«بەرىك سەنىمدە تاباندى بولىپ، جەڭىلتەكتىككە باسپاساڭ، ۇزاقتى ويلاپ، اسىعىستىققا سالىنباساڭ، تابىستى بولاسىڭ» دەگەن قايسارلىق پەن توزىمدىلىكتىڭ ارقاسىندا، ۇرپاقتان – ۇرپاققا ءبىرىمىزدىڭ ءىزىمىزدى ءبىرىمىز باسىپ، تولاسسىز تالپىنعاندىقتان، ءبىز كەدەيلىكتىڭ قامالىنا شەشۋشى شايقاس اشتىق.
وسى «ەڭ قيىن ماسەلەلەردى» شەشۋ ءۇشىن، ءسوزسىز، دامىلسىز العا تارتۋ رۋحىن مازداتۋىمىز، ۇشقالاقتىقتان، كوپىرمەشىلدىك ستيلدەن ساق بولىپ، زاڭدىلىققا اناعۇرلىم قۇرمەت ەتىپ، اناعۇرلىم دالمە – ءدال شارالار اتقارىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدا قامال الۋدىڭ باعىتتامالىلىعى مەن ونىمدىلىگىن اناعۇرلىم كورنەكتىلەندىرۋىمىز كەرەك.
حۋبەي ولكەسى حۇڭ – ان اۋدانى شياجاجاي قىستاعىندا، جەر تەرەڭ جىرتىلىپ، توپىراق قۇنارلاندىرىلىپ ەگىلەتىن مايلى شاي كاسىپ سالاسى ارقىلى اۋقاتتانۋدا كوش باستاۋشى تەبىرەنگەن سەزىممەن: «مايلى شاي ەگۋدە سابىرلى بولۋ قاجەت. 5 جىلدىق جەتىلۋ مەزگىلىن توزىمدىلىكپەن وتكىزگەن سوڭ، بۇل ‹جاسىل بانكە› ءونىم بەرەدى، ديقاندار دا ورنىقتى كىرىسكە يە بولادى»، — دەدى. بۇل جۇرتقا مىناداي وي سالدى: كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كاسىپ سالاسىن جەتىلدىرۋگە ۋاقىت قاجەت، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسى دا ۇزاق ۋاقىت بويى كۇش سالۋدى قاجەت ەتەدى. شەشۋشى شايقاستىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە، سوڭعى شايقاسقا تاياعان سايىن، وسىنداي قايسارلىق پەن توزىمدىلىك بولۋى قاجەت.
باس شۋجي شي جينپيڭ مىنانى باسا دارىپتەدى: كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىندا اتوي سالۋمەن عانا، جەڭىسكە وڭاي جەتە سالۋ مۇمكىن ەمەس، شەشۋشى جەڭىستەن جالپى بەتتىك جەڭىسكە جەتۋگە دەيىن، ءدوپ كەلەتىن قيىنشىلىقتار مەن سىناقتار ءالى دە ماشاقاتتى، استە، بوساڭسۋعا، بويكۇيەزدىك ىستەۋگە بولمايدى. ديقان جۇمىسكەرلەردى ءدال ءوزىنىڭ جۇمىس ورنىنا قورعاپ جەتكىزىپ، كاسىپتەنۋىنە جول اشۋ، قالالار مەن اۋىلداردا ەڭ تومەنگى تۇرمىس دەڭگەيىن قامتاماسىزداندىرۋ قاراجاتى، قامقورلىق جاساۋ قوسىمشا قاراجاتى قاتارلىلاردىڭ قامتاماسىزداندىرۋ ولشەمىن ۇيلەسىمدى جوعارىلاتۋ، ءتۇيىندى كومەكتەسۋ – سۇيەمەلدەۋ وبيەكتىلەرىنە كوڭىل ءبولۋدى كۇشەيتۋ، كەدەيلىكتەن ارىلسا دا، كوڭىل ءبولۋدى ۇزبەۋگە كەپىلدىك ەتۋ ... ىندەتتەن ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ مەن ەكونوميكا جانە قوعام دامۋىن ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋ قىزمەتى بارىسىندا، جەر – جەر «التىنى ورنىقتىرۋ» قىزمەتىن تياناقتى، ويداعىداي ىستەپ، «التىنى قامتاماسىزداندىرۋ» مىندەتىن جان – جاقتىلى تياناقتاندىرۋى كەرەك، ءتۇرلى شارالاردى قولدانۋ ارقىلى كەدەي جۇرتشىلىقتىڭ مۇڭ – مۇحتاجىن شەشىم ەتىپ، ىندەتتىڭ نەمەسە اپاتتىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ۇردىسىنە جاسايتىن ىقپالىن ازايتۋعا قۇلشىنۋ كەرەك. وسى ساتتە، ءبىز كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ ساپاسىن اناعۇرلىم جوعارىلاتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ناتيجەسىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جالپى بەتتىك جەڭىسىنە قول جەتكىزۋگە كەپىلدىك ەتۋىمىز كەرەك.
