مەملەكەت اسىلى مادەني مۇرالارىنىڭ تىڭ كەلبەتى ”بيمەن“ ايگىلەندى
ءبي تەاترى «بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلدى» شينجياڭدا تۇڭعىش قويىلدى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ مىڭمىڭ 2 - ايدىڭ 28 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. شام بيىندە جيڭجۋە بيشىلەرى شام كوتەرىپ شىعىپ، بۇلىقسي بيگە باستى؛ قامقا كەستە بيىندە باياۋ باسىپ كەلە جاتقان حان پاتشالىعىنىڭ بيكەلەرى سالاۋاتتى دا بايسالدى كورىنەدى ... 2 - ايدىڭ 28 - كۇنى كەشتە بەيجيڭ قالالىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى، شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى بىرلەسىپ شىعارعان، بەيجيڭ ويىن - ساۋىق توبى بەيجيڭ قالاسىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ حوتان قولباسشىلىق شتابىمەن، حوتان ايماقتىق پارتكوم ۇگىت بولىمىمەن بىرگە دايىنداعان، بەيجيڭ وپەرا - ءبي تەاترحاناسى، حوتان ايماقتىق شينيۇي ءان - ءبي ۇيىرمەسى بىرگە ورىنداعان ءبي تەاترى «بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلدى» ۇرىمجىدە قويىلدى.
ءبي تەاترى ارحەولوگيالىق قازبا ورنىنان قازىپ الىنعان حان پاتشالىعى ءداۋىرىنىڭ مادەني مۇراسى ”بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلسە، جۇڭگوعا قۇت“ دەگەن جازۋ تۇسىرىلگەن قامقا بىلەكقاپتى دايەك ەتىپ، ۋاقىت تۋنەلىن اشىپ، حان پاتشالىعىنىڭ شەكارانى قورعاۋشى ساردارى فىڭنىڭ جيڭجۋە قالاسىندا سولتۇستىكتەگىلەردىڭ باسشىسىنىڭ ۇلى جيانتىمەن، جيڭجۋەنىڭ باسشىسىنىڭ قىزى چۇنجۇنمەن اراداعى قىلىش سۋىرىپ، ساداق كەزەنۋدەن تىزە قوسىپ قولداسۋعا دەيىنگى، مۇلدە تانىسپاۋدان شىنايى مويىنداۋعا دەيىنگى تەرەڭ دوستىق سۇيىسپەنشىلىك ورناتقان اسەرلى اڭگىمەسىن باياندايدى.
كوپ ءتۇرلى ءبيدىڭ توعىسىپ قوسىلۋى وسى ءبي تەاترىنىڭ جارقىن ءتۇيىنى. «قامقا كەستە» ءبيى ادەمى دە جاعىمدى ”جينشيۋياۋ“، جاندى دا جالىندى ”حۇڭشيۋراۋ“ ارقىلى ۇلى حان پاتشالىعىنىڭ ايبىنىن ايگىلەدى؛ «ەجەلگى زاماننان جەتكەن ءۇن» ءبيى قىزىل تاس ۇڭگىرىندەگى ”كۇسان قابىرعا سۋرەتتەرىندە“ كەسكىندەلگەن ”ءان - كۇيشى ايەلدەرىنىڭ“ بەينەسى مەن ارەكەتىنە ەلىكتەگەن، الەم - جالەم كيىنگەن بيشىلەر قولدارىنا شامگۇل شامىن ۇستاپ، بۇرالا بيگە باستى، تاريحي ماتەريالداردا، قابىرعا سۋرەتتەردە ەستەلىككە الىنعان كۇسان كۇيلەرى مەن بيلەرىنە ”جان بىتكەندەي“ بولدى؛ «بازارداعى قيالداما» بيىندە ءبىر جاعىندا ەرەن شەبەرلىكپەن سەرىك ويىنى قويىلسا، ەندى ءبىر جاعىندا سىبىزعى تارتىپ، جىلان ويناتقان جىلان ءبيى كورسەتىلدى، ويناقى ريتىمگە ىلەسە كورەرمەندەر دە قىزىعا ىرعالىپ بيگە باستى.
”جاڭاشا مازمۇن كورنەكتىلەنگەن ءارى وتە كوڭىلدەگىدەي شىققان وسى ءبيدىڭ دايىندالۋى ماعان تەرەڭ اسەر قالدىردى، ءبي تەاترىنان ۇلتتىق ءبيدى، كلاسسيكالىق ءبيدى كورۋدەن تىس، كوشە ءبيى مەن تيتتۋپ ءبيىنىڭ دە قاراسىن كورىپ قالاسىز، ايرىقشا كوپ نەگىزدىلىك پەن سيىسىمدىلىقتى كورنەكتىلەندىرىپ، بايىرعى جىبەك جولىنداعى بايلىققا باستاعان ساۋدا بارىس - كەلىسىنىڭ سالتاناتىن جانە ۇلتتاردىڭ تاتۋ دا جاراسىمدى جاساسىپ، قول ۇستاسا بيگە باسقان تاماشا كورىنىسىن سۋرەتتەدى“، - دەدى شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسىنىڭ قىزمەتكەرى چياڭ بو.
”تەاترداعى قامقا بىلەكقاپ قاي - قاشان دا تاعدىرلاس بولۋدىڭ سيمۆولى جانە ۇندەۋى بولىپ، سول وڭىردەگى ادامداردىڭ باقىتتى دا مەرەيلى بولعانىن، ءوزارا قارايلاساتىندىعىن بەينەلەدى“، - دەدى فىڭنىڭ رولىنا شىققان ارتيست، جاس ءبيشى لو يۇيۋىن.
”’بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلسە، جۇڭگوعا قۇت‘ قامقا بىلەكقابى شينجياڭنىڭ جۇڭگو تەرريتورياسىنىڭ ايرىلماس ءبىر بولىگى ەكەندىگىن ناقتاپ دالەلدەدى، بۇل ۇلتتاردىڭ ارالاسۋىنىڭ، ىشتەسۋىنىڭ، توعىسۋىنىڭ تاريحي كۋاسى، ءبي تەاترىندا وسى مازمۇن وتە تاماشا جەتكىزىلگەن“، - دەدى شينجياڭ مۇراجايىنىڭ باستىعى يۇي جىيۇڭ.
بەيجيڭ ويىن - ساۋىق توبى پارتكومىنىڭ شۋجيى، القا باستىعى جاۋ جياچىن تانىستىرىپ بىلاي دەدى: 2 جىل بويى دايىندالعان وسى ءبي تەاترى ورتالىق كوميتەت ۇگىت ءبولىمىنىڭ 16 - كەزەكتى رۋحاني وركەنيەت قۇرىلىسى ”5 ءبىر ينجەنەرياسىنداعى“ تاڭداۋلى تۋىندى سيلىعىنا جانە 17 - كەزەكتى جۇڭگو مادەنيەت - كوركەمونەر ۇكىمەتتىك سيلىعىنىڭ ”ۋىنحۋا سيلىعىنا“ داڭقپەن يە بولدى. وسى ءبي تەاترى 2 - ايدىڭ 28 - كۇنىنەن 3 - ايدىڭ 2 - كۇنىنە دەيىن ءار كۇنى كەشكى ساعات 21دە ءۇرىمجى جيڭجۇي تەاترحاناسىندا قويىلادى، سونان كەيىن حوتان ايماعىندا كورسەتىلەدى.
