جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋگە قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى

_ باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ 2024 ـ جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىسكە قاتىناسقان حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىمەن، ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىمەن مەملەكەت ٴىسىن بىرگە اقىلداسقاندىعى جونىندە ەستەلىك

　　شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ شياۋسۇڭ، جۋ جيچاي، لين حۇي، شى يۇيسىن

　　2024 ـ جىلى جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ جاڭا جورىعىندا ايشىقتى تاراۋ جازىلاتىنى داۋسىز _

　　جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاندىعىنىڭ 75 جىلدىق مەرەي تويى، ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوباداعى نىسانا ـ مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ شەشۋشى جىلى. سونىمەن بىرگە مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قارسى الادى، حالىق ساياسي كەڭەسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 75 جىلدىعىن قارسى الادى.

　　جاڭا تاريحي باستامادا بيىكتە تۇرىپ، الىسقا كوز جىبەرىپ، كەلەلى ىستەردى اقىلداسىپ ورنالاستىرۋ جاسادى.

　　بىرنەشە كۇننەن بەرى باس شۋجي شي جينپيڭ 14 ـ كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2 ـ ماجىلىسىنە جانە مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس 14 ـ كەزەكتى كوميتەتىنىڭ 2 ـ ماجىلىسىنە قاتىناستى، جياڭسۋ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناستى، ازاتتىق ارميا جانە قارۋلى ساقشى بولىمدەرى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ جالپى جيىنىنا قاتىناستى، جۇڭگو گومينداڭ توڭكەرىستىك كوميتەتىندەگى، عىلىم ـ تەحنيكا سالاسىنداعى، قورشاعان ورتا، بايلىق سالاسىنداعى مۇشەلەرگە امانداسا باردى ٴارى بىرىككەن گرۋپپا جيىنىنا قاتىناسىپ، كوپشىلىكپەن ىشكەرىلەي پىكىرلەسىپ، مەملەكەت ٴىسىن بىرگە اقىلداسىپ، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ، ت. ب جونىندە ٴبىر قىدىرۋ ماڭىزدى ٴسوز سويلەپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋگە قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى.

　　جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ ٴادىسناماسى _

　　”الدىمەن ورناتۋ، سوڭىنان كۇشىنەن قالدىرۋ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەۋ، تۇرلەرگە ٴبولىپ جەتەكشىلىك ەتۋ“

　　جاڭا دامۋ ساتىسى، جاڭا دامۋ امالياتى جاڭا دامۋ نازارياسىنىڭ جەتەكشىلىگىن قاجەت ەتەدى. بىلتىر جىل باسىنان بەرى پارتيانىڭ جاسامپاز نازارياسى تاعى ٴبىر رەت بايىتىلدى، دامىتىلدى _

　　جەرگىلىكتى ورىندا قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە تۇڭعىش رەت ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇش“ سىندى كەلەلى ۇعىمدى العا قويعاننان ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ماجىلىسىندە ماڭىزدى ورنالاستىرۋ جاساعانعا، ودان ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسىنىڭ توپتىق ۇيرەنۋىندە جۇيەلى بايىمداۋ جاساعانعا دەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ ستراتەگيالىق كورەگەندىكپەن جانە وسكەلەڭ نازاريالىق سانالىلىقپەن ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇش دەگەنىمىز نە، نە ٴۇشىن جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتى دامىتامىز، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتى قالاي دامىتامىز“ دەگەن كەلەلى ماسەلەلەرگە تەرەڭ جاۋاپ قايتاردى.

　　بيىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا، گرۋپپالار جيىنىنا 3 رەت قاتىناسىپ، ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتى“ 3 رەت تىلگە تيەك ەتىپ، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ ٴادىسناماسىن ىشكەرىلەي شەشىپ ٴتۇسىندىردى.

　　3 ـ ايدىڭ 5 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن، حالىق سارايىنىڭ شىعىس ۇلكەن زالى، جياڭسۋ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسى بايانداما قاراعان ورىن.

　　تيانحى جارىق ەنەرگياسى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى، ۋاكىل گاۋ جيفان سوزگە شىققاندا، ونىڭ فوتوۆولت عىلىمى جانە تەحنيكاسى بويىنشا مەملەكەتتىك ٴتۇيىندى تاجىريبەحانانىڭ مەڭگەرۋشىسى دەگەن تاعى ٴبىر سالاۋاتى باس شۋجيدىڭ نازارىن اۋداردى.

　　”سىزدەردىڭ بۇل تاجىريبەحانالارىڭىز قاي جەرگە قۇرىلعان“؟ ـ دەپ سۇرادى باس شۋجي.

　　”چاڭجوۋدا دا، شاڭحايدا دا بار، كاسىپورىن مەن داشۋە بىرلەسىپ قۇرعان، نەگىزدىك زەرتتەۋدى، وزىق زەرتتەۋدى، قولدانىلمالى زەرتتەۋدى توعىستىرىپ وتىرمىز“، ـ دەپ جاۋاپ بەردى گاۋ جيفان.