2020 – جىلعى ولشەم بويىنشا اۋىل – قىستاقتاعى كەدەي جان سانىن تۇگەل كەدەيلىكتەن ارىلتۋ — پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بۇكىل ەل حالقىنا سالماقتىلىقپەن بەرگەن سەرتى. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان بەرى، ەلىمىزدە 700 ميلليوننان استام ادام كەدەيلىكتەن ارىلىپ، دۇنيە ءجۇزى كوز تىككەن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ تاڭعاجايىپ جاعدايىن جاراتتى. وتە – موتە، پارتيا 18 – قۇرىلتايىنان بەرى، كەدەي جان سانى 2012 – جىلدىڭ سوڭىنداعى 98 ميلليون 990 مىڭ ادامنان 2019 – جىلداعى 5 ميلليون 510 مىڭ ادامعا ازايدى، كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ مولشەرى %10.2 تەن %0.6 كە تومەندەدى. قازىر ەلىمىزدە وڭىرلىك جالپى تۇلعالىق كەدەيلىك نەگىزىنەن شەشىم ەتىلدى، تەك 52 كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعى ءالى الىنبادى. مۇنداي بۇرىن – سوڭدى بولماعان ناتيجەلەر جۇڭگوشا سوتسياليستىك ءتۇزىمنىڭ ابزالدىلىعىن ايگىلەپ، ميلليارد حالىقتىڭ پاراساتى مەن جۇرەك قانىن توعىستىردى. «بەرىك سەنىمدە تاباندى بولىپ، جەڭىلتەكتىككە باسپاساڭ، ۇزاقتى ويلاپ، اسىعىستىققا سالىنباساڭ، تابىستى بولاسىڭ» دەگەن قايسارلىق پەن توزىمدىلىكتىڭ ارقاسىندا، ۇرپاقتان – ۇرپاققا ءبىرىمىزدىڭ ءىزىمىزدى ءبىرىمىز باسىپ، تولاسسىز تالپىنعاندىقتان، ءبىز كەدەيلىكتىڭ قامالىنا شەشۋشى شايقاس اشتىق.
كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ سىندى بۇل قيانكەسكى شايقاستىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ، شايقاستى ويداعىداي ورىستەتۋ ءۇشىن، توقىراۋعا، اڭعالدىق ىستەۋگە، بوساڭسۋعا بولمايدى، سوڭىنا تاياعان سايىن، ادىرنانى كەرە تارتىپ، كۇش – قايراتتى شوعىرلاندىرۋ قاجەت. سوڭعى شايقاستى وسى اراعا دەيىن ورىستەتكەن ەكەنبىز، ەندى قالعانىنىڭ بارلىعى ناعىز قيىن ماسەلەلەر بولىپ تابىلادى. وسى «ەڭ قيىن ماسەلەلەردى» شەشۋ ءۇشىن، ءسوزسىز، دامىلسىز العا تارتۋ رۋحىن مازداتۋىمىز، ۇشقالاقتىقتان، كوپىرمەشىلدىك ستيلدەن ساق بولىپ، زاڭدىلىققا اناعۇرلىم قۇرمەت ەتىپ، اناعۇرلىم دالمە – ءدال شارالار اتقارىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدا قامال الۋدىڭ باعىتتامالىلىعى مەن ونىمدىلىگىن اناعۇرلىم كورنەكتىلەندىرۋىمىز كەرەك.
