۋ سەلبەستىك جوسپارىن“ بىرگە اتقارادى. 2026 ـ جىلدى ”جۇڭگو _ افريكا گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىس جىلى“ ەتىپ بەلگىلەيدى.
توعىزىنشى، جاسىل دامۋ سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكادا 30 تازا ەنەرگيا نىسانىن اتقارىپ، اۋا رايىنان ەرتە ساقتاندىرۋ كاسىپتىك تۇعىرىن قۇرىپ، اپاتتان ساقتانۋ، اپات زيانىن ازايتۋ، اپاتتان قۇتقارۋ جانە ورگانيزمدەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن قورعاۋ سەلبەستىگىن ورىستەتۋدى قالايدى. جۇڭگو _ افريكا يادرو تەحنيكاسىنان بەيبىت پايدالانۋ تالقى مىنبەرىن قۇرىپ، جاساندى سەرىكپەن قاشىقتان بارلاۋ، اي شارى جانە تەرەڭ كەڭىستىكتى بارلاۋ سەلبەستىگىن ورىستەتىپ، افريكانىڭ جاسىل دامۋىن جۇزەگە اسىرۋىنا دەم بەرەدى.
ونىنشى، حاۋىپسىزدىكتى بىرگە ورناتۋ سەرىكتەستىك ارەكەتى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسى سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناسىن ورناتىپ، تياناقتاندىرىپ، افريكا جاققا 6000 اسكەري دارىندى جانە 1000 ساقشى ىستەرى زاڭ اتقارۋشى قىزمەتكەرىن تاربيەلەپ بەرۋدى، 500 جاس وفيتسەردى جۇڭگوعا ساپارلاي كەلۋگە ۇسىنىس ەتۋدى قالايدى. جۇڭگو _ افريكا ارمياسىنىڭ بىرلەسكەن مانەۆرىن، بىرلەسكەن جاتتىعۋىن، بىرلەسكەن شارلاۋىن ورىستەتىپ، ”افريكانىڭ مينا قاتەرىنەن قۇتىلۋىنا دەم بەرۋ ارەكەتىن“ اتقارىپ، ادامدار مەن نىسانداردىڭ حاۋىپسىزدىگىن بىرگە قورعايدى.
”10 ٴىرى سەرىكتەستىك ارەكەتىنىڭ“ اتقارىلۋىن ىلگەرىلەتۋ ٴۇشىن، جۇڭگو ۇكىمەتى جۇڭگو مەن افريكانىڭ ٴار سالاداعى ناقتى سەلبەستىگىنە پارمەندى قولداۋ كورسەتۋدى قالايدى.
شي جينپيڭ سوڭىندا بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسى رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ جونىندە جۇيەلى ورنالاستىرۋ جاسادى. بۇل جۇڭگوعا ونان ارى تەرەڭ وزگەرىس اكەلەدى، سونداي ـ اق افريكا ەلدەرىنە، جۇڭگو مەن افريكانىڭ وسىزامانداندىرۋ ارمانىن بىرگە جۇزەگە اسىرۋىنا، ٴسوز جوق، جاڭا وراي ازىرلەپ، جاڭا قوزعاۋشى قۋات ۇستەيدى. افريكادا ”ساپارلاس جان ناعىز دوس“ دەگەن ٴتامسىل بار. وسىزامانداندىرۋ جولىندا بىردە ـ بىرەۋىنىڭ قاعىس قالۋىنا، بىردە ـ ٴبىر ەلدىڭ قاتاردان قالۋىنا بولمايدى. ٴبىز 2 ميلليارد 800 ميلليوننان استام جۇڭگو _ افريكا حالقىنىڭ تەلەگەي كۇشىن ۇيىستىرىپ، وسىزامانداندىرۋ جورىعىندا قول ۇستاسا بىرگە ٴجۇرىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ وسىزاماندانۋى ارقىلى جەر شارىنىڭ وڭتۇستىگىنىڭ وسىزاماندانۋىنا دەم بەرىپ، ادامزاتتىڭ دامۋ تاريحىنداعى شىت جاڭا كارتينانى كەسكىندەپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ بەيبىت، حاۋىپسىز، گۇلدەنىپ ـ كوركەيگەن، العا باسقان جارقىن بولاشاققا بەت الۋىن بىرگە ىلگەرىلەتەيىك!
جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ ورتاق ٴتوراعا ەلى سەنەگال زۇڭتۇڭى فايە، افريكا وداعىنىڭ كەزەكتى ٴتوراعا ەلى ماۆريتانيا زۇڭتۇڭى عازۋاني، افريكا قوسالقى ٴوڭىرىنىڭ ۋاكىلى وڭتۇستىك افريكا زۇڭتۇڭى رامافوسا، كونگو (براززاۆيل) زۇڭتۇڭى ساسوۋ، نيگەريا زۇڭتۇڭى تينۋبۋ، تانزانيا زۇڭتۇڭى حاسسان، باسشىلار ماجىلىسىنە ەرەكشە ۇسىنىس ەتىلگەن سيلى قوناقتار، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى گۋتەرەس، افريكا وداعى كوميتەتىنىڭ ٴتوراعاسى فاكي دە اشىلۋ سالتىندا ارناۋ ٴسوز سويلەدى.
افريكا جاقتىڭ باسشىلارى جۇڭگو جاقتىڭ وسى رەتكى جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى بەيجيڭ باسشىلار ٴماجىلىسىن باسقارىپ وتكىزگەندىگىنە العىس ايتىپ، افريكا مەن جۇڭگونىڭ تەرەڭ ٴداستۇرلى دوستىعى مەن جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى قۇرىلعاننان بەرگى، اسىرەسە، 2018 ـ جىلعى بەيجيڭ باسشىلار ماجىلىسىنەن بەرگى قول جەتكىزگەن بەلسەندى جەتىستىكتەردى ايرىقشا جوعارى باعالادى، ٴتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان جۇڭگو مەن افريكانىڭ وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتۋىنىڭ ”10 ٴىرى سەرىكتەستىك ارەكەتىن“ ايرىقشا القادى. ولار مىنالاردى ٴبىلدىردى: جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى افريكا _ جۇڭگو سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناسىنىڭ دامۋىن جەبەيتىن ٴونىمدى تۇعىر بولىپ عانا قويماي، تۇستىك ەلدەر سەلبەستىگىنە جەتەكشىلىك ەتەتىن شۇعىلالى تيپتىك ۇلگىگە دە اينالدى. تالقى مىنبەرى سەلبەستىگى دوستىقتى، قۇرمەت ەتۋدى جانە ٴوزارا پايدا جەتكىزىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى نەگىز ەتتى، جۇڭگونىڭ افريكامەن سەلبەستىگىندە ەشقانداي ساياسي قوسىمشا شارت جوق، افريكا ەلدەرىنىڭ ۇلاستىرۋىن، تۇتاستىرۋىن جانە ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن ايرىقشا جەبەدى. كەزەكتەگى كۇردەلى دە اۋمالى ـ توكپەلى حالىقارالىق جاعدايدا، جۇڭگومەن سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋ افريكا ەلدەرىنىڭ حاۋىپسىزدىكتى، ورنىقتىلىقتى جانە باياندى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋىنىڭ ۇمىتىنە ٴتىپتى دە اينالدى. افريكا مەن جۇڭگونىڭ ۇستانىمى قارايلاس. افريكا جاق ٴتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ ماڭىزدى ۇستانىمىن جانە ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسىن، الەمدىك دامۋ باستاماسىن، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن، الەمدىك وركەنيەت باستاماسىن ايرىقشا القايدى ٴارى بۇكىلدەي قولدايدى، جۇڭگو جاقپەن بىرگە بۇكىل ادامزاتتىڭ ورتاق قۇنىن دارىپتەپ، ٴار ەلدىڭ ٴوز ەلىنىڭ مەملەكەت جاعدايىنا ۇيلەسەتىن وسىزامانداندىرۋ جولىن قاراستىرۋىن قولداۋدى قالايدى. افريكا جاق ٴبىر جۇڭگو ساياساتىن تاباندىلىقپەن اتقارادى، جۇڭگو ۇكىمەتىنىڭ مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىن جۇزەگە اسىرۋ ٴۇشىن جاساعان بارلىق قۇلشىنىسىن تاباندىلىقپەن قولدايدى، سىرتقى كۇشتەردىڭ تايۋان، ادامدىق ۇقىق سياقتى ماسەلەلەردەن پايدالانىپ جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگۋىنە باتىل قارسى تۇرادى. افريكا جاق جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ ٴساتتى اشىلعاندىعىن قۇتتىقتايدى، جۇڭگونىڭ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋىنىڭ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋىنىڭ افريكا ەلدەرىن قامتىعان دۇنيە جۇزىندەگى ٴار ەلگە اناعۇرلىم كوپ دامۋ ورايىن الا كەلەتىندىگىنە سەنەدى. افريكا جاق جۇڭگو جاقپەن بىرگە بەيبىت قاتار تۇرۋدىڭ بەس پرينسيبىنە جانە جۇڭگو _ افريكا دوستىق سەلبەستىك رۋحىنا ۇزدىكسىز تاباندى بولىپ، وسى رەتكى باسشىلار ٴماجىلىسىنىڭ جەتىستىكتەرىن بەلسەنە تياناقتاندىرىپ، ونەركاسىپتەندىرۋدى جانە اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتىپ، جاڭا داۋىردەگى بارلىق جاعدايدا بىردەي افريكا _ جۇڭگو تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرىپ، بەيبىت، حاۋىپسىز، گۇلدەنىپ ـ كوركەيگەن، العا باسقان جارقىن بولاشاققا بىرگە قادام تاستاۋدى قالايدى.
باسشىلار ٴماجىلىسى «جاڭا داۋىردەگى بارلىق جاعدايدا بىردەي جۇڭگو _ افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋ جونىندەگى بەيجيڭ جارناماسىن»، «جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى _ بەيجيڭ ارەكەت جوسپارىن (2027 _ 2025)» ماقۇلدادى.
جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ افريكا جاق مۇشە ەلدەرىنىڭ مەملەكەت باسشىلارى، ۇكىمەت باسشىلارى، ۋاكىلدەر ۇيىرمەلەرىنىڭ باستىقتارى، سونداي ـ اق حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ۇيىمداردىڭ جاۋاپتىلارى قاتارلى جۇڭگو مەن شەتەلدىڭ ٴار سالا قايراتكەرلەرىنەن 3200دەن استام ادام اشىلۋ سالتىنا قاتىناستى.
يىن لي، لي شۋلەي، حى ليفىڭ، ۋاڭ شياۋحۇڭ قاتارلىلار قاتىناستى.
ۋاڭ ي اشىلۋ سالتىن باسقاردى.
جۇڭگو _ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى 2000 ـ جىلى قۇرىلعان، قازىر جۇڭگو، جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم ـ قاتىناس ورناتقان 53 افريكا ەلى جانە افريكا وداعى كوميتەتى بولىپ جيىنى 55 مۇشەسى بار. وسى رەتكى باسشىلار ٴماجىلىسىنىڭ نەگىزگى تاقىرىبى _ ”وسىزامانداندىرۋدى قول ۇستاسا ىلگەرىلەتىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى جۇڭگو _ افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋ“. اشىلۋ سالتىنان كەيىن تاعى ەل باسقارۋ، ونەركاسىپتەندىرۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋ، بەيبىتشىلىك، حاۋىپسىزدىك جانە ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ جوعارى ساپالى بىرگە قۇرۋدى جەكە ـ جەكە نەگىزگى تاقىرىپ ەتكەن 4 مارتە جوعارى دارەجەلىلەر ٴماجىلىسى وتكىزىلەدى.