　　”فوتوۆولت كاسىپ سالاسىندا ەلىمىزدە ٴوندىرۋ جاعىندا تاعى قانداي ولىقىلىقتار بار“؟ ”قازىر ەلەكتر تورىنا قوسۋدا قانداي ماسەلە بار“؟ باس شۋجي ەگجەي ـ تەگجەيلى سۇرادى.

　　گاۋ جيفان باس شۋجيگە بىلاي دەدى: مەن تۇرعان كاسىپورىن 20 نەشە جىلدان بەرى، دەربەس جاڭالىق اشۋعا دەن قويىپ، فوتوۆولت سالاسىنىڭ تەحنيكالىق بيىگىن الدىمەن يەلەۋگە قۇلشىنىس جاساپ كەلەدى. مەكتەپ پەن كاسىپورىن سەلبەستىگى، ٴوندىرىستى، وقىتۋدى، زەرتتەۋدى توعىستىرۋ ارقىلى جوعارى دەڭگەيلى عىلىم ـ تەحنيكادا ٴوز كۇشىنە سۇيەنۋ، ٴوزىن الۋەتتەندىرۋ جولىمەن ٴجۇرىپ، جابدىقتاردى، شيكىزاتتاردى ەلىمىزدە ٴوندىرۋدى، مەڭگەرۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىردى.

　　باس شۋجي ريزا بولىپ القادى.

　　باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ قاراۋىنشا، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتىڭ ”ەرەكشەلىگى _ جاڭالىق اشۋ، تەتىگى _ ساپاسى تاڭداۋلى بولۋ، ٴمانى _ وزىق وندىرگىش كۇش“. مۇنىڭ ىشىندە عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جەتەكشى رول اتقارادى، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ وزەكتى فاكتورى سانالادى.

　　بىلتىرعى مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىس كەزىندە باس شۋجي شي جينپيڭ جياڭسۋ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناسقاندا، جياڭسۋعا ”بۇكىل الەمدىك ىقپال كۇشكە يە كاسىپ سالاسى عىلىم ـ تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن كۇش سالا تۇلعالاۋ كەرەك“ دەگەن ماڭىزدى بورىش جۇكتەدى.

　　وسى رەت باس شۋجي جياڭسۋدى ”حالىقارالىق باسەكەلىك قۋاتقا يە ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالاسى شوعىرىن جەدەل تۇلعالاپ، جياڭسۋدى جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ ماڭىزدى شەبىنە اينالدىرۋعا“ ىنتالاندىردى.

　　باياندامانى قاراۋ بارىسىندا، جياڭسۋ ولكەسىنىڭ نەگىزگى جاۋاپتى جولداستارى ٴبىر جىلدان بەرى شىعىس بولىكتەگى وسى ەكونوميكادا ٴىرى ولكەنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ جاعدايىن تانىستىردى: تۇتاس قوعام بويىنشا زەرتتەۋ ـ اشۋعا قوسىلعان ۇسىنىلىم تەبىنى %3.2 اينالاسىندا بولدى، ونەركاسىپتەگى ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارىنىڭ، جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپ سالالارىنىڭ يەلەگەن سالىستىرماسى %41.3كە جانە %49.9كە جوعارىلادى...

　　”سىزدەر جاساۋ كاسىبىندەگى ٴىرى ولكەسىزدەر. بۇكىل ەلدىڭ ەكونوميكالىق جالپى مولشەرى 126 تريلليون يۋان بولسا، ال سىزدەردىكى 12 تريلليون 800 ميلليارد يۋان، ٴدال وننىڭ ٴبىر ۇلەسى، كەرەمەتسىزدەر. جياڭسۋ جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدا تاماشا شارت ـ جاعدايعا جانە قابىلەتكە يە“. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەدى: ”ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسىنىڭ بىرنەشە رەتكى ماجىلىسىندە مەن ەكونوميكانىڭ دامۋىنا ايالداعاندا گۋاڭدۇڭ، جياڭسۋ سياقتى ەكونوميكاداعى ٴىرى ولكەلەردى اتاپ ٴوتتىم، سىزدەر وسى اۋىر مىندەتتى ارقالاماساڭىزدار، مەملەكەتتىڭ وسىزاماندانۋىن جۇزەگە اسىرۋعا بولمايدى دەدىم. سىزدەر وتە ماڭىزدىسىزدار، ورىندارىڭىزدى ەشكىم باسا المايدى“.

　　ناتيجەنى تۇراقتاندىرۋمەن قاتار، باس شۋجي تاعى جوعارى تالاپ قويدى: ”جاڭا كەزەكتى عىلىم ـ تەحنيكا توڭكەرىسى مەن كاسىپ سالاسى وزگەرىسى الدىندا، ٴبىز، ٴسوز جوق، ورايدى مىقتى يگەرىپ، جاڭالىق اشۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارىن جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، بولاشاق كاسىپ سالاسىن الدىن الا ورنالاستىرىپ، قۇرىپ، وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋىمىز كەرەك“.

