ۇزاق ۋاقىت كوپ مولشەردە اراق ىشۋدەن ۇنەمى تۋىلاتىن زارداپ تانىم فۋنكتسياسىنىڭ تومەندەۋىنە، ءتىپتى مەڭىرەۋلىككە اپارىپ سوعادى، ءبىراق عالىمدار سپيرتتىڭ ۇلكەن ميدى زاقىمدايتىن مەحانيزمىن ءالى تولىق تابا العان جوق. اۋستريا ۆينارا مەديتسينا داشۋەسىنىڭ نەرۆ اۋرۋلار ماماندارى جانە پسيحولوكتارى جاقىندا مىناداي ءبىر ءتۇرلى ۇيلەسىمدى جورامالدى ورتاعا قويدى: ۇلكەن ميداعى تەمىردىڭ شوگۋى (اراق ىشۋدەن ۆيتامين B1 كەمشىلدىك پايدا بولادى) تانىم فۋنكتسياسىنىڭ تومەندەۋىندەگى شەشۋشى فاكتور دەپ قارالادى، ال ۆيتامين B1دى تولىقتاۋ ۇلكەن ميدى وسى تۇنبالاردىڭ اسەرىنەن قورعايدى. بۇل زەرتتەۋ ناتيجەسى «التسگەيمەر اۋرۋى جانە قارتتاردىڭ مەڭىرەۋلىگى» جۋرنالىندا جاريالانعان.
نەرۆ شەگىنبەلى اۋرۋلاردىڭ مەحانيزمىنەن ۇلكەن ميداعى تەمىر شوگىندىسىنىڭ نەرۆ تكاندارىنىڭ زاقىمدالۋىنان بولاتىندىعىن بىلۋگە بولادى. بۇل زاتتاردى كوپتەگەن اراق ىشۋشىلەردىڭ ۇلكەن ميىنىڭ ەرەكشە رايونىنان (نەگىزگى نەرۆ بۋىنىن، ۇلكەن ميدىڭ تەرەڭ بولەگىندەگى ءبىرقىدىرۋ نەرۆ يادرو شوعىرلارىنان قۇرالعان فۋنكتسيالىق تۇتاس تۇلعانى قامتيدى) تەكسەرىپ الۋعا بولادى. تەمىردىڭ شوگۋى ناۋقاس ادامدار شوعىرىنا جالپىلاسۋىنىڭ سەبەبى: اراق ءىشۋ مولشەرىنىڭ جوعارى بولۋى قانداعى تەمىردىڭ قۇرامىن جوعارىلاتىپ قانا قالماستان، ونىڭ ۇستىنە ۆيتامين B1 (تيامين) جەتىسپەۋدى كەلتىرىپ شىعارادى، بۇل قان - مي قالتقىسىن ساقتاۋدا توتەنشە ماڭىزدى. مىسالى، وسى ەكى ءتۇرلى جاعداي قاباتتاسۋىنان كوپتەگەن تەمىر قۇرامى ۇلكەن ميدىڭ ىشكى بولەگىنە شوگىپ، ەڭ سوڭىندا توتىققان تكانداردى زاقىمدايدى.
زەرتتەرمەندەردىڭ قاراۋىنشا، بۇل زەرتتەۋ سپيرتكە قاتىستى نەرۆتەردىڭ زاقىمدالۋىنىڭ الدىن الۋ جانە ونى ەمدەۋ ءۇشىن جاڭا كوز ايامەن قامدايدى. بولاشاقتا، ۆيتامين B1دىڭ ورنىن باساتىن زات تابىلسا، ونى الجۋدىڭ الدىن الۋدىڭ ءبىر ءتۇرلى شاراسى ەتۋدەن ءۇمىت بار.
http://kazakh.people.com.cn/306614/15827235.html
