9 - ايدىڭ 15 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگوعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن زامبيا زۇڭتۇڭى حيچيلەمامەن كەڭەس وتكىزدى. سۋرەتتە: كەڭەستەن بۇرىن شي جينپيڭ مەن حانىمى پىڭ لييۋان حيچيلەما جانە ونىڭ حانىمى مۋتينتامەن بىرگە سۋرەتكە ءتۇستى.
□ سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى حۋاڭ جيڭۋىن تۇسىرگەن
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 - ايدىڭ 15 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى جىڭ ميڭدا). 9 - ايدىڭ 15 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگوعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن زامبيا زۇڭتۇڭى حيچيلەمامەن كەڭەس وتكىزدى. ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىسى جۇڭگو − زامبيا قارىم - قاتىناسىن جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس دەڭگەيىنە كوتەرۋدى جاريالادى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن زامبيانىڭ ءداستۇرلى دوستىعىنىڭ نەگىزىن ەكى ەلدىڭ اعا بۋىن باسشىلارى ءوز قولدارىمەن قالاعان، حالىقارالىق الماعايىپ وزگەرىستەردىڭ سىنىنان وتكەن. تانزانيا − زامبيا تەمىر جولى − جۇڭگو − افريكا دوستىعىنىڭ سيمۆولى، ەكى ەل حالقى ءبىر - بىرىنە ەرەكشە دوستىق سۇيىسپەنشىلىك ورناتقان. جۇڭگو جاق جۇڭگو − زامبيا قارىم - قاتىناسىنا باستان - اياق ستراتەگيالىق بيىكتەن جانە ۇزاق بولاشاقتىق تۇرعىدان قارايدى جانە ونى دامىتادى، زامبيا جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، ەكى ەلدىڭ تەرەڭ ءداستۇرلى دوستىعىن جاڭا داۋىردەگى سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدىڭ سارقىلماس قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدىرىپ، جۇڭگو − زامبيا قارىم - قاتىناسىنىڭ ورنىقتى قاداممەن الىسقا جەتۋىن، ۇزدىكسىز تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو زامبيانىڭ مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن قورعاۋىن، ءوز ەلىنىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايىنا ۇيلەسەتىن دامۋ جولىن قاراستىرۋىن قولدايدى، زامبيا جاقپەن پارتيالار ارا بارىس - كەلىستى جانە ەل باسقارۋ تاجىريبەلەرى جونىندەگى اۋىس - كۇيىستى كۇشەيتىپ،ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ىستەرىنە ساياتىن ماسەلەلەردە ءبىرىن - ءبىرى تاباندىلىقپەن قولداۋدى قالايدى. جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ ءساتتى بولۋى دۇنيە ءجۇزىنىڭ وسىزاماندانۋ ۇلگىسىنىڭ الۋان تۇرلىلىگىن ايگىلەدى، جۇڭگونىڭ جوعارى ساپالى دامۋى مەن وسىزاماندانۋ ءۇردىسى زامبيانى قامتىعان دۇنيە جۇزىندەگى ەلدەرگە ۇزدىكسىز جاڭا وراي اكەلەدى. جۇڭگو جاق زامبيا جاقپەن بىرگە ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدى جەتەكشى ەتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى، اۋىل شارۋاشىلىعى، كەن شارۋاشىلىعى، تازا ەنەرگيا سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، دامۋدى، گۇلدەنۋدى بىرگە جۇزەگە اسىرۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق زامبيانىڭ ءتىپتى دە كوپ ساپالى ونىمدەرىن جۇڭگو بازارىنا كىرۋگە ىنتالاندىرادى، جۇڭگو قارجىلاندىرعان ءتىپتى دە كوپ كاسىپورىنداردىڭ زامبياعا بارىپ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى شالقىتۋىنا قولداۋ كورسەتەدى. ەكى جاق كەلەر جىلى ەكى ەلدىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ قيمىلىن ويداعىداي وتكىزىپ، وقۋ - اعارتۋ، تاربيەلەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ەمدەۋ، مادەنيەت، ساياحات سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ادامداردىڭ بارىس - كەلىسىن ونان ارى جيىلەتىپ، ەكى ەل حالقىنىڭ ءوزارا ءتۇسىنىسۋىن، ەتەنە بولۋىن كۇشەيتۋى كەرەك.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: قازىر وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەر توپتىق ەڭسە كوتەرىپ، حالىقاراداعى ىقپال كۇشى ۇزدىكسىز كۇشەيىپ، كەرى قايتارۋعا كەلمەيتىن ءداۋىر اعىمىنا اينالدى. ءبىز ىنتىماقتاسا سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، ناعىز كوپ جاقتىلىقتى امالياتتا ايگىلەپ، حالىقارالىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى باتىل قورعاپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ءسوز بيلىگىن قۇلشىنا جوعارىلاتىپ، ەكى ەلدىڭ جانە قالىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاۋىمىز كەرەك. جۇڭگو − افريكا سەلبەستىگى تۇستىك ەلدەر سەلبەستىگىنىڭ جانە حالىقارانىڭ افريكامەن سەلبەستىگىنىڭ باستاۋشىسىنا اينالدى. شىنايىلىق، تەڭدىك، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ، ادىلەتتىلىكتى قورعاۋ، اشىق، سيىسىمدى بولۋ سياقتى جۇڭگو − افريكا دوستىعىنىڭ نەگىزگى جەلىسى مەن نەگىزگى ءتۇسى وزگەرگەن جوق. جۇڭگو افريكا ەلدەرىنىڭ دەربەس، ءوز - وزىنە قوجايىن بولۋ سىندى دامۋ جولىمەن ءجۇرۋىن باتىل قولدايدى، افريكا ەلدەرىنىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ ساياسي، ەكونوميكا، وركەنيەت دامۋىنىڭ ماڭىزدى ۇيەگىنە اينالۋىن باتىل قولدايدى. جۇڭگو جاق زامبيانى قامتىعان افريكا ەلدەرىمەن بىرگە ”افريكانىڭ ونەركاسىپتەنۋىن قولداۋ باستاماسى“ سياقتى جۇڭگو − افريكا باسشىلارى كەڭەسىنىڭ جەتىستىكتەرىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ستراتەگيالىق ۇشتاسۋدى كۇشەيتىپ، ءار سالاداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، افريكا ەلدەرىنىڭ دەربەس دامۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، ەكونوميكانىڭ قالپىنا كەلۋى مەن باياندى دامۋىن جۇزەگە اسىرىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو − افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋدى قالايدى.