　　وسى سوزدەر جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ قامال الۋ ٴتۇيىنى مەن نەگىزگى ۇمتىلىس باعىتىن ايقىندادى.

　　”ارينە، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتى دامىتۋ _ ٴداستۇرلى كاسىپ سالاسىن ەلەۋسىز قالدىرۋ، ودان باز كەشۋ ەمەس، دۇرمەككە اينالۋدان، جەلكەۋەكتەنۋدەن ساقتانۋ ٴارى ٴبىر تۇردەگى ۇلگىمەن عانا جۇرگىزبەۋ كەرەك“. باس شۋجي ٴسوزىن كەنەتتەن بۇرىپ، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋ جونىندەگى اناعۇرلىم تەرەڭ قاتپارداعى تولعانىسىن ايتتى.

　　وسى ٴسوزدى باس شۋجي شي جينپيڭ 2 ـ كۇنى وتكىزىلگەن ساياسي كەڭەستىڭ بىرىككەن گرۋپپا جيىنىندا تاعى ٴبىر رەت ەگجەي ـ تەگجەيلى قاداعالادى.

　　3 ـ ايدىڭ 6 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن، بەيجيڭ دوستىق قوناقجايىنىڭ جۇييىڭ زالى دەموكراتيا، ىنتىماق، شىندىققا جۇگىنۋ، العا ۇمتىلۋ رايىنا شومدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىمەن مەملەكەت ٴىسىن بىرگە اقىلداسىپ، ٴسوز تاقىرىبى بىرتە ـ بىرتە ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشكە“ شوعىرلاندى.

　　عىلىم ـ تەحنيكا سالاسىنان كەلگەن مۇشە جاۋ يۇيلياڭ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرىن كاسىپ سالالاندىرۋدى تۇتقا ەتىپ، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ جونىندە ۇسىنىس قويدى.

　　ول قىزمەت كەشىرمەلەرىمەن بايلانىستىرا وتىرىپ تەرەڭ سەزىممەن بىلاي دەدى: ”ەلىمىزدىڭ عىلمي زەرتتەۋ ديسسەرتاتسيالارىنىڭ، تاپقىرلىق پاتەنتتەرىنىڭ سانى مول، ٴبىراق تياناقتانىپ كادەگە جاراعاندارى از. ەلىمىز كاسىپورىندارىنىڭ پاتەنتتى كادەگە جاراتۋ ٴورىسى ٴالى ٴبىرشاما كەڭ. جاڭالىق اشۋ تىزبەگى مەن كاسىپ سالاسى تىزبەگى ’ٴبىر ـ بىرىنە قاجەتتى بولعانىمەن ۇشتاسۋى قيىن‘، بۇل جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتىڭ قالىپتاسۋىنا كەدەرگى بولاتىن توسقاۋىل“.

　　باس شۋجي شي جينپيڭ جاۋاپ قايتارىپ بىلاي دەدى: بۇرىن زەرتتەۋ مەن ٴوندىرۋ ’ەكى بولەك‘ بولاتىن، قازىر عىلمي زەرتتەۋ جەتىستىكتەرىن كادەگە جاراتۋ مولشەرى بۇرىنعىدان الدەقايدا جوعارىلادى، اسىرەسە، كاسىپورىننىڭ ٴوزى تىكەلەي زەرتتەپ اشىپ، جەتىستىكتەردى كادەگە جاراتىپ، مەكتەپتەر مەن كاسىپورىندار ورتاق تۇلعا قالىپتاستىردى، مۇنداي اۋقىم، بەتالىس دۇرىس، جىلدام ىستەۋ كەرەك، شابىتتاندىرۋ، جەبەۋ ساياساتىن ونان ارى ويداعىداي يگەرۋ كەرەك“.

　　شىندىقتى ٴىس جۇزىنەن ىزدەۋگە تاباندى بولىپ، ”جەر ـ جەر ٴىس جۇزىندىكتى شىعار ٴتۇيىن ەتۋگە تاباندى بولىپ، الدىمەن ورناتۋ، سوڭىنان كۇشىنەن قالدىرۋ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەۋ، تۇرلەرگە ٴبولىپ جەتەكشىلىك ەتۋ كەرەك“ دەپ باسا دارىپتەدى؛ رەفورمانى تەرەڭدەتۋگە تاباندى بولىپ، ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردىڭ دامۋىنا تۇساۋ بولىپ وتىرعان بوگەتتى تۇيىندەردى، كەدەرگى تۇيىندەردى كۇش سالا اشۋدى“ العا قويدى؛ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولىپ، ”ٴتىپتى دە كوپ جاسامپازدىق سيپاتتى، توڭكەرىستىك سيپاتتى عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ تابىستارىن يگەرىپ، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ جاڭا قوزعاۋشى قۋاتىن جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتتى؛ ازاتتىق ارميا جانە قارۋلى ساقشى بولىمدەرى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ جالپى جيىنىنا قاتىناسقاندا، ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردىڭ جاڭا ساپالى جاۋىنگەرلىك قۋاتپەن جوعارى ٴونىمدى توعىسۋىن، قوس باعىتتا جەبەۋىن ىلگەرىلەتۋدى“ تالاپ ەتتى...

