شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 ـ ايدىڭ 3 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (تىلشىلەر ما جويان، شاۋ يبو). 9 ـ ايدىڭ 3 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن مەملەكەت ٴتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگو ـ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى بەيجيڭ باسشىلار ماجىلىسىنە قاتىناسۋ ٴارى مەملەكەتتىك ساپاردا بولۋ ٴۇشىن جۇڭگوعا كەلگەن نيگەريا زۇڭتۇڭى تينۋبۋمەن كەڭەس وتكىزدى. ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى جۇڭگو ـ نيگەريا قارىم ـ قاتىناسىن جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناس دەڭگەيىنە كوتەرۋدى جاريالادى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: نيگەريا _ ماڭىزدى ىقپالعا يە افريكاداعى ٴىرى ەل، وراسان زور حالىق سانى كولەمى جانە دامۋ كومەسكى كۇشى بار. ديپلوماتيالىق قارىم ـ قاتىناس ورناتقان جارتى عاسىردان استام ۋاقىتتان بەرى، جۇڭگو مەن نيگەريا باستان ـ اياق ٴوزارا قۇرمەت ەتىپ، تەڭ تۇرعىدا مامىلە جاساپ، بىرلەسىپ ٴوزىن الۋەتتەندىرۋ، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ جولىمەن ٴجۇرىپ كەلەدى. تاياۋ جىلداردان بەرى، ەكى ەل جۇڭگو ـ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى اياسىندا قىرۋار ۇلگىلىك سيپاتتى، ستراتەگيالىق سيپاتتى سەلبەستىك نىساندارىن بىرگە اتقاردى. جۇڭگو ٴدال قازىر رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدە، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدە، بۇل جۇڭگو ـ نيگەريا قارىم ـ قاتىناسىنىڭ دامۋىنا اناعۇرلىم كوپ وراي اكەلەدى. ەكى جاق جوعارى ساپالى سەلبەستىك ارقىلى ٴبىر ـ ٴبىرىنىڭ وسىزاماندانۋىن قول ۇستاسا جۇزەگە اسىرىپ، جۇڭگو ـ نيگەريا قارىم ـ قاتىناسىندا تىڭ دا اناعۇرلىم زور دامۋدى جۇزەگە اسىرۋىن جەبەۋلەرى كەرەك.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەكى جاق ستراتەگيالىق ٴوزارا سەنىمدىلىكتى كۇشەيتىپ، ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناسقا ستراتەگيالىق بيىكتەن جانە ۇزاق بولاشاقتىق تۇرعىدان قاراۋعا جانە ونى دامىتۋعا تاباندى بولىپ، ٴبىر ـ ٴبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن جانە ٴجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ماسەلەلەردە باتىل تۇردە ٴوزارا قولداۋ كورسەتۋلەرى كەرەك. دامۋ ستراتەگيالارىن ٴتۇيىلىستىرۋدى كۇشەيتىپ، باسىمدىقتارى ارقىلى ٴوزارا تولىقتايتىن، ٴوزارا پايدا جەتكىزىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن ناقتى ىستەر سەلبەستىگىنىڭ جاڭا ارناسىن قالىپتاستىرىپ، نەگىزدىك قۇرىلعى، ەنەرگيا، كەن ىستەرىنىڭ كاسىپ سالاسىمەن بىرگە بىرلەسىپ ارەكەتتەنىپ توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، سيفرلى ەكونوميكا، جاڭا ەنەرگيا سياقتى جاڭا سەلبەستىكتەردىڭ ارتۋ ٴتۇيىنىن سومداۋى كەرەك. نيگەريا جاقتىڭ نيگەرياداعى جۇڭگو جاقتىڭ ادامدارىنىڭ جانە نىساندارىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋىن ٴۇمىت ەتەمىز. گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىستى كۇشەيتىپ، ٴوزارا تانىمدى ارتتىرۋ كەرەك. جۇڭگو جاق نيگەريا جاقتىڭ لاڭكەستىككە سوققى بەرىپ، ٴوڭىردىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاپ، حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ىستەردە اناعۇرلىم زور رول اتقارۋىنا قولداۋ كورسەتەدى، نيگەريا جاقپەن بىرگە كوپ جاقتى سايكەسۋدى، سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ مۇددەسىن بىرگە قورعاۋدى قالايدى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو ـ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى _ جۇڭگو مەن افريكانىڭ ناقتى ىستەر سەلبەستىگىن ىلگەرىلەتەتىن ٴونىمدى مەحانيزم عانا ەمەس، سونداي ـ اق تۇستىك ەلدەر سەلبەستىگىنىڭ تۋى. جۇڭگو جاق وسى رەتكى تالقى مىنبەرى بەيجيڭ باسشىلار ٴماجىلىسىن وراي ەتىپ، جۇڭگو ـ افريكا دوستىعىنىڭ تاريحي تاجىريبەلەرىن قورىتىندىلاپ، جوعارى دەڭگەيدەگى جۇڭگو ـ افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو ـ افريكا قارىم ـ قاتىناسىنىڭ دامۋىنا جاڭا قوزعاۋشى قۋات ۇستەۋدى قالايدى.
