شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى گو گاڭ، ما شا، جوۋ مىڭديە
2019 - جىلى 8 - ايدىڭ 21 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ كەدىر - بۇدىر شاعىل جولدى بويلاي ءجۇرىپ، گانسۋ ولكەسى ۋ - ۋي قالاسى گۋلاڭ اۋدانى بابۋشا ورمان الاڭىنا كەلىپ قىزمەت تەكسەردى، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزدى، ۋ - ۋي قالاسىنىڭ قۇمايتتانۋدىڭ الدىن الۋ، قۇمدى تىزگىندەۋ جالپى جاعدايى جونىندەگى مالىمەتتى جانە بابۋشا ورمان الاڭىنىڭ ”التى اقساقال“ سىندى 3 ۇرپاق ادامنىڭ قۇمدى تىزگىندەپ، ورمان وسىرۋدەگى اسەرلى ىزگى ىستەرىن تىڭدادى. ”التى اقساقالدىڭ“ اراسىنداعى گو چاۋميڭ قارتتىڭ ۇلى گو ۋانگاڭ قۇمدى تىزگىندەپ، ورمان وسىرۋشىلەردىڭ 2 - ۇرپاق ۋاكىلى رەتىندە، سول جەردىڭ وزىندە بولعان ەدى. تاياۋدا شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى گو ۋانگاڭمەن قايتالاي سۇحباتتاستى، تومەندەگىلەر ونىڭ بايانى مەن جۇرەك ءۇنى −
باس شۋجي شي جينپيڭ ورمان الاڭىنا كەلىپ قىزمەت تەكسەرگەن كەزدەگى كورىنىس قازىرگە دەيىن ءالى ەسىمدە.
سول كەزدە جۇمىسشىلار قۋراعان ءشوپتى قۇمعا ءتورتبۇرىشتاپ تىكتەپ جاتقان ەدى. باس شۋجي كەلىپ بىزبەن ىقىلاستى اڭگىمەلەستى، تاعى شونەكتەۋ سوقاسىن قولىنا الىپ، كوپشىلىكپەن بىرگە جۇمىسقا كىرىستى. ونىڭ سوقا ۇستاعان قيمىلى تىم ەپتى ەدى، كورگەننەن - اق قارت ۇستا ەكەندىگى ءبىلىنىپ تۇردى.
مەن باس شۋجيگە: ”ءبىز ءدال وسىنداي ادام كۇشىمەن ەڭبەك ىستەۋ تاسىلىنەن پايدالانىپ، ’ءبىر ءتۇپ اعاش، ءبىر تال ءشوپ ارقىلى قۇمدى توقتاتىپ، بوراننان ساقتاندىق‘، 3 ۇرپاق ادام 200 مىڭ مۋدان استام جەرگە قۇمدى تىزگىندەپ، ورمان وتىرعىزدىق“، - دەدىم.
بابۋشا ”ەسىكتەن شىعا سالا 8 قادام جۇرسەڭ قۇمعا اياعىڭ تيەدى“ دەگەن ماعىنادا. بۇل ارادا كەزىندە جىل سايىن قۋاڭشىلىق بولىپ، جاڭبىر از جاۋاتىندىقتان، سۇيەمدەي جەرگە قىلتان شىقپاي، ”سارى بوران، قارا تولقىن“ ۇنەمى تۋىلىپ تۇراتىن بولعان. 1981 - جىلى گۋلاڭ اۋدانى كوتەرمەگە الۋ ءادىسىن قولدانىپ قۇمدى تىزگىندەۋدى ۇيعارادى. مەنىڭ اكەم گو چاۋميڭ مەن باسقا 5 ديقان كوتەرمەگە الۋ توقتامىنا ساۋساقتارىن قىزىل سياعا ماتىرىپ باسىپ، وتباسىمەن بىرلەسىپ بابۋشا كوللەكتيۆ ورمان الاڭىن قۇرىپ، اعارعان شاشتارىن جاسىل القاپقا اۋىستىرۋعا سەرت بەرەدى.