　　كوز الداعى مەن ۇزاق بولاشاقتى تياناق ەتكەن، ٴوڭىر مەن جالپى جاعدايدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاعان باس شۋجي شي جينپيڭ جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى دامىتۋدىڭ نازاريالىق جانە امالياتتىق ماسەلەسىن اناعۇرلىم جۇيەلى بايىمداپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋگە، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزاماندانۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋگە جول باستاپ، باعىت بەلگىلەدى.

　　جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ ديالەكتيكاسى _

　　”توڭىرەككە قاراعان ٴجون كوز جىبەرىپ كەڭ ـ جىراق“

　　”ٴبىز نيڭشيانىڭ گۋيۋانىندا سۋ ورتاسىن وڭاعان كەزىمىزدە، جەرگىلىكتى بۇقارا اس ـ سۋلارىن اكەلىپ، ٴبىزدىڭ قىزمەتىمىزدى قولدادى“.

　　”سىزدەر سۋدى قانداي ادىسپەن جاقسارتتىڭىزدار؟ قانداي ماسەلەنى شەشتىڭىزدەر“؟

　　ساياسي كەڭەستىڭ بىرىككەن گرۋپپا جيىنىندا بەيجيڭ شوۋچۋاڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ توبىنىڭ قىزمەتكەرى، مۇشە حۋاڭ ميانسۇڭ ايتقان نەگىزگى ساتىنىڭ ٴبىرىنشى شەبىندەگى حيكايالاردى تىڭداعان سوڭ، باس شۋجي شي جينپيڭ اڭگىمە اراسىندا تاپتەشتەي سۇرادى.

　　گۋيۋان ورنالاسقان شيحايگۋ ٴوڭىرى اتى شىققان تاقىر كەدەي جەر ەدى. مەيلى جەرگىلىكتى ورىندا قىزمەت ىستەسىن، الدە ورتالىقتا قىزمەت ىستەسىن، شي جينپيڭ جولداس شيحايگۋدى ەسىنەن شىعارماي، وسى جەردىڭ دامۋىنا قىرۋار جۇرەك قانىن سارقا جۇمسادى.

　　حۋاڭ ميانسۇڭ باس شۋجيگە بىلاي دەدى: كوپشىلىكتىڭ بىرگە قۇلشىنۋىندا گۋيۋاننىڭ ەكولوگيالىق ورتا ساپاسى جىل سايىن جاقساردى، بيىل كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە دۇنيە ٴجۇزىنىڭ جەر ـ جەرىنەن 428 مىڭ ساياحاتشى (رەت) قابىلداپ، ساياحات كىرىسى 215 ميلليون يۋانعا جەتتى، ەكولوگيالىق ونىمدەردىڭ قۇنى ۇزدىكسىز جۇزەگە استى.

　　”قورشاعان ورتانى قورعاۋعا پارتيا ورتالىق كوميتەتى باستان ـ اياق ەرەكشە ٴمان بەرىپ كەلەدى، اسىرەسە، پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى قارىشتاپ دامىپ، وراسان زور وزگەرىستەر جارىققا شىقتى“. باس شۋجي شي جينپيڭ بالا كەزىندەگى بەيجيڭ قالاسىن ەسكە الىپ بىلاي دەدى: ”ۇنەمى قۇمدى بوران سوعاتىن، كوكتەمدە ماسكى تاعىپ جۇرەتىنبىز، ماسكىنى العانىمىزدا ٴبىر قابات شاڭ باسىپ تۇراتىن. ۇيدەن ٴبىر كۇن الىستاپ شىقساڭىز، ٴۇيدىڭ ٴىشىن ٴبىر قابات توپىراق باسىپ قالاتىن“.

　　10 جىلدىڭ الدىندا ازيا ـ تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ (APEC) ـ 22-رەتكى باسشىلار بەيرەسمي ٴماجىلىسى بەيجيڭدە اشىلىپ، كورىكتى كوك اسپان كوڭىلدەردى جادىراتتى.

　　”سول بىرنەشە كۇندە اۋا رايى وتە جاقسى بولدى، سول كەزدە بىرەۋلەر بۇل’APEC كوگى‘، ۇزاققا جالعاسار ما؟ ـ دەپ سۇرادى. مەن ولارعا بۇل ۋاقىتشا كوك اسپان ەمەس، بىرنەشە جىلدان كەيىن ول ماڭگىلىك كوك اسپان بولادى، ـ دەپ جاۋاپ بەردىم“. سول كەزدەگى وسى ٴبىر ناقتى ٴىستى ايتقاندا، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ەمەۋرىنى ەرەكشە باتىل بولدى.

　　ۋاقىت زىمىراپ ٴوتىپ، ”APEC كوگى“ حالىق تۇرمىسىنداعى ۇدايىلىققا اينالدى.

