اۆتور: بارشا تەگىس، لەي حۋاي - ىن
شينجياڭ تارباعاتاي ايماعى ساۋان قالاسى ۇلانۇسۇن قالاشىعى توۋفۋ جاڭا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى اسەن ابدۇلدىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنىڭ جەرگىلىكتە ازىناۋلاق اتى بار. وسى شارۋالار شاتتىعى ساياجايى العاشقى 5 بولمەدەن قازىرگى 8 بولمەگە كوبەيىپ، 100 ادام ٴبىر ۋاقىتتا تاماقتانا الادى.
5 جىلدىڭ الدىندا اسەن ەگىن سالىپ، باعىمشىلىقپەن اينالىسقاندا، جىلدىق كىرىسى 30 مىڭ يۋانعا جەتپەگەن ەدى. قازىر ونىڭ جىلدىق كىرىسى 150 مىڭ يۋانعا جەتتى.
اسەننىڭ كىرىسىندەگى وزگەرىستى ما يجىننىڭ كومەگىنەن بولە قاراۋعا بولمايدى.
2017 ـ جىلى اسەن كورشىسى ما يجىننىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايى ساۋداسىنىڭ بارعان سايىن كۇسەتتەنگەندىگىن كورىپ، ما يجىندى ىزدەپ تاۋىپ، وعان ٴوزىنىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشقىسى كەلەتىنىن ايتىپ، وزىنە كومەكتەسۋىن وتىنەدى. ما يجىن ەكى ايتقىزباي، ٴوزىنىڭ تاجىريبەسىن اسەنگە تۇگەل ايتىپ بەرەدى ٴارى 50 مىڭ يۋانعا كەپىل بولىپ قارىز اقشا العىزادى.
”ما اپاي بولماسا، قازىر مەندە مۇنداي جوعارى كىرىس بولماس ەدى. تۇرمىسىمدا تۇبەگەيلى وزگەرىس تۋىلدى، مۇنىڭ ٴبارىن باۋىرمال كورشىمنىڭ كومەگىنەن بولە قاراۋعا بولمايدى!“ ـ دەدى اسەن تەبىرەنە.
قازىر توۋفۋ جاڭا قىستاعىندا وزىندىك ەرەكشەلىككە يە شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنان 8ى بار، وسىمەن 30 نەشە قىستاق تۇرعىنى جۇمىسقا ورنالاستى، ال مۇنىڭ استارىندا بارلىعىنا ٴجون كورسەتكەن ما يجىن ەدى. قىستاق تۇرعىندارى باققان جەرگىلىكتى تاۋىقتارىن، ەككەن جەمىس ـ جيدەكتەرىن، كوكونىستەرىن جاقىن ماڭداعى شارۋالار شاتتىعى ساياجايلارىنا ساتىپ، زات اينالىمىنىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتۋمەن بىرگە، كىرىستەرىن دە ارتتىردى.
”مەن كوپشىلىككە ازىن ـ اۋلاق تاجىريبە عانا ۇيرەتتىم. ٴىس جۇزىندىك ارەكەتىم ارقىلى ماڭايىمداعى اعا ـ باۋىرلارىما، اپەكە ـ سىڭلىلەرىمە كوپشىلىك ىنتىماقتاسىپ، تاباندىلىقپەن جۇمىس ىستەگەندە عانا، تۇرمىسىمىزدىڭ بارعان سايىن شالقي تۇسەتىنىن ايتپاقشىمىن“، ـ دەدى ما يجىن.
10 جىلدىڭ الدىندا ما يجىن سىرت جەرلەرگە تۋىسشىلاي بارعاندا تۋىسى اشقان شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنىڭ كىرىسى وتە جاقسى ەكەنىن بايقايدى. قايتىپ كەلگەننەن كەيىن، ول ۇلانۇسۇن قالاشىعى مەن ونىڭ توڭىرەگىندەگى اس ـ سۋ بازارىن ارالاپ كورىپ، شارۋالار ەرەكشە تاعامىن جاساۋ ويىنا كەلەدى.
ايتىلعان ٴسوز — اتىلعان وق، ما يجىن ٴوز ٴۇيىنىڭ جاعراپيالىق ورىن باسىمدىعىنان پايدالانىپ، ٴۇيىنىڭ بىرنەشە بولمەسىن وزگەرتكەننەن كەيىن، بۇكىل قالاشىقتاعى تۇڭعىش شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشتى. اسپازدىق ونەرى مەن تيجارات ورەسىن جوعارىلاتۋ ٴۇشىن، ما يجىن ۇنەمى توڭىرەكتەگى جانە ٴۇرىمجى قالاسىنداعى ٴبىرشاما تولىسقان شارۋالار شاتتىعى ساياجايلارىنا بارىپ ”ٴتالىم الدى“.
اسپازدىق ونەرىنىڭ ۇزدىكسىز جوعارىلاۋىنا ىلەسە، ما يجىننىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنىڭ ساۋداسى بارعان سايىن كۇسەت بولا ٴتۇستى. اسحانا اشقاننان بەرى، ول ىلگەرىندى ـ كەيىندى 8 قىستاق تۇرعىنىن جۇمىس ورنىمەن قامدادى.
قىزمەتكەر ميھىربان ناسىردين بىلاي دەدى: ”وسى ارادا جۇمىس ىستەگەنىمە 5 جىل بولدى، ايىنا 3600 يۋان ەڭبەكاقى الامىن، ما اپايدان قۋىرماش قۋىرۋدى دا ۇيرەندىم“. ما يجىننىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىندا حانزۋ، حۇيزۋ، ۇيعۇر قىزمەتكەرلەر بار، كوپشىلىك ٴبىر ٴۇيلى جانداي ەتەنە. مەيلى كىمنىڭ ۇيىندە قيىنشىلىق بولسىن، كوپشىلىك ونى ٴوز ٴۇيىنىڭ ٴىسى ساناپ كومەكتەسەدى.
ۋي يۇيچۇن قىستاقتاعى كەدەي وتباسى، بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا توسىن شىرعالاڭنان ٴبىر اياعىنان ايرىلىپ، وتباسىنىڭ بارلىق اۋىرتپالىعىن ايەلى جاڭ يۇيچين ارقالاعان. ما يجىن ىشتەي قاتتى ابىرجىدى، ول ىرىقتىلىقپەن ۇيىنە بارىپ، جاڭ يۇيچيندى شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنا كەلىپ جۇمىس ىستەۋگە جۇمىلدىردى، سونىمەن بىرگە ۋي يۇيچۇننىڭ دە شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنا كەلىپ، شاماسى كەلەتىن ۇساق ـ تۇيەك ىستەردى ىستەۋىن ايتتى. شارۋالار شاتتىعى ساياجايىندا جۇمىس ىستەگەننەن بەرى، ۋي يۇيچۇن مەن جاڭ يۇيچين اي سايىن 6000 يۋانعا تاياۋ تۇراقتى كىرىس كىرگىزدى.
ءار كۇنى كەشكە تاياعاندا ما يجىننىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايى قاربالاستىققا تۇسەدى. ۋي يۇيچۇن: ”ٴبىز ٴبىر ٴۇيلى جاندارداي شوگەلدىكپەن بىرگە اۋقاتتانىپ، توتەنشە باقىتتى سەزىنەمىز“، ـ دەدى.
