12 – ايدىڭ 10 - كۇنى ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسىنان ۇعىسۋىنشا، ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسى تاياۋدا مەملەكەتتىك 13 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ پروكۋراتۋرا ورگاندارىنىڭ قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداعاندارعا كەڭشىلىك ەتۋ ءتۇزىمىن قولدانۋ احۋالى جونىندەگى باياندامانى قاراۋ پىكىرى جونىندە 10 جاقتاعى 28 تارماقتى دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ پىكىرىن ورتاعا قويدى، بۇكىل ەلدەگى پروكۋراتۋرا ورگاندارىندا تياناقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداعاندارعا كەڭشىلىك ەتۋ ءتۇزىمىن اناعۇرلىم ساپالى، اناعۇرلىم ءونىمدى قولدانۋدى ىلگەرىلەتپەكشى.
ەكى جىل جالعاستى ىلگەرى باسۋ ارقىلى قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداعاندارعا كەڭشىلىك ەتۋ ءتۇزىمىن قولدانۋ مولشەرى ءبىرشاما جوعارى دەڭگەيگە جەتىپ، ءبىرشاما جاقسى ونىمدىلىككە قول جەتكىزدى. ساناقتا كورسەتىلۋىنشە، 2019 – جىلى 1 – ايدان بيىل 10 – ايعا دەيىن، سوت مەكەمەسى قاراپ اياقتاتقان پروكۋراتۋرا ورگاندارى قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداعاندارعا كەڭشىلىك ەتۋ ءتۇزىمى بويىنشا ءبىر جاقتىلى ەتكەن دەلولاردا جازا بەلگىلەۋ ۇسىنىسىن قابىلداۋ مولشەرى %89.52كە جەتتى. مۇنىڭ ىشىندە بيىلدان بەرى جازا بەلگىلەۋ ۇسىنىسىن قابىلداۋ مولشەرى %93.47كە جەتتى. ءبىراق سونىمەن بىرگە، ءىشىنارا دەلولاردىڭ ساپاسى، ءونىمى جوعارى بولماۋ ماسەلەسى دە ءومىر ءسۇرىپ وتىر.
ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسى وسى رەت ورتاعا قويعان دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ پىكىرىندە مىنالار باسا دارىپتەلدى: زاڭ بويىنشا پايدالانۋعا بولاتىندارىن تولىق پايدالانۋ، دەلونىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ جانە داۋگەرلەردىڭ ۇقىق - مۇددەسىن قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى 10 جاقتان كۇش سالۋ كەرەك.
ناقتىلى پىكىرلەردە ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسى مىنالاردى ورتاعا قويدى: ءار دارەجەلى پروكۋراتۋرا ورگاندارى قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداعاندارعا كەڭشىلىك ەتۋ ءتۇزىمىن زاڭ بويىنشا قولدانۋعا كۇش سالۋ كەرەك، ءارى دەلونىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا ءتىپتى دە ءمان بەرۋ كەرەك، قولدانۋ مولشەرىنە سىڭار جاقتىلىقپەن بوي ۇرۋعا بولمايدى؛ قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداۋ − «زاڭ بويىنشا كەڭشىلىكپەن ءبىر جاقتىلى ەتۋ» دەگەندىك، «ىلعي كەڭشىلىك جاساۋ، بارلىعىنا كەڭشىلىك جاساۋ» دەگەندىك ەمەس، مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىگىنە، الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىككە اۋىر زالال جەتكىزۋ قىلمىسى، اۋىر زورلىقتى كۇش قىلمىسى سياقتى اۋىر قىلمىستىق دەلولاردى زاڭ بويىنشا قاتاڭ جازالاۋ كەرەك، قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداعاندارعا كەڭشىلىك ەتۋ ءتۇزىمىن قولدانعان كۇننىڭ وزىندە دە كەڭشىلىك ەتۋدى بايىپتىلىقپەن يگەرۋ كەرەك.
ەڭ جوعارى حالىق پروكۋراتۋراسى ەرىكتىلىك پەن زاڭعا ۇيلەسىمدىلىگىن تەكسەرۋدى كۇشەيتىپ، قىلمىس كۇمانى تاعىلعان ادامنىڭ، جاۋاپكەردىڭ دەر كەزىندە زاڭدىق كومەككە يە بولۋىن قامتاماسىزداندىرىپ، زيانعا ۇشىراعان جاقتىڭ ۇقىق - مۇددەسىن زاڭ بويىنشا قامتاماسىزداندىرۋدى تالاپ ەتتى؛ اۋىر زورلىقتى كۇش، قورقىتۋ، شىرعالاۋ، الداۋ سياقتى زاڭسىز امالدار ارقىلى قىلمىس كۇماندىسىن قىلمىسىن، جازاسىن مويىنداۋعا زورلاۋعا قاتاڭ تيىم سالىنادى، قىلمىسىن شىن مويىنداۋ، رايىنان قايتۋ مەن جالعان قىلمىسىن مويىنداۋعا نازار اۋدارۋ كەرەك؛ پىكىر ايتقان كەزدە ءاربىر دەلوعا، ءسوز جوق، پىكىر تىڭداۋ، ەستەلىككە الۋ، تىڭداعاننان كەيىن جاۋاپ قايتارۋ كەرەك، دەلو ىستەۋشىلەردىڭ «ءبىر جولدا شەشىم جاساۋىنان» جانە «ايتقانىم ەسەپ» دەۋىنەن ساقتانۋ كەرەك، شاعىم ايتۋ- اقتالۋ، كەڭەسۋدە دىبىس، كەسكىنگە قاتار الۋ ءتۇزىمى جونىندە بەلسەنە ىزدەنىس جاساۋ كەرەك.
http://kazakh.people.com.cn/306611/15832496.html