　　پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى، ەلىمىزدىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋىندا تاريحي سيپاتتى، بۇرىلىس سيپاتتى، جالپى جاعداي سيپاتتى وزگەرىستەر تۋىلدى. جاڭا داۋىردەگى ۇلى وزگەرىس اسپانى اناعۇرلىم اشىق، تاۋى اناعۇرلىم جاسىل، سۋى اناعۇرلىم تۇنىق كورىكتى كارتيناعا جازىلدى.

　　وڭاي ـ وسپاق كەلمەگەن تابىستان اسا باعالى تاجىريبەلەرگە دەيىن تىلگە تيەك ەتكەن باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”توڭىرەككە قاراعان ٴجون كوز جىبەرىپ كەڭ ـ جىراق. تەك سىنداي بەرۋگە، قوجاڭداۋعا بولمايدى، قايتا شىنايى ارەكەتكە كەلىپ، از بولسا دا شەشە بەرۋ كەرەك“. ”العا ىلگەرىلەگەنىمىزدى بايقاساق بولعانى، تاباندىلىقتى ساقتاۋىمىز كەرەك“.

　　مۇشە حۋاڭ ميانسۇڭ تۇرعان قورشاعان ورتا، بايلىق سالاسى _ مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس 14 ـ كەزەكتى كوميتەتى تىڭنان قوسقان جاڭا سالا.

　　باس شۋجي شي جينپيڭ وسى سالاعا العاش كەلگەندە، مۇشەلەردىڭ مىندەت اتقارۋىنا زور ٴۇمىت ارتتى: ”قورشاعان ورتا، بايلىق سالاسىنداعى قالىڭ مۇشەلەردىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى كۇشەيتۋ، جوعارى دەڭگەيدە قورعاۋ ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋعا تىرەك بولۋ جاعىندا تىڭ ۇلەس قوسۋىن ٴۇمىت ەتەمىن“.

　　”جوعارى دەڭگەيدە قورعاۋ ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋعا تىرەك بولۋ“، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ديالەكتيكانى قولدانىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتكەن ەرەن پاراساتىن ايگىلەدى.

　　جاڭا جورىقتا كورىكتى جۇڭگو قۇرىلىسى ارقىلى ادام مەن تابيعات جاراسىمدى بىرگە جاسايتىن وسىزامانداندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، دامۋ مەن قورعاۋدىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر جايلى ەتىپ، جوعارى ساپالى دامۋ ارقىلى جوعارى دەڭگەيدە قورعاۋدى ىلگەرىلەتۋ كوكەي تەستى ٴارى ماڭىزدى بولىپ تابىلادى.

　　ونىمەن ۇقساس قورشاعان ورتا، بايلىق سالاسىنان كەلگەن مۇشە حۋ سۇڭچين سوزگە شىققاندا، ٴوزىنىڭ جاڭا لاستاۋشى زاتتاردان الاڭدايتىندىعىن ٴبىلدىردى: ”ەلىمىزدىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ قىزمەتى ”تۇمشا“، ”قارا، ساسىق“ سياقتى سەزىم مۇشەلەرى كورسەتكىشتەرىن جونگە سالۋدان ۇزاق ۋاقىتتىق، كومەسكى زالالى بار جاڭا لاستاۋشى زاتتاردى جونگە سالۋ كەزەڭىنە قاراي دامۋدا“.

　　”جاڭا لاستاۋشى زاتتاردى جونگە سالۋ دەر كەزىندە العا قويىلدى، اتاپ ايتقاندا، جونگە سالۋ تانىمى بولۋ كەرەك، بۇل جاعىندا ارتتا قالساق بولمايدى“. باس شۋجي جاڭا، كونە ماسەلەلەرگە ديالەكتيكالىق تۇرعىدان قاراپ، ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ جونگە سالۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ كورسەتتى، ”جاڭا ماسەلە تۋىلعاندا الدىنداعى كونە ماسەلە ٴالى ٴبىر جاقتى ەتىلگەن جوق، ٴبىراز توسا تۇرايىق دەۋگە كەلمەيدى، بىرگە يگەرۋ كەرەك. ادام ۇزاق بولاشاقتى ويلاماسا، الدىنان تاۋقىمەت كەزدەسپەي قويمايدى، قورشاعان ورتانى قورعاۋدىڭ مىندەتى اۋىر، جولى ۇزاق، ونى ٴالى دە ۇزدىكسىز مىقتى يگەرۋ كەرەك“.

　　”جوعارى دەڭگەيدە قورعاۋ ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋعا تىرەك بولۋدان“، ”جوعارى ساپالى دامۋ مەن جوعارى دەڭگەيلى حاۋىپسىزدىكتى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋعا دەيىن“، ”جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ەكولوگيالىق نەگىزىن بەكەمدەۋدەن“ ”ەكولوگيالىق ونىمدەردىڭ قۇنىن جۇزەگە اسىرۋ جولىن كەڭەيتۋگە دەيىن“، ”ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ ساياساتى مەن ماكرولىق ساياساتتىڭ باعىتىنىڭ بىردەيلىگىن كۇشەيتۋدەن“ ”دامۋ بارىسىندا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ ورەسىن ورنىقتى جوعارىلاتۋعا دەيىن“... ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ يگەرگەن ساتتە، تالعام جونىندە شەشىم جاساعان كەزدە ەل باسقارۋداعى كۇشتى تاباندىلىق پەن كورەگەندىك سىنالادى.

