تيانشان تورى – شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ءرايدا، ەرىكتى ءتىلشى جيڭ فاڭ
”مىناۋ قىستاعىمىزدىڭ تۇرعىنى قولىمەن تىككەن شۇپەرەك شاقاي، اياققا جايلى ءارى اۋا وتەدى، قاجەت ەتكەندەر مەنىمەن حابارلاسىڭىزدار...“. 11 ـ ايدىڭ 12 ـ كۇنى شيحۋ قالاسى شيڭيۋان سۋ ىستەرى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ توۋتاي اۋىلى ياڭجياجۋاڭزى قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي جاۋ كايرۇڭ شاعىن بەينەبايان ءتۇسىرىپ، قىستاق تۇرعىنى ۋي يۇنحۇڭنىڭ قولمەن تىككەن شۇپەرەك شاقايىن ساتۋىنا كومەكتەستى.
شيحۋ قالاسى تايتوۋ اۋىلى ياڭجياجۋاڭزى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ۋي يۇنحۇڭ شۇپەرەك شاقاي تىگۋدە. سۋرەتتى جاۋ كايرۇڭ تۇسىرگەن
ۋي يۇنحۇڭ مەن ۇلى ەكەۋى دە مۇگەدەك، كۇيەۋى ۇزاق جىلدار بويى جالدامالى جۇمىس ىستەپ كەلدى، وتباسىندا 20 مۋ جەرى بار، ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتى ولاردىڭ وتباسىنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ جولىن قاراستىرۋعا كومەكتەسىپ كەلدى.
جاۋ كايرۇڭ ۋي يۇنحۇڭنىڭ ۇيىندەگىلەرىنە كوپتەگەن شۇپەرەك شاقاي تىگىپ بەرگەنىن، ءارى ءىسىنىڭ دە ادەمى ەكەنىن كورەدى، سونىمەن وعان ساتۋ جولىن كەڭەيتۋگە كومەكتەسۋ جونىندە وي كەلەدى. جاۋ كايرۇڭ الدىمەن ءبىر قىسقا بەينەبايان ءتۇسىرىپ، دوستار شەڭبەرىنە تاراتىپ، تانىمالىلىعىن كەڭەيتۋگە بەكىندى. ۋي يۇنحۇڭ تىككەن شۇپەرەك شاقايلاردىڭ ءبىر پارى 100 يۋاندىق باعامەن ساتىلىپ، ءبىر ايدا وتباسىنىڭ كىرىسى 1000 يۋاننان استى. قازىر بۇكىل قىستاق بويىنشا 20 نەشە ايەل شۇپەرەك شاقاي تىگۋ قوسىنىنا كىردى.
ۋي يۇنحۇڭ بىلاي دەدى: ”ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ كەزىندە قىزمەت اترەتى مەن قىستاق ’ەكى كوميتەتىنىڭ‘ كومەگىندە، شۇپەرەك شاقاي ساۋدام كۇسەتتەنە باستادى، شىنىمەن قاتتى قۋاندىم“.
”قولمەن تىگىلگەن شۇپەرەك شاقاي كيۋگە جايلى كەلەدى، كوپشىلىكتىڭ ۇگىتتەپ جاتقانىن كورىپ، مەن دە ءبىر پار ساتىپ الدىم“، - دەدى قولمەن تىگىلگەن شۇپەرەك شاقاي ساتىپ العان قىستاق تۇرعىنى ۋاڭ شيۋجۋان.
ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ كەزىندە، شيحۋ قالاسىنداعى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتتەرى ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋدىڭ ءتۇرلى قىزمەتتەرىن تىڭعىلىقتى تياناقتاندىرۋمەن بىرگە، باستان – اياق ءتۇرلى ءادىس - امالدار قاراستىرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ۇيلەرىندە ونەر ۇيرەنىپ، كىرىستەرىن ارتتىرۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
”قىستاعىمىزداعى قازاق ايەلدەرى سۇڭعىلا ءارى ىسمەر، بارلىعىندا كەستەشىلىك ونەرىنىڭ نەگىزى بار، ادەتتە دە ءوزارا پىكىر الماستىرىپ تۇرادى، كەستە ونىمدەرى اۋىل - قالاشىق كادرلارىنىڭ، قىستاق كادرلارىنىڭ، قىزمەت اترەتى مۇشەلەرىنىڭ ۇگىتتەۋى ارقىلى شيحۋ قالاسىنا جانە ونىڭ توڭىرەگىندەگى اۋدان، قالالارعا دەيىن ساتىلادى، قازىر قىستاعىمىزداعى 240 ايەل وتباسىندا كەستە تىگۋمەن جانە ساتۋمەن اينالىسۋدا“، ـ دەدى شيحۋ قالالىق وقۋ ـ اعارتۋ جانە عىلىم ـ تەحنيكا مەكەمەسىنىڭ بايياڭگوۋ قالاشىعى ۇلانبۇلاق قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي جين گا.
شيحۋ قالاسى بايياڭگوۋ قالاشىعى ۇلانبۇلاق قىستاعىنىڭ تۇرعىنى نۇرگۇل تۇرىسبەك قىزىنا كەستە تىگۋدى ۇيرەتۋدە. سۋرەتتى جين گا تۇسىرگەن
نۇرگۇل تۇرىسبەك قىستاقتاعى تانىمالى كەستەشى ايەل، قازاق ۇلتى كەستەشىلىك ونەرىنىڭ شەبەرى. ”مەنىڭ كەستە بۇيىمدارىمنىڭ كىشكەنەسى نەشە ون يۋان، ۇلكەنى نەشە مىڭ يۋانعا دەيىن ساتىلادى، ءار جىلى كەستە ارقىلى 10 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزەمىن. قازىر كوپشىلىك تۇگەل ۇيلەرىندە، وسى ورايدان پايدالانىپ ونەرىمدى قىستاقتاعى اپەكە - سىڭلىلەرگە ۇيرەتسەم، بۇل دا جاقسى ءىس، سونداي - اق اپەكە - سىڭلىلەرىمنىڭ كىرىستى ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋ جولىن كوبەيتۋىنە مۇمكىندىك جاساي الامىن“، ـ دەدى نۇرگۇل.
جين گا نۇرگۇلمەن پىكىر اۋىستىرعاننان كەيىن، قىزمەت اترەتى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ۋيشين توبىنان پايدالانىپ، نۇرگۇلدى توپتا كەستە تىگۋ بەينەبايانىن جاريالاپ، ءوزىنىڭ شەبەر ينە جۇرگىزۋ ءتاسىلىن، ونەرىن بايانداۋعا، كەيبىر نەگىزى بار كەستەشى ايەلدەردى توپ ىشىندە تۇسىنىگىن ورتاقتاسۋعا ۇسىنىس ەتتى.
”بۇرىن ازىراق كەستە تىگۋ نەگىزىم بار بولاتىن، توپتا جولدانعان بەينەبايانعا ىلەسىپ تاعى ءبىراز ونەر ۇيرەندىم، تابىسىم مول بولدى، قىزمەت اترەتى مەن قىستاق ’ەكى كوميتەتىنىڭ‘ بىزگە وسىنداي ۇيدە ۇيرەنۋ ورايىن جاراتىپ بەرگەنىنە ايىرىقشا العىس ايتامىن، بۇدان كەيىن مەن دە كەستە تىگۋگە سۇيەنىپ كىرىسىمدى ارتتىرا الاتىن بولدىم“، - دەدى قىستاق تۇرعىنى گۇلبادان تولەۋ.