بۇگىنگى تاڭدا نەشە ون جىل تاباندىلىقپەن قۇلشىنۋ ارقىلى يەلەگەن جەر كولەمى 75 مىڭ مۋ كەلەتىن بابۋشا كەزىندەگى قىلتان ونبەيتىن تاقىر دالادان قازىر جاسىل جەلەك جامىلعان القاپقا اينالدى. قۇمدى تىزگىندەۋ ەگىستىك جەردى، قىستاقتى ساقتاپ قانا قويماي، ءبىزدىڭ ەكولوگيالىق ورتامىزدى دا جاقسارتتى.
ءالى ەسىمدە، باس شۋجي شي جينپيڭ كوپشىلىككە بىلاي دەدى: ”جاڭا ءداۋىر ’التى اقساقال‘ سياقتى زامانىمىزداعى يۇيگۇڭگە، ءداۋىر ۇلگىسىنە اناعۇرلىم مۇقتاج“،”’التى اقساقالدىڭ‘ زامانىمىزداعى يۇيگۇڭ رۋحىن ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرۋ كەرەك“، باس شۋجي ءبىزدى تاعى ”كۇش ۇستىنە كۇش قوسىپ، تاعى دا تىڭ ۇلەس قوسۋعا شابىتتاندىردى“...
باس شۋجيدىڭ ىقىلاستى تاپسىرماسى بىزگە زور شابىت بەرۋمەن بىرگە، قۇمدى تىزگىندەۋ قىزمەتىنە دە ايقىن باعدار كورسەتتى.
ورمان الاڭىنىڭ ”تاعى دا تىڭ ۇلەس قوسۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ ءۇشىن“ كونە سۇردەكتى ساقتاپ قالۋعا بولمايدى، ءسوز جوق، تاعى دا شارۋاشىلىق قۇرۋ كەرەك!
قازىر جاڭا بۋىن قۇمدى تىزگىندەۋشىلەر ”ۇتىلامالى تاياقشاسىن“ ءساتتى جالعادى، ”جاڭا جۇكتى“ ءساتتى ارقالادى، ولار جاڭا يدەيا، جاڭا عىلىم - تەحنيكا ارقىلى قۇمدى تىزگىندەپ، ورمان وتىرعىزىپ، بابۋشاعا تىڭ ومىرشەڭدىك كۇش ارنادى.
سوڭعى جىلدارى ءبىز، ءبىر جاعىنان، ينجەنەريالىق قۇم تىزگىندەۋ، ينتەرنەتتىك قۇم تىزگىندەۋ سياقتى جاڭا ادىستەردى قولدانىپ، قۇمدى تىزگىندەدىك؛ ەندى ءبىر جاعىنان، قۇمدا وسەتىن وسىمدىك سەكسەۋىلگە ەتتى سۇڭعىلا تەلىپ، جەرگىلىكتى بۇقارانىڭ بايۋ ارناسىن كەڭەيتتىك.
ەتتى سۇڭعىلا ”قۇمدى شولدەگى مەرگيا“ دەپ اتالادى، وسىلايشا قۇمدى شولدە بايۋعا باستاۋ جەمىسى قاۋلاپ وسە باستادى. قازىرگە دەيىن ءبىز 10 مىڭ 600 مۋ جەرگە ەگىپ، ءار مۋ جەردىڭ تازا كىرىسىن 600 يۋاننان اسىردىق.
”قۇمدى تىزگىندەۋ شاراسى“ ”بايۋ شاراسىنا“ اينالدى، ءبىز قۇمدى تىزگىندەۋدىڭ ءارى بايۋدىڭ داڭعىل جولىنا تۇستىك.
قازىر مەن ءار كۇنى تاڭەرتەڭ ۆەلوسيپەدپەن ورمان الاڭىن اينالىپ شىعامىن، ءبىز سالعان جاسىل ۇلى قورعاندى كورگەندە كوكىرەگىمدى ماقتانىش سەزىمى كەرنەيدى. ءبىز، ءسوز جوق، باس شۋجيدىڭ تالابى بويىنشا ”زامانىمىزداعى يۇيگۇڭ رۋحىن“ ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرەمىز. تەك جىلدان - جىلعا جالعاستىرا ىستەپ، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاستىرىپ جونگە سالىپ، يۇيگۇڭنىڭ تاۋدى كوشىرگەنى سياقتى ىستەي بەرەتىن بولساق، ءسوز جوق، قۇمدى بوران كوركەم كورىنىسكە، سارى قۇم التىنعا اينالادى!