　　جياڭسۋ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندە جاڭجياگاڭ قالاسى نانفىڭ قالاشىعى يۇڭليان قىستاعى پارتكومىنىڭ شۋجيى، ۋاكىل ۋ حۇيفاڭ ٴوزىنىڭ اۋىل ـ قىستاقتا جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ جانە حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ ورەسىن جوعارىلاتۋ جونىندە ىزدەنىس جاساعان تولعانىسى مەن امالياتىن الا كەلدى.

　　25 جىل اسكەر بولعان وسى ساقا جاۋىنگەر 2005 ـ جىلى اسكەري كيىمىن شەشىپ، دەربەس كاسىپ تاڭداۋ ارقىلى يۇڭليان قىستاعىنا كەلىپ قىزمەت ىستەيدى. وسىدان باستاپ بىرگە باييتىن باقىت قىستاعىن قۇرۋ ونىڭ جاڭا ”شەبىنە“ اينالدى.

　　وسىلايشا تاباندىلىقپەن 19 جىل جالعاستىردى.

　　”بىلتىر يۇڭليان قىستاعىنىڭ ونەركاسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جالپى كىرىسى 161 ميلليارد 600 ميلليون يۋان، قىستاق كوللەكتيۆىنىڭ تيجارات كىرىسى 335 ميلليون يۋان، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق تازا كىرىسى 73 مىڭ يۋان بولدى. قىستاقتاعى كاسىپورىندار دامىعاننان كەيىن، ٴبىز مال ـ مۇلىك ۇقىعىن ايقىنداۋ ارقىلى قىستاق تۇرعىندارىن %25 جارنا ۇقىعىنا يە ەتتىك، بىلتىر قىستاق تۇرعىندارىنا جان باسىنا 2 ـ رەت 17 مىڭ يۋان پايدا ٴبولىندى“. ول باس شۋجيگە ٴبىر ـ بىردەن مالىمەت بەردى.

　　”مىنا كىرىس جاعدايى كەرەمەت ەكەن“. باس شۋجي شي جينپيڭ قۋانا بىلاي دەدى: ”بىرگە بايۋ سىندى اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋ جولىمەن جۇرۋدە سىزدەر اتويشىسىزدار، بۇل جولدى اشۋ كەرەك. بىرگە بايۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ جولىمەن ٴجۇرۋ كەرەك“.

　　مەملەكەتتى باسقارۋدىڭ نەگىزگى قاعيداسى بولادى، حالىققا پايدا جەتكىزۋ سونىڭ تياناعى سانالادى.

　　سول جەردەگى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلدەرى الدىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا تاباندى بولىپ، دامۋ بارىسىندا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ ورەسىن ورنىقتى جوعارىلاتىپ، قالىڭ بۇقارانى وزدەرىنىڭ قوس قولىنا سۇيەنىپ باقىتتى تۇرمىسقا جەتۋگە جەتەكتەۋ، جىگەرلەندىرۋ كەرەك“.

　　ٴىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋ جىگەر ـ قايراتىن سەرپىلتتى _

　　”ٴداپ باسىپ تۇراقتاندىرعاندارىن جەدەل ىستەپ، ٴار جاقتىڭ كۇش ـ قايراتىن تاسقىنداتۋ كەرەك“

　　جياڭسۋدان كەلگەن ۋاكىل سۇن جيڭنان _ جۇڭچى نانجيڭ پۋجىن اۆتوكولىك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ دانەكەرلەۋشىسى.

　　باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ الدىندا، ونىڭ ٴسوزى قاراپايىم دا جاندى بولدى: ” ’ۇستا‘ دەگەن ٴسوز كاسىپتىك سالادا وزىنە ’قاتاڭ تالاپ قويۋ‘ دەگەندىك، شىڭدالۋ ارقىلى تىڭ تابىسقا جەتۋگە بولادى“.

　　ٴبىر كاسىپتى تاڭداپ، ٴبىر ٴومىرىن ارنادى.

　　بۇل كاسىپپەن شۇعىلدانعان 30 نەشە جىلدا سۇن جيڭنان دانەكەرلەۋدى ٴبىر كوركەمونەر دەپ قاراپ، شاكىرت جۇمىسشىدان جۇڭگو جۇڭچى سەرىكتەستىگىنىڭ ايگىلى تەحنيكا مامانىنا، شەتەلدىك مامانداردىڭ نازارىنداعى ايگىلى ”شىعىسستاعى ايەل دانەكەرلەۋ مايتالمانىنا“ اينالدى.