حيچيلەما مىنالاردى ءبىلدىردى: زامبيا جاق ەكى ەلدىڭ اعا بۋىن باسشىلارى ءوز قولدارىمەن نەگىزىن قالاعان زامبيا − جۇڭگو دوستىعىن قاستەرلەيدى. جۇڭگونىڭ دامۋى الەمدىك وڭتۇستىك ەلدەرىنىڭ العا باسۋىن قولعا كەلتىرۋىن جەبەپ، الەمدىك وڭتۇستىك ەلدەرىنىڭ حالىقارالىق ىستەردەگى ۋاكىلدىك سيپاتى مەن سويلەۋ ۇقىعىن جوعارىلاتىپ، حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ اناعۇرلىم ءادىل، ۇيلەسىمدى باعىتقا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتتى. زامبيا جاق جۇڭگو جاقتىڭ افريكا وداعىنىڭ 20 ەل توبىنا كىرۋىن قولداعاندىعىنا العىس ايتادى، جۇڭگو جاقتىڭ زامبيانىڭ قارىز ماسەلەسىن شەشۋدە اتقارعان بەلسەندى رولىنا العىس ايتادى. زامبيا جاق ءبىر جۇڭگو پرينسيبىنە تاباندى بولادى، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ جەتەكشى ۇستانىمى مەن پرينسيبىن ايرىقشا القايدى، جۇڭگونىڭ دامۋ تاجىريبەسىن ۇيرەنۋدى، ودان ۇلگى الۋدى ءۇمىت ەتەدى، جۇڭگو جاقپەن بىرگە ەكى ەلدىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس ورناتۋىن وراي ەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ جانە كەن شارۋاشىلىعى، اۋىل شارۋاشىلىعى، ەكونوميكا - ساۋدا، عىلىم - تەحنيكا، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى، ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، باسىمدىقتارىمەن ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋدى، بىرگە دامۋدى جۇزەگە اسىرۋدى قالايدى. جۇڭگو − افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى − افريكا ەلدەرىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن ماڭىزدى تۇعىر، زامبيا جاق جۇڭگو جاقتىڭ 2024 - جىلى تالقى مىنبەرى ءماجىلىسىن وتكىزەتىندىگىنە العىس ايتادى، جۇڭگو جاقپەن بىرگە افريكا − جۇڭگو سەلبەستىگىنىڭ تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەنەرگيا جانە استىق حاۋىپسىزدىگى سياقتى الەمدىك سىن - سايىستارعا بىرگە توتەپ بەرىپ، دۇنيە جۇزىنە اناعۇرلىم كوپ ورنىقتىلىق ۇستەۋدى قالايدى.
كەڭەستەن كەيىن ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىسى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ، جاسىل دامۋ، سيفرلى ەكونوميكا، قارجى قوسۋ سەلبەستىگى، تەكسەرۋ - كارانتيندەۋ سياقتى سالالارداعى كوپتەگەن ەكى جاقتى سەلبەستىك حۇجاتتارى جونىندە كەلىسىم جاساسۋعا بىرگە كۋا بولدى.
ەكى جاق «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن زامبيا رەسپۋبليكاسىنىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس ورناتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن» جاريالادى.
كەڭەستەن بۇرىن شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ شىعىس قاقپاسىنىڭ سىرتىنداعى الاڭدا حيچيلەمانى قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى.
حيچيلەما جەتكەن كەزدە قۇرمەت قاراۋىلى قاتار تۇزەپ قۇرمەت ءبىلدىردى. ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىسى پارات مىنبەسىنە شىقتى، اسكەري وركەستر جۇڭگو − زامبيا ەكى ەلدىڭ مەملەكەت ءانىن ورىندادى، تيان - انمىن الاڭىندا 21 رەت قۇرمەت ساليۋتى اتىلدى. حيچيلەما شي جينپيڭنىڭ سەرىك بولۋىندا جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ قۇرمەت قاراۋىلىن كوزدەن كەشىردى ءارى سالتانات قاتارىن تاماشالادى.
شي جينپيڭنىڭ حانىمى پىڭ لييۋان مەن حيچيلەمانىڭ حانىمى مۋتينتا قارسى الۋ سالتىنا سەرىك بولىپ قاتىناستى. سول كۇنى تۇستە شي جينپيڭ مەن پىڭ لييۋان حالىق سارايىنىڭ جينسى زالىندا حيچيلەما مەن مۋتينتاعا ارناپ قارسى الۋ قوناعاسىن بەردى.
ۋاڭ ي جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.