تينۋبۋ مىنالاردى ٴبىلدىردى: كورىكتى جۇڭگودا ساپاردا بولعانىما ايرىقشا قۋانىشتامىن، جۇڭگو جاقتىڭ ىقىلاستى سي ـ سياپاتىنا العىس ايتامىن. نيگەريا ـ جۇڭگو قارىم ـ قاتىناسى جارتى عاسىردان استام ۋاقىت جالعاسىپ، ەكى جاقتىڭ سەلبەستىگى نيگەريا ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن جەبەدى. مەن ٴتوراعا شي جينپيڭنىڭ نيگەريا ـ جۇڭگو قارىم ـ قاتىناسىنا بەرگەن باعاسىن بۇكىلدەي قۇپتايمىن. نيگەريادا جاستاردىڭ سانى مول جانە وراسان زور دامۋ كومەسكى كۇشى بار. جۇڭگو رەفورما جاساۋدا، ەسىك اشۋدا ۇلى تابىستارعا قول جەتكىزدى، نيگەريا جاق تا رەفورما جاساۋدا، ەسىك اشۋدا، نيگەريا مەن جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋى، جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناستى دامىتۋى نيگەريانىڭ بولاشاق دامۋى جونىنەن ايرىقشا ماڭىزدى. نيگەريا جاق جۇڭگونىڭ افريكاداعى ەڭ ۇلكەن ساۋدا، قارجى قوسۋ سەلبەستىك سەرىگىنە اينالۋدى ٴۇمىت ەتەدى، اناعۇرلىم كوپ جۇڭگو كاسىپورنىنىڭ نيگەرياعا كەلىپ قارجى قوسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، جاساۋ كاسىبى، كەن، ەنەرگيا، نەگىزدىك قۇرىلعى سياقتى سالالارداعى ٴوزارا پايدا جەتكىزەتىن سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، نيگەريانىڭ جانە باتىس بولىك افريكانىڭ وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنا، كەدەيلىكتەن ٴونىمدى قۇتىلۋىنا دەم بەرۋىن قارسى الادى، نيگەريا جاق بۇعان تاماشا حاۋىپسىزدىك شارت ـ جاعدايىن ازىرلەۋدى قالايدى. جۇڭگو جاقتىڭ نيگەريانىڭ جاستارىنا ماڭىزدى باۋلۋ ورايىن ازىرلەگەنىنە العىس ايتامىز، جۇڭگو جاقپەن گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىستى تەرەڭدەتۋدى قالايمىز. نيگەريا جاق ٴبىر جۇڭگو ساياساتىن باتىل اتقارادى، جۇڭگو جاقپەن بىرگە ۇزدىكسىز ٴبىر ـ ٴبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن ماسەلەلەردە باتىل تۇردە ٴوزارا قولداۋ كورسەتۋدى قالايدى. نيگەريا جاق جۇڭگو جاقپەن تىعىز بايلانىس، ىستەستىك جاساسىپ، وسى رەتكى جۇڭگو ـ افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى بەيجيڭ باسشىلار ٴماجىلىسىنىڭ تولىق تابىسقا قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋدى ٴۇمىت ەتەدى.
كەڭەستەن كەيىن ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ سەلبەستىك جوباسى، الەمدىك دامۋ باستاماسىن تياناقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ، ەكونوميكالىق دامۋ، بەيدوۋ جاساندى سەرىك جول نۇسقاۋ جۇيەسىن قولدانۋ، جەر جاڭعاعىن جۇڭگوعا شىعارۋ، اقپارات مەدياسى سياقتى سالالارداعى كوپ ٴتۇرلى ەكى جاقتى سەلبەستىك حۇجاتتارىنا قول قويۋعا بىرگە كۋا بولدى.
ەكى جاق «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن نيگەريا فەدەراتسيالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناس ورناتۋ، جوعارى دەڭگەيلى جۇڭگو ـ نيگەريا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن» جاريالادى.
كەڭەستەن بۇرىن شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ سولتۇستىك زالىندا تينۋبۋنى قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى.
ۋاڭ ي جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.