　　”ٴسىز ٴىرى ەل ۇستاسىسىز“. باس شۋجي سۇن جيڭنانعا ريزاشىلىقپەن قاراپ: ”ٴىرى ەل ۇستالارى _ ٴبىزدىڭ جۇڭحۋا ۇلتى عيماراتىنىڭ ىرگە تاسى، تىرەگى. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان كەيىن، ٴبىز بىرىنشىدەن كەدەي، ەكىنشىدەن اق بولىپ، جوقتان بار بولىپ، ەنگىزۋ، قابىلداۋ، ٴسىڭىرۋ، قايتا دامىتۋ، ٴوز كۇشىنە سۇيەنىپ ٴومىر ٴسۇرۋ، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ ارقىلى دەربەس، ٴوز كۇشىنە سۇيەنەتىن جاساۋ كاسىبىنىڭ نەگىزىن قالادىق“، ـ دەدى.

　　باس شۋجي تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن بىلاي دەدى: ”مۇنى ويلاسام، شىنىندا، شەكسىز ماقتانىش سەزىنەمىن. قاتىناستى الىپ ايتساق، قازىر ەلىمىزدە اۆتوموبيلدىڭ ٴوندىرىلۋ، ساتىلۋ مولشەرى دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا ەڭ الدا، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلىمىز ەڭ تاماشا، جوعارى قارقىندى تاس جولدىڭ ۇزىندىعى دا ەڭ ۇزىن، جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول سىرتقا شىعارىلدى، قالا رەليستى قاتىناسى دا سىرتقا شىعارىلدى، كەمە دە سىرتقا شىعارىلدى، ۇلكەن ۇشاقتاردى دا جاساپ شىقتىق، كەمە جاساۋ كاسىبىندەگى ’ٴۇش ۇلكەن مەرۋەرت‘ تۇگەلدەي جاسالدى... بارلىعى دا نىق قاداممەن العا ىلگەرىلەپ، ۇزدىكسىز ەلىمىزدە ٴوندىرىلدى، وسىدان بارىپ حالىقارانىڭ الدىڭعى لەگىنە وتتىك ٴارى ۇزدىكسىز تىڭ تابىسقا جەتىپ كەلەمىز“.

　　”مۇندا ەڭ ماڭىزدىسى، ۇستا. چەرتوجدىڭ جاقسى جوبالانۋىمەن عانا جۇمىس بىتپەيدى، ەڭ سوڭىندا دانەكەرلەۋشىنىڭ قولىمەن تياناق تابادى، دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا ماڭداي الدى دەڭگەيدە بولماسا، ەڭ جاقسى جابدىق جاساۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ٴبىز كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋدى شىنايى تۇردە ويداعىداي جۇرگىزىپ، ۇستا رۋحىن ورناتىپ، الدىڭعى شەپتەگى ٴىرى ەل ۇستالارىن توپ ـ توبىمەن تاربيەلەپ شىعۋىمىز كەرەك. بۇل تىرەك، ەرەك ونەرىڭ بولماسا، كەرەمەت جابدىق جاساۋىڭ قيىن“. باس شۋجيدىڭ شىن ىقىلاستى ٴسوزى تۇتاس الاڭداعىلاردىڭ جاپپاي قولداۋىنا يە بولدى.

　　ۇستالاردى قۇرمەتتەۋ، ولاردىڭ شەبەرلىگىنە ٴتىپتى دە ٴمان بەرۋ كەرەك.

　　باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”ٴبىز ۇستا رۋحىن اسقاقتاتۋ جاعىندا جاقسى ىستەپ كەلەمىز، دەسەدە تىم جەتكىلىكسىز، ولارعا سايكەستى ساياسي ورىن، قوعامدىق ورىن جانە ەڭبەكاقى مامىلەسىن بەرىپ، سايكەستى ىنتالاندىرۋ مەحانيزمىن ورناتۋىمىز كەرەك“.

　　2022 ـ جىلى 7 ـ ايدا باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جۇڭگو مەملەكەتتىك مۇراجايىنداعى ساقا ماماندارعا جازعان جاۋاپ حاتى نانجيڭ قالالىق مۇراجاي باس سارايىنىڭ ورىنباسار باستىعى، ۋاكىل سۇڭ ياندى قازىرگە دەيىن تەرەڭ شابىتتاندىرىپ كەلەدى. سوزگە شىققاندا، ول نانجيڭ قالاسىنداعى مادەني ەسكەرتكىش جانە مۇراجاي قىزمەتكەرلەرىنىڭ مادەني مۇرالاردى قورعاۋ، جۇڭحۋا وركەنيەتىن جالعاستىرۋ، مادەنيەت كۇشىن قاۋلاتۋ حيكاياسىن باياندادى.

　　”نانجيڭدەگى مۇراجايلار كورۋگە وتە تاتيدى، 6 پاتشالىقتىڭ بايىرعى استاناسى، كەيىنگى ميڭ، چيڭ پاتشالىقتارى داۋىرىندەگى دۇنيەلەردە وتە كوپ. مۇراجاي وتە ماڭىزدى، مەن كىشكەنتايىمنان مۇراجايدى كورۋگە قىزىعامىن، بالا كەزىمدە بەيجيڭدەگى مۇراجايلاردى دەرلىك ارالاعان ەدىم“، ـ دەدى باس شۋجي شي جينپيڭ سۇڭ يانعا ىقىلاسپەن.

　　مادەنيەت جۇلگەسى ۇزاق، وندا ٴبىر ۇلتتىڭ مايەگى قوردالانعان. باس شۋجي شي جينپيڭ اسەرلەنە قالىڭ بۇقارانىڭ، اسىرەسە، جاستار مەن ورەندەردىڭ مۇراجايمەن كوبىرەك ىشكەرىلەي توعىسىپ، تاريح سەزىمىن ونان ارى كۇشەيتۋىن ٴۇمىت ەتتى. ”مۇراجاي ىستەرىن ويداعىداي ىستەۋ كەرەك. مۇراجاي قۇرىلىسىن اناعۇرلىم كەمەلدەندىرۋ، اناعۇرلىم جۇيەگە اينالدىرۋ، سونىمەن بىرگە مۇراجايدىڭ تاربيەلەۋ يقۋاتىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋ كەرەك“.

　　جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ _ داڭق پەن ارمانعا تولى ۇزاق جورىق، بۇكىل جۇڭحۋا پەرزەنتتەرىنىڭ ورتاق ٴىسى.

　　ساياسي كەڭەستىڭ بىرىككەن گرۋپپا جيىنىندا جۇڭگو گومينداڭ توڭكەرىستىك كوميتەتىنەن كەلگەن مۇشە شيا شيانپىڭ باس شۋجيگە بىلاي دەدى: جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى، ۇلى قۇرلىقتىڭ ٴىرى بازار باسىمدىعىن بەرىك تىرەك، ەكى جاعالاۋدىڭ توعىسپالى دامۋىنىڭ ناقتى شارالارىن ساياساتتىق قولداۋ ەتىپ، جاڭا ٴبىر رەتكى عىلىم ـ تەحنيكا توڭكەرىسى مەن كاسىپ سالاسى وزگەرىسى ورايىندا، ەكى جاعالاۋدىڭ كاسىپ سالاسى تىزبەگى، قامداۋ تىزبەگى سەلبەستىگى قارىشتاپ دامىدى.

　　مۇشە تيان حۇڭچي مىنالاردى ۇسىنىس ەتتى: ەكى جاعالاۋدىڭ توعىسپالى دامۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونىن جەدەل قۇرىپ، ەكى جاعالاۋدىڭ ٴار سالاداعى اۋىس ـ كۇيىسىن، توعىسۋىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، ەكى جاعالاۋدىڭ جۇڭحۋا مادەنيەتىن بىرگە اسقاقتاتۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەكى جاعالاۋداعى باۋىرلاستاردىڭ جۇرەكتەرىنىڭ توعىسۋىن جەبەۋ كەرەك.

　　باس شۋجي شي جينپيڭ جۇڭگو گومينداڭ توڭكەرىستىك كوميتەتىنىڭ تايۋانعا باعىتتالعان قىزمەت كەلەلى جاعدايىندا ورنىن اناعۇرلىم ٴداپ باسىپ تاۋىپ، باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، بەلسەنە ىسكەرلىك كورسەتىپ، ەل ٴىشى ـ سىرتىنداعى، ارالدىڭ ٴىشى ـ سىرتىنداعى ىنتىماقتاسۋعا بولاتىن بارلىق وتانشىل كۇشتەرمەن اناعۇرلىم ويداعىداي ىنتىماقتاسىپ، ”دەربەستەندىرۋگە“ قارسى تۇرىپ، بىرلىككە كەلۋدى جەبەيتىن كۇشتەردى ۇزدىكسىز زورايتىپ، وتاندى بەيبىت بىرلىككە كەلتىرۋ اياق الىسىن بىرگە ىلگەرىلەتۋىن ٴۇمىت ەتتى.

　　كوكتەم سامالى ەسىپ، بار الاپ شىت جاڭا تۇسكە ەندى.

　　جاڭا جورىققا كوز جىبەرسەك، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ٴسوزى ادامدى جىگەرلەندىرەدى: ”ەكونوميكانىڭ قايتا ورلەۋ، جاقسارۋ جاعدايىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ جانە ونى كۇشەيتىپ، تۇتاس قوعامنىڭ دامۋ سەنىمىن سەرپىلتۋدە پارتيا مۇشەلەرى، كادرلار، الدىمەن، سەنىمدى بەكەمدەپ، شىنايى يگەرىپ، ناقتى ىستەۋى كەرەك. بارلىق ٴتيىمدى ورايدى مىقتى يگەرىپ، بارلىق ٴتيىمدى شارت ـ جاعدايدان پايدالانىپ، ٴداپ باسىپ تۇراقتاندىرعاندارىن جەدەل ىستەپ، ٴار جاقتىڭ كۇش ـ قايراتىن تاسقىنداتۋ كەرەك“